E-materiały do kształcenia zawodowego

Badania laboratoryjne materiałów obuwniczych i gotowego obuwia

MOD.10. Organizacja i prowadzenie procesów wytwarzania obuwia – technik obuwnik 311916

Urządzenia i aparatura badawcza

PLANSZA/SCHEMAT/GRAFIKA INTERAKTYWNA

top

Główny spis treści

  1. Urządzenia i aparatura badawcza do badania właściwości fizycznych i mechanicznych materiałów na cholewki obuwiaUrządzenia i aparatura badawcza do badania właściwości fizycznych i mechanicznych materiałów na cholewki obuwia

  2. Urządzenia i aparatura badawcza do badania właściwości higienicznych materiałów na cholewki obuwiaUrządzenia i aparatura badawcza do badania właściwości higienicznych materiałów na cholewki obuwia

  3. Pozostałe urządzenia laboratoryjne do badań właściwości fizykomechanicznych i higienicznych materiałówPozostałe urządzenia laboratoryjne do badań właściwości fizykomechanicznych i higienicznych materiałów

I

1. Urządzenia i aparatura badawcza do badania właściwości fizycznych i mechanicznych materiałów na cholewki obuwiaUrządzenia i aparatura badawcza do badania właściwości fizycznych i mechanicznych materiałów na cholewki obuwiaUrządzenia i aparatura badawcza do badania właściwości fizycznych i mechanicznych materiałów na cholewki obuwia

Urządzenia i aparatura badawcza do badania właściwości fizycznych i mechanicznych materiałów na cholewki obuwia
top1

Spis treści rozdziału 1

  1. ZrywarkaZrywarka

  2. Fleksometr Bally'egoFleksometr Bally'ego

  3. Przyrząd do badania odporności powłoki na tarcie suche i mokrePrzyrząd do badania odporności powłoki na tarcie suche i mokre

1

1. Zrywarka

Zrywarka to maszyna służąca do przeprowadzania badań wytrzymałości materiałów na rozrywanie, wydłużanie i rozdzieranie. Sprawdza także wytrzymałość połączenia klejowego podeszwy z cholewką.

RRBabjRLZZiXb
Nagranie tożsame z treścią.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Dnbku1To7

Nagranie tożsame z treścią.

R1QhxCp9KaNZA
Grafika przedstawia urządzenie składające się z dwóch kolumn połączonych w jednej trzeciej wysokości. Z tego połączenia do podstawy idzie bolec na śrubach, czyli mechanizm urządzenia.
Maszyna wytrzymałościową potocznie nazywaną zrywarką
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 1Powrót do spisu treści rozdziału 1

1a
Budowa zrywarki

Próbkę skóry lub tworzywa skóropodobnego mocuje się pionowo w dwóch szczękach zrywarki i przez układ napędowy poddaje się ją rozciąganiu, aż do momentu zerwania. Siłę (oznaczoną symbolem N) potrzebną do wykonania pomiaru wskazuje tarcza odczytu wskaźników.

R1UhEyhKA0eAq
Ilustracja zatytułowana jest Schemat zrywarki do pomiarów wytrzymałościowych materiałów. Grafika przedstawia schemat zrywarki. Widoczna podstawa urządzenia, z prawej strony wysoki tłok, z lewej na podstawie silnik w postaci okrągłej części, a u góry wyświetlacz z wykresem i skalą wytrzymałości. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Skala do odczytu wydłużeń
  2. Próbka skóry
  3. Skala do odczytu wytrzymałości na rozciąganie
  4. Wykres pomiaru
  5. Obciążnik dźwigni
  6. Silnik.
Schemat zrywarki do pomiarów wytrzymałościowych materiałów
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 1Powrót do spisu treści rozdziału 1

1b
Metody badań wytrzymałościowych z zastosowaniem zrywarki

Badanie wytrzymałości na wydłużenie i rozciąganie skóry

PN‑EN ISO 3376:2020

  1. Przygotowanie próbek:

    • wybór od 4 do 8 (od czterech do ośmiu) próbek wiosełkowych o długości 50 mm (pięćdziesięciu pięciu milimetrów) odcinka roboczego.

  2. Przebieg oznaczania:

    • umieszczenie próbki w uchwycie zrywarki,

    • wybranie odpowiedniej prędkości maszyny,

    • włączenie napędu maszyny,

    • obserwacja urządzenia rejestrującego zależności naprężenie‑odkształcenie dla danej próbki,

    • wyłączenie napędu zrywarki po zerwaniu próbki,

    • po upływie minuty pomiar odcinka roboczego próbki (złożonego z dwóch części) z dokładnością do 0,5 mm (połowy milimetra),

    • odczytanie z wykresu obciążenia i odpowiadającego mu wydłużenia aż do zerwania próbki.

  3. Opracowanie wyników i sprawozdania:

    • wydłużenie maksymalne,

    • wydłużenie plastyczne,

    • wydłużenie sprężyste.

Badanie wytrzymałości materiałów na przepuklinie
PN‑EN 13522:2004

  1. Umocowanie próbki w uchwycie.

  2. Wciśnięcie trzpienia naciskającego w kształcie kulki od dolnej części próbki w kierunku warstwy licowej.

  3. Badanie wielkości siły naprężającej.

  4. Przerwanie badania w  momencie pęknięcia próbki.

  5. Odczytanie wielkości siły, przy której nastąpiło pęknięcie.

  6. Odczytanie wysokości przepuklenia w milimetrach.

Badanie wytrzymałości materiałów na rozdzieranie
PN‑EN 13571:2004
Instrukcja, metoda I

  1. Wycięcie 6 (sześciu) próbek pierwotnych, w taki sposób, żeby dłuższe boki trzech próbek były równolegle do linii grzbietowej, a dłuższe boki trzech kolejnych próbek były do niej prostopadłe.

  2. Przygotowanie próbek laboratoryjnych według następujących rysunków:

    R1NGRNZkN6aTr
    Grafika przedstawia schemat złożony z prostokąta wpisanego w większy prostokąt i oznaczeń długości poszczególnych boków. Wysokość małego prostokąta to 20, dużego to 40. Szerokość małego prostokąta to 50, dużego 70.
    Nacięta próbka laboratoryjna
    Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.
    RAkAvSgdDfqQG
    Grafika przedstawia schemat prostokątnej próbki o pewnej wysokości, która została rozcięta wzdłuż do połowy, a utworzone w ten sposób dwa pasy zostały rozdzielone, jeden jest skierowany do góry, drugi do dołu.
    Prawidłowe rozdzielenie próbki
    Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

  3. Mocowanie pasków w szczękach zrywarki.

  4. Uruchomienie maszyny.

  5. Rejestracja wykresu zależności siła – wydłużenie.

  6. Wyznaczenie średniej arytmetycznej siły rozdzierającej dla każdej próbki.

Instrukcja metoda II
 PN‑P-22145:1993

  1. Założenie wymiennej szczęki górnej zrywarki do pomiaru wytrzymałości ściegu.

  2. Przygotowanie próbki laboratoryjnej

    • wycięcie otworu w próbce według rysunku

      RJ6ZLuzYvR9Pv
      Grafika przedstawia schemat prostokąta. Oznaczone są jego wymiary, wysokość to 20, szerokość 100. W połowie wysokości przebiega linia przerywana, od niej odchodzą dwie linie przerywane w dół do dolnej granicy prostokąta tworząc przerywany prostokąt wpisany w większą figurę. Zaznaczone są wymiary mniejszej figury: 10 wysokości i 10 szerokości. Odległość między lewym bokiem dużego prostokąta a lewym bokiem małego prostokąta wynosi 5.
      Próbka do oznaczania wytrzymałości szwu
      Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

  3. Przebicie przez otwór trzpienia uchwytu w szczęce maszyny wytrzymałościowej.

  4. Zamocowanie drugiej strony próbki w szczęce dolnej i uruchomienie maszyny.

  5. Odczyt siły potrzebnej do rozpoczęcia rozdzierania. Wynik wyrażony stosunkiem obciążenia, przy którym nastąpiło rozerwanie do grubości próbki.

  6. Po rozerwaniu próbki zakończenie badania.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 1Powrót do spisu treści rozdziału 1

2

2. Fleksometr Bally'ego

Fleksometr Bally'ego to przyrząd do badania wytrzymałości powłok skór i tworzyw skóropodobnych  na wielokrotne zginanie.

RIbovAtBixqJk
Nagranie tożsame z treścią.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Dnbku1To7

Nagranie tożsame z treścią.

RvO8qiK8P1XZ0
Grafika przedstawia urządzenie składające się z ustawionych obok siebie stalowych wąskich płytek w kształcie litery es, na które nałożone są kawałki kolorowych materiałów.
Fleksometr Bally'ego – urządzenie do badania wytrzymałości powłok materiałów na wielokrotne zginanie
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 1Powrót do spisu treści rozdziału 1

2a
Sposób umocowania próbki w przyrządzie do badań na wielokrotne zginania
R1abBJ0Wyjbn6
Ilustracja zatytułowana jest Sposób umocowania próbki w przyrządzie do badań powłok materiałów na wielokrotne zginanie. Grafika przedstawia trzy schematy urządzenia służącego do testowania próbki materiału. Składa się z klocka z otworami w środku na dole i rurki z uchwytem umieszczonej nad nim. W uchwycie znajduje się materiał. Na pierwszym schemacie materiał jest uniesiony, na drugim opuszczony, na trzecim znajduje się w środku klocka umieszczonego na dole. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio.
  1. Próbkę skóry lub tworzywa skóropodobnego złożyć wzdłuż dłuższej krawędzi powłoką do środka i zamocować jednym końcem w górnym zacisku, aby brzeg zgięcia opierał się o śrubę zacisku i przylegał do dolnej części zacisku. Następnie próbkę wygiąć i zamocować równo złożony drugi jej koniec w dolnym zacisku.
Sposób umocowania próbki w przyrządzie do badań powłok materiałów na wielokrotne zginanie
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 1Powrót do spisu treści rozdziału 1

2b
Metoda badań skóry i tworzyw skóropodobnych na wielokrotne zginanie

Badanie skóry i tworzyw skóropodobnych na wielokrotne zginanie
PN – EN ISO 5402

  1. Mocowanie próbki skóry w szczękach urządzenia.

  2. Ustawienie prędkości urządzenia na 100 zgięć na minutę.

  3. Badanie miejsca zginania po 500, 1000, 5000, 10000 i 20000, 2500, 50000, 100000 150000, 200000 i 250000 zgięć.

  4. Określenie liczby zgięć, przy której wystąpi pierwsze pęknięcie lica.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 1Powrót do spisu treści rozdziału 1

3

3. Przyrząd do badania odporności powłoki na tarcie suche i mokre

Przyrząd do badania odporności powłoki na tarcie suche i mokre to urządzenie do badania ścieralności na sucho i mokro powłoki kryjącej i wybarwienia materiałów.

R13pPo14CMqHS
Nagranie tożsame z treścią.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Dnbku1To7

Nagranie tożsame z treścią.

R113KNVg4jl9F
Grafika przedstawia wizualizację urządzenia składającego się z podłużnej podstawy, pionowej części pośrodku i dwóch podłużnych płóz, jedna leży na całej długości podstawy, a druga wychodzi z górnej części pionowego elementu i opada ku podstawie.
Przyrząd do badania odporności powłoki na tarcie suche i mokre
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 1Powrót do spisu treści rozdziału 1

3a
Budowa aparatu do wyznaczania odporności wybarwień na tarcie
R1PTmnB1ehHlw
Ilustracja zatytułowana jest Schemat zrywarki do pomiarów wytrzymałościowych materiałów. Grafika przedstawia schemat budowy aparatu. Na podstawie znajduje się ramię urządzenia w kształcie półkola. W jego połowie odchodzi kolejne ramię, na którym znajduje się płytka robocza, służąca do umieszczania próbki skóry. Łączy się ona z pionową częścią, wrzecionem i dźwignią. Na samej górze znajdują się obciążnik i licznik obrotów. Po prawej stronie od ramienia w kształcie półkola, połączone z głównym elementem aparatu, znajdują się silnik i, po lewej od niego stronie, przekładnia. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio. Płytka roboczaPróbka skóryTarcza z krążkiem filcuWrzecionoDźwigniaObciążnikLicznik obrotówPrzekładniaSilnik.
Budowa aparatu do wyznaczania odporności wybarwień na tarcie
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 1Powrót do spisu treści rozdziału 1

3b
Metoda badania odporności powłoki na tarcie

Badanie odporności powłoki na tarcie
PN‑EN ISO 17700:2006

  1. Umieszczenie próbki materiału w urządzeniu.

  2. Zamocowanie próbki białego materiału na palec ścierający.

  3. Wykonanie badania na sucho i mokro.

  4. Ocena wizualna zabrudzenia próbki materiału wzorcowego z użyciem szarej skali lub miernika kolorów.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 1Powrót do spisu treści rozdziału 1

II

2. Urządzenia i aparatura badawcza do badania właściwości higienicznych materiałów na cholewki obuwiaUrządzenia i aparatura badawcza do badania właściwości higienicznych materiałów na cholewki obuwiaUrządzenia i aparatura badawcza do badania właściwości higienicznych materiałów na cholewki obuwia

Urządzenia i aparatura badawcza do badania właściwości higienicznych materiałów na cholewki obuwia
top2

Spis treści rozdziału 2

  1. Urządzenie do wyznaczania sorpcji i desorbcji pary wodnejUrządzenie do wyznaczania sorpcji i desorbcji pary wodnej

  2. Urządzenie do wyznaczania przepuszczalności pary wodnejUrządzenie do wyznaczania przepuszczalności pary wodnej

  3. Urządzenie do wyznaczania przepuszczalności powietrza przez skóry i materiały skóropodobneUrządzenie do wyznaczania przepuszczalności powietrza przez skóry i materiały skóropodobne

  4. Penetrometr typu BallyPenetrometr typu Bally

  5. Przyrząd do określania odporności termicznej powłok skóryPrzyrząd do określania odporności termicznej powłok skóry

4

1. Urządzenie do wyznaczania sorpcji i desorbcji pary wodnej

Przyrząd do badania sorpcji i desorpcji pary wodnej.

RllCQ8OFiqi8R
Nagranie tożsame z treścią.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Dnbku1To7

Nagranie tożsame z treścią.

R14qbwa9rNFDA
Grafika przedstawia białe urządzenie przypominające pralkę ładowaną od góry. Urządzenie stoi na nóżkach, z przodu znajdują się przyciski.
Urządzenie do wyznaczania sorpcji i desorbcji pary wodnej
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 2Powrót do spisu treści rozdziału 2

4a
Budowa urządzenia do badania sorpcji i desorpcji pary wodnej
R1NainyJnqBSN
Ilustracja zatytułowana jest Budowa urządzenia do badań sorpcji i desorpcji pary wodnej. Grafika przedstawia schemat urządzenia widziany od przodu oraz z boku. Widok od przodu przedstawia dwie komory w kształcie sześcianów z półokrągłymi otworami, umiejscowione obok siebie na podstawie na nóżkach. Na każdej z komór są mieszadełka powietrza w kształcie mniejszych kwadratów. Widok z boku przedstawia umiejscowiony na komorze stelaż na próbki w kształcie znajdujących się obok siebie podłużnych prostokątów. Na dole komory znajduje się stolik wahadłowy, na nim umiejscowiona jest komora. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio. Obudowa wraz z mechanizmem napędowymNaczynie szklaneStolik wahadłowyMieszadełko powietrzaStelaż na próbki.
Budowa urządzenia do badań sorpcji i desorpcji pary wodnej
Metoda pomiaru na tym urządzeniu polega na przeprowadzeniu badań w dwóch różnych pomieszczeniach o wilgotności 95±2 % sorpcja i 45±2 % desorpcja. Po to urządzenie posiada dwie komory w których znajdują się nasycone roztwory odpowiednich związków chemicznych. Próbka skórzana ma wymiar 100 x 100 mm i metoda nie jest ujęta normą.
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 2Powrót do spisu treści rozdziału 2

4b
Metoda badania sorpcji i desorpcji materiałów z zastosowaniem naczynia szklanego z zakrętką i uszczelką

Badanie z zastosowaniem naczynia szklanego z nakrętką i uszczelką

PN‑74/P‑22138

  1. Przygotowanie próbek

    • wykrojenie z próbek pierwotnych po 2 próbki laboratoryjne o średnicy 60 mm (sześćdziesięciu milimetrów),

    • klimatyzacja próbek minimalnie 24 godz. w temperaturze 20±3°C (od siedemnastu do dwudziestu trzech stopni Celsjusza) oraz wilgotności względnej 65±5% (od sześćdziesięciu do siedemdziesięciu procent).

  2. Przebieg oznaczania

    • napełnianie naczynia żelem krzemionkowym,

    • nałożenie na naczynie uszczelki gumowej i próbki skóry,

    • szczelne dociśnięcie nakrętki,

    • umieszczanie próbki skóry podszewkowej stroną nieużytkową do żelu,

    • umieszczanie próbek pozostałych skór stroną użytkową do żelu,

    • umieszczenie naczynia w eksykatorze z wodą w pomieszczeniu o temperaturze 20±3°C (od siedemnastu do dwudziestu trzech stopni Celsjusza),

    • po 24 godzinach wyjęcie naczynia z zawartością i ważenie z dokładnością do 0,001 g (jednej setnej grama).

    • ponowne umieszczenie naczynia w eksykatorze na dalsze 48 godzin i ponowne ważenie.

  3. Opracowanie wyników.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 2Powrót do spisu treści rozdziału 2

5

2. Urządzenie do wyznaczania przepuszczalności pary wodnej

Urządzenie do wyznaczania przepuszczalności pary wodnej.

R3ivRwpfGZ9kX
Nagranie tożsame z treścią.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Dnbku1To7

Nagranie tożsame z treścią.

R1V5zoWnAcdBr
Grafika przedstawia naczynie przypominające wazę, składające się z dwóch poziomów. Niższy poziom ma mniejszą średnicę, wyższy większą. Na górze znajduje się uchwyt.
Naczynie szklane do wyznaczania przepuszczalności pary wodnej
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 2Powrót do spisu treści rozdziału 2

5a
Budowa urządzenia do wyznaczania przepuszczalności pary wodnej
R1UcoZ1eBxdoL
Ilustracja zatytułowana jest Budowa naczynia szklanego do wyznaczania przepuszczalności pary wodnej. Grafika przedstawia schemat budowy naczynia szklanego. Ma kształt prostokąta, poszczególne krawędzie są zaznaczone w różny sposób. Górna ma narysowane kropki, dolna kreski, boczne poza kreskami mają z zewnątrz zygzakowaty szlaczek. Ponadto na schemacie znajdują się wymiary poszczególnych krawędzi. Górna i dolna mają po 60, boczne po 45. W górnej krawędzi jest wyróżniony za pomocą dwóch pionowych linii krótszy odcinek o wartości 36. Odcinek ten znajduje się mniej więcej w połowie długości górnej krawędzi. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio. Próbka skóryUszczelka gumowaNakrętka z gwintemNaczynie szklane.
Budowa naczynia szklanego do wyznaczania przepuszczalności pary wodnej
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 2Powrót do spisu treści rozdziału 2

6

3. Urządzenie do wyznaczania przepuszczalności powietrza przez skóry i materiały skóropodobne

RE0qocA8wATXX
Nagranie tożsame z treścią.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Dnbku1To7

Nagranie tożsame z treścią.

Budowa urządzenia do wyznaczania przepuszczalności powietrza przez skóry i materiały skóropodobne
R1SJ8Cz9rkgu51
Ilustracja zatytułowana jest Budowa przyrządu do badania przepuszczalności powietrza. Grafika przedstawia schemat budowy przyrządu do badania przepuszczalności powietrza. Widoczne są dwa schematy, jeden to widok z boku urządzenia, drugi obok to widok jego elementu, czyli rurki i nad nią szklanego cylindra, całość ma podłużny kształt, na szczycie znajduje się korek szlifowany, a na dole korek kauczukowy. Widok z boku na urządzenie przedstawia stojące na płycie trzy zbiory elementów. Z prawej znajduje się pionowy, wysoki statyw i od jego połowy odchodzący uchwyt cylindra. Druga część elementów to przedstawiony osobno w powiększeniu cylinder, z którego na dole odchodzi wąż gumowy i zacisk spustu. Ta część jest połączona z ostatnim zespołem elementów znajdującym się na schemacie z prawej strony. To prostokątna podstawa, w której znajduje się próbka skóry, a na górze podłużny kształt oznacza pokrywę komory z gwintem. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio. Komora z występem płyta pierścień gumowy uszczelniającydysza wylotowa z łącznikiempokrywa komory z gwintemrączkauszczelkapróbka skóryzaciskzacisk spustuszklana końcówkawąż gumowyrurka szklanaszklany cylinder o pojemności 250 mlkorek szlifowanykorek kauczukowystatywuchwyt cylindra.
Budowa przyrządu do badania przepuszczalności powietrza
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 2Powrót do spisu treści rozdziału 2

6b
Metoda badania przepuszczalności powietrza

Badania przepuszczalności powietrza
PN‑71/P‑22139

  1. Przygotowanie przyrządu;

  2. Przygotowanie próbek

    • umieszczenie przygotowanej próbki laboratoryjnej o średnicy 55 mm (pięćdziesięciu pięciu milimetrów) stroną licową do wewnątrz na występie pierścieniowym i pierścieniu gumowym w cylindrycznej komorze aparatu,

    • nałożenie uszczelki na próbkę skóry (tworzywa),

    • zamknięcie zacisków na gumowych rurkach;

  3. Przebieg oznaczania:

    • napełnienie cylindru przyrządu wodą o temperaturze 20±3 °C (od siedemnastu do dwudziestu trzech stopni Celsjusza) i szczelne zamknięcie korkiem,

    • otwarcie kolejno zacisków 1 i 15 i mierzenie sekundomierzem czasu, w którym wypływa 100 cmIndeks górny 3 (sto centymetrów sześciennych) wody z cylindra. W przypadku tworzywa mało przepuszczalnego dla powietrza mierzenie powinno zająć 30 min,

    • wykonywanie pomiaru dwukrotnie dla każdej badanej próbki, bez wyjmowania jej z aparatu,

    • oznaczenie wykonania badania na trzech próbkach laboratoryjnych.

  4. Opracowanie wyników i sprawozdania.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 2Powrót do spisu treści rozdziału 2

7

4. Penetrometr typu Bally

Penetrometr typu Bally to urządzenie do wyznaczania przemakalności, nasiąkliwości i przepuszczalności wody materiałów w warunkach dynamicznych.

R1F1jcJ4UjZxl
Nagranie tożsame z treścią.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Dnbku1To7

Nagranie tożsame z treścią.

R1Is8GahTc5Zk
Zdjęcie przedstawia penetrometr typu Bally. Urządzenie składa się z metalowej podstawy, na froncie której znajdują się pokrętła i lampki oznaczone cyframi od jeden do cztery. Nad obudową widoczny jest silnik oraz rząd czterech uchwytów na próbki skóry.
Penetrometr typu Bally
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 2Powrót do spisu treści rozdziału 2

7a
Budowa penetrometru typu Bally
R16oLPHVIix3w
Ilustracja zatytułowana jest Elementy penetrometru typu Bally. Grafika przedstawia schemat budowy urządzenia. Jest to prostokątny zbiornik na wodę, nad którym znajdują się poszczególne elementy. Głównym z nich jest uchwyt stały oraz ruchomy, na nim znajduje się zacisk pierścieniowy, a na całość nakłada się próbkę skóry. Z prawej strony znajduje się elektroda płytkowa. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio. Uchwyt stałyelektroda płytkowauchwyt ruchomyzacisk pierścieniowypróbka skórywióry miedzianezbiornik na wodę.
Elementy penetrometru typu Bally
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 2Powrót do spisu treści rozdziału 2

7b
Metoda badania przemakalności, nasiąkliwości i przepuszczalności wody

Badanie przemakalności, nasiąkliwości i przepuszczalności wody
PN‑77/P‑22149

  1. Przygotowanie próbek

    • wycięcie próbki o wymiarach 57 x 60 mm z pierwotnej próbki pobranej wg PN‑74/P‑22101, dłuższym bokiem wzdłuż linii grzbietowej skóry,

    • lekkie oszlifowanie próbki od strony lica papierem ściernym nr 180 w następujący sposób: próbka musi być ułożona stroną licową skierowaną do papieru ściernego, a następnie przesuwana tam i z powrotem na odcinku 100 mm (stu milimetrów), pod obciążeniem około 1 kg (jednego kilograma),

    • aklimatyzowanie próbki,

    • ważenie próbki z dokładnością do 0,1 g (jednej setnej grama).

  2. Dobór amplitudy zginania na penentromerze.

  3. Przebieg oznaczania przemakalności:

    • ustawienie w penetrometrze amplitudy zginania,

    • umieszczenie zbiornika z wodą w najniższym położeniu i odsunięcie elektrody płytowej,

    • rozsunięcie szczęk aparatu na największą odległość i umieszczenie w nich cylindrycznych uchwytów z badaną próbką,

    • napełnienie do 2/3 objętości rynienki, która utworzyła się z próbki skóry miedzianymi wiórkami,

    • opuszczenie elektrody płytowej z góry,

    • podniesienie zbiornika wody i napełnienie go wodą destylowaną tak, aby oba uchwyty z próbką zostały zanurzone do głębokości 20 mm (dwudziestu milimetrów),

    • uruchomienie silnika i włączenie sekundomierza,

    • pomiar czasu przenikania wody po zapaleniu się lampki kontrolnej. Przebieg oznaczania nasiąkliwości:

    • utrzymywanie przez następną godzinę penentrometra w ruchu, licząc od momentu przenikania wody przez próbkę skóry,

    • wyjęcie próbki z aparatu,

    • usunięcie z niej miedzianych wiórków,

    • osuszenie powierzchni próbki bibułą do sączenia ,

    • zważenie próbki z dokładnością do 0,1 g (jednej dziesiątej grama). Badanie przepuszczalności wody:

    • ponowne zamocowanie w aparacie próbki po zważeniu,

    • umieszczenie w rynience próbki bibuły do sączenia, odważonej z dokładnością do 0,1 g (do jednej dziesiątej grama), zawiniętej w rolkę o długości 40 mm (czterdziestu milimetrów),

    • uruchomienie aparatu na godzinę, a następnie wyłączenie go,

    • wyjęcie i zważenie zwilżonej rolki bibuły, z dokładnością do 0,1 g (jednej dziesiątej grama).

  4. Opracowanie wyników.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 2Powrót do spisu treści rozdziału 2

8

5. Przyrząd do określania odporności termicznej powłok skóry

RrszGF9XzD2e0
Nagranie tożsame z treścią.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Dnbku1To7

Nagranie tożsame z treścią.

Budowa przyrządu do określania odporności termicznej powłok
R1SpLvw7SgABJ
Ilustracja zatytułowana jest Budowa przyrządu do określania odporności termicznej powłok. Grafika przedstawia schemat budowy urządzenia. Składa się ono z prowadnicy, na której umieszcza się próbkę, wyżej znajduje się stożek w kształcie odwróconego wierzchołkiem do dołu trójkąta, wyżej element grzejny w kształcie prostokąta, a dalej duża część urządzenia w kształcie podłużnego prostokąta i trzech umieszczonych jeden na drugim szerokich prostokątów. Na ilustracji znajdują się punkty interaktywne, po kliknięciu których pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio. Stożek metalowyprowadnica z uchwytamipróbkaelement grzejny.
Budowa przyrządu do określania odporności termicznej powłok
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 2Powrót do spisu treści rozdziału 2

8b
Metody badań odporności termicznej

Badanie odporności termicznej
PN‑74/P‑22136

  1. Zasada oznaczania. Oznaczanie polega na organoleptycznym stwierdzeniu skutków oddziaływania mechanicznego na powłoki przy niskich i wysokich temperaturach.

  2. Przygotowanie próbek:

    • próbki do badań odporności termicznej w wysokich temperaturach muszą być o wymiarach 100 x 20 mm,

    • próbki do badań odporności termicznej w niskich temperaturach muszą mieć wymiary 70 x 45 mm.

  3. Przebieg oznaczania.

    • Wyznaczenie odporności termicznej powłoki:

      • aklimatyzowanie próbek, następnie umieszczenie jednej w suszarce o temperaturze 70±2°C (od sześćdziesięciu ośmiu do siedemdziesięciu dwóch stopni Celsjusza) na okres godziny,

      • po drugiej aklimatyzacji próbki wyznaczenie jej wydłużenia na przyrządzie do oznaczania wytrzymałości na rozciąganie powłoki,

      • obliczenie w procentach odporności termicznej powłoki kryjącej poddanej rozciąganiu,

      • obliczenie w procentach odporności termicznej powłoki kryjącej poddanej wielokrotnemu zginaniu.

    • Wyznaczenie odporności na prasowanie

      • prasowanie skóry od strony wykończeniowej powierzchni żelazkiem o temperaturze 75°C (siedemdziesięciu pięciu stopni Celsjusza).

      • ponowne prasowanie innego fragmentu skóry w temperaturze o 25°C większej od poprzedniej,

      • prowadzenie prób prasowania do momentu wystąpienia trwałej zmiany barwy lub zniszczenia wykończenia. c) Wyznaczenie odporności powłoki na niską temperaturę

      • wycięcie z próbki pierwotnej próbki do badań o wymiarach 15 x 200 mm i poddanie jej klimatyzacji,

      • umieszczenie próbki na okres godziny w chłodziarce lub komorze klimatyzacyjnej,

      • wyjęcie próbki i zgięcie 2 razy licem do lica i 2 razy wewnętrzną stroną do wewnętrznej strony. Dociśnięcie zgięć za każdym razem,

      • obserwacja powłoki skóry przez szkło powiększające.

    • Wyznaczanie odporności termicznej powłoki metodą badania na wielokrotne zginanie przy niskich temperaturach.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 2Powrót do spisu treści rozdziału 2

III

3. Pozostałe urządzenia laboratoryjne do badań właściwości fizykomechanicznych i higienicznych materiałówPozostałe urządzenia laboratoryjne do badań właściwości fizykomechanicznych i higienicznych materiałówPozostałe urządzenia laboratoryjne do badań właściwości fizykomechanicznych i higienicznych materiałów

Pozostałe urządzenia laboratoryjne do badań właściwości fizykomechanicznych i higienicznych materiałów
top3

Spis treści rozdziału 3

  1. Waga laboratoryjnaWaga laboratoryjna

  2. Prasa do wycinania próbekPrasa do wycinania próbek

  3. KlimatyzatorKlimatyzator

  4. DygestoriumDygestorium

9

1. Waga laboratoryjna

R1TF8gADcopO6
Nagranie tożsame z treścią.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Dnbku1To7

Nagranie tożsame z treścią.

R1bBm8WFvyb9Q
Ilustracja zatytułowana jest Waga laboratoryjna, elektroniczna, ważąca z dokładnością do 0,001 grama. Grafika przedstawia urządzenie składające się z białej podstawy z wyświetlaczem i pięcioma przyciskami, na której znajduje się oszklona klatka, w której na dnie spoczywa okrągły element z wystającym bolcem. Klatka ma drzwiczki. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio. Waga laboratoryjna – urządzenie elektroniczne, dokonujące pomiaru z dokładnością do 0,001 grama (jednej setnej grama). Przeznaczone jest do ważenia próbek podczas badań właściwości higienicznych materiałów.
Waga laboratoryjna, elektroniczna, ważąca z dokładnością do 0,001 g
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 3Powrót do spisu treści rozdziału 3

10

2. Prasa do wycinania próbek

RQPh2J5PDiXJ7
Nagranie tożsame z treścią.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Dnbku1To7

Nagranie tożsame z treścią.

R1MuUMnkLUCRO
Ilustracja zatytułowana jest Prasa do wycinania próbek laboratoryjnych ze skór tworzyw skóropodobnych z użyciem wykrojników metalowych. Grafika przedstawia urządzenie złożone z kwadratowego stalowego bloku na nóżkach, a nad nim znajduje się podobny blok z zielonym przyciskiem, pod którym widnieje czarna płaska prasa. Z tyłu okrągły czarny element. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio. Prasa do wycinania próbek to urządzenie do mechanicznego wycinania próbek laboratoryjnych z próbek pierwotnych. Na próbce pierwotnej wykrojonej np. ze skóry, układa się metalowy wykrojnik. Po uruchomieniu prasa dociska wykrojnik, wycinając próbkę.
Prasa do wycinania próbek laboratoryjnych ze skór tworzyw skóropodobnych z użyciem wykrojników metalowych
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 3Powrót do spisu treści rozdziału 3

11

3. Klimatyzator

R13coIPDTCmEZ
Nagranie tożsame z treścią.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Dnbku1To7

Nagranie tożsame z treścią.

R1Jxc5UBlItk4
Ilustracja zatytułowana jest Klimatyzator potocznie nazywany komorą klimatyzacyjną lub szafą klimatyzacyjną do przechowywania próbek w odpowiedniej temperaturze i wilgotności względnej. Grafika przedstawia urządzenie przypominające dużą szafę na nóżkach, jest zamknięte, u dołu znajdują się cztery prostokąty przypominające panel sterowania. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio. Klimatyzator to komora klimatyzacyjna, w której bardzo ważne jest utrzymanie dobrej jakości powietrza - jego odpowiedniej temperatury oraz stopnia czystości i wilgotności. Wykorzystywana jest w laboratorium do klimatyzowania próbek.
Klimatyzator potocznie nazywany komorą klimatyzacyjną lub szafą klimatyzacyjną do przechowywania próbek w odpowiedniej temperaturze i wilgotności względnej
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 3Powrót do spisu treści rozdziału 3

12

4. Dygestorium

R1IcNjBwGUmkZ
Nagranie tożsame z treścią.

Nagranie dostępne pod adresem https://zpe.gov.pl/a/Dnbku1To7

Nagranie tożsame z treścią.

RhM4uMEJ3FubK
Ilustracja zatytułowana jest Dygestorium. Grafika przedstawia zamknięte urządzenie z widocznymi drzwiczkami i panelem sterowania pośrodku. Widoczne są niebieskie i zielone przyciski. Na ilustracji znajduje się punkt interaktywny, po kliknięciu którego pojawia się ramka z tekstem oraz z tożsamym z nim nagraniem audio. Dygestorium to wyciąg laboratoryjny, inaczej przeszklona komora o kształcie dużej szafy, zaopatrzone w wydajny wentylator stale wydmuchujący z niego powietrze poza teren laboratorium. Wentylator zwykle umiejscowiony jest na dachu.
Dygestorium, czyli rodzaj wyciągu wentylacyjnego – urządzenie zamknięte z trzech stron, zaprojektowane do zasysania powietrza do wewnątrz za pomocą wentylacji mechanicznej. Dygestorium jest obsługiwane wyłącznie za pomocą rąk i ramion użytkownika. Używa się go do kontrolowania narażenia na substancje niebezpieczne
Źródło: Akademia Finansów i Biznesu Vistula, licencja: CC BY-SA 3.0.

Powrót do głównego spisu treściPowrót do głównego spisu treści

Powrót do spisu treści rozdziału 3Powrót do spisu treści rozdziału 3

Powiązane ćwiczenia

  • 5. Urządzenia i aparatura badawcza
    Połącz w pary tekst z ilustracjami
    Połącz w pary tekst z ilustracjami
    Połącz w pary tekst z ilustracjami
    5. Urządzenia i aparatura badawcza

    Ćwiczenie 1

    REKXUb8pqELoZ1
    Połącz zdjęcia i grafiki z odpowiednimi podpisami.
    Rm0v5aL170vG01

    Ćwiczenie 2

    R1I9g8UfRiPdL2
    Połącz zdjęcia i grafiki z odpowiednimi podpisami.
    R1cs9rPAVbn6N2

    Ćwiczenie 3

    R1DETtURrfnKz3
    Połącz zdjęcia i grafiki z odpowiednimi podpisami.
    Rs2GCjTriomhz3
Badania laboratoryjne gotowego obuwia
Badania wytrzymałościowe materiałów obuwniczych i gotowego obuwia