E‑book – Pielęgnacja łąk kwietnych
OGR.03. Projektowanie, urządzanie i pielęgnacja roślinnych obiektów architektury krajobrazu – technik architektury krajobrazu 314202
Utrzymanie łąk kwietnych a dobór roślin
Dobór gatunków roślin, mających tworzyć łąkę kwietną, do danych warunków środowiskowych to czynnik, który determinuje sposób pielęgnacji łąki kwietnej: im bardziej trafne jest dopasowanie roślin, tym mniej zabiegów pielęgnacyjnych należy wykonywać, a tym samym – tym mniej kłopotliwa jest pielęgnacja łąki kwietnej.
Rośliny najczęściej stosowane przy zakładaniu łąki kwietnej to: koniczyna czerwona (Trifolium pratense) i koniczyna biała (Trifolium repens), łubin trwały (Lupinus polyphyllus), chaber bławatek (Centaurea cyanus), mak polny (Papaver rhoeas) oraz lucerna siewna (Medicago sativa).
Wybór gatunków – jak już wyżej powiedziano – powinien być uzależniony przede wszystkim od warunków środowiska. Ważne są jednak także indywidualne oczekiwania potencjalnych użytkowników łąki, dotyczące pełnionych przez nią funkcji – dotyczy to zarówno kwestii estetycznych, jak i praktycznych (np. jak bardzo ma być barwna, jak wysoka ma rosnąć, czy ma być jednoroczna, czy wieloletnia, jak dużo czasu na pielęgnację użytkownicy są w stanie poświęcić itd.).
Wieloletnia łąka kwietna osiąga dojrzałość w drugim roku użytkowania ze względu na to, że niektóre gatunki zakwitają w drugim roku po wysiewie.
Do założenia łąki można użyć gotowych mieszanek siewnych, dobierając je według opisu producenta.
Przy wyborze gotowej mieszanki warto zwrócić uwagę, że:
mieszanka powinna zawierać nasiona roślin łąkowych pochodzące z upraw na terenach na podobnej wysokości ponad poziomem morza oraz o podobnej charakterystyce opadów atmosferycznych, co teren wysiewu nasion;
zaleca się, by wybierać nasiona gatunków roślin trwale zadomowionych we florze Polski;
należy wystrzegać się mieszanek nasion, w których składzie dominują silnie rosnące trawy, gdyż mogą one zagłuszyć wzrost roślin kwitnących.
Nisko rosnąca trawa, która nie zdominuje rozwoju gatunków kwitnących, to np. kostrzewa czerwona rozłogowa (Festuca rubra L.).
Mieszankę do założenie łąki kwietnej można również skomponować samemu, dobierając gatunki do naszych potrzeb. Weźmy pod uwagę warunki podłoża, nasłonecznienie i wystawę terenu, a także proporcje roślin w mieszance. Pamiętajmy, że generalna zasada komponowania mieszanek siewnych, tworzących łąki kwietne, mówi o niezbędnej dominacji roślin kwitnących nad trawami, przy czym rośliny kwitnące powinny obejmować ok. 70% całego składu gatunkowego mieszanki siewnej. Jest to warunek definiujący łąkę kwietną jako ogród specjalny.
Nasiona, jakie powinniśmy zbierać, muszą być dojrzałe. Łatwo to poznać, bo osypują się z rośliny. Dodatkowo powinny być suche, dlatego zbierajmy je w pogodny dzień. Po zbiorze najlepiej umieścić je w papierowym pojemniku w suchym, ciemnym i chłodnym miejscu. Dzięki takim warunkom nasze nasiona przetrwają w dobrej kondycji aż do wysiewu.
Dobór roślin na stanowiska wilgotne
Rośliny na stanowiska wilgotne: na chaber łąkowy (Centaurea cyanus), koniczyna biała (Trifolium repens L.) i czerwona (Trifolium pratense), krwawnik polny i ogrodowy (Achillea millefolium), łubin trwały (Lupinus polyphyllus), mak polny (Papaver rhoeas), nachyłek lancetowaty (Coreopsis lanceolata L.), wiesiołek czworokątny (Oenothera tetragona), wyka kosmata (Vicia villosa Roth.), złocień właściwy (Leucanthemum vulgare).

Dobór roślin na stanowiska z przeciętną glebą
Rośliny na stanowiska z przeciętną glebą: chaber łąkowy (Centaurea cyanus), koniczyna biała (Trifolium repens L.) i czerwona (Trifolium pratense), krwawnik polny i ogrodowy (Achillea millefolium), łubin trwały (Lupinus polyphyllus, mak polny (Papaver rhoeas), nachyłek lancetowaty (Coreopsis lanceolata L.), wiesiołek czworokątny (Oenothera tetragona), wyka kosmata (Vicia villosa Roth.), złocień właściwy (Leucanthemum vulgare).

Dobór roślin na stanowiska suche
Rośliny na stanowiska suche: dziurawiec zwyczajny (Hypericum perforatum L.), dzwonek okrągłolistny (Campanula rotundifolia L.) i rozpierzchły (Campanula patula L.), gipsówka wiechowata (Gypsophila paniculata), goździk kropkowany (Dianthus deltoides) i piaskowy (Dianthus arenarius L.), lebiodka pospolita (Origanum vulgare), macierzanka piaskowa (Thymus serpyllum L.), przetacznik kłosowy (Veronica spicata), rogownica polna (Cerastium arvense L.), szałwia łąkowa (Salvia pratensis).

Gatunki takie jak maki polne (Papaver rhoeas), chabry bławatki (Centaurea cyanus), kąkole polne (Agrostemma githago L.), rumiany polne (Anthemis arvensis L.) i złocienie polne (Glebionis segetum) giną w trakcie koszenia łąki, dlatego wiosną należy je dosiewać. Jeśli to zaniedbamy, łąkę po kilku sezonach zdominują tylko niektóre gatunki i nie będzie już tak efektowna. W ekologicznej uprawie wykluczamy chemiczne środki. Regularne lustracje łąki i wyrywanie nadmiaru chwastów razem z korzeniami pozwoli zachować równowagę gatunkową.


