Płyn złożowy (tj. ropa naftowa, woda złożowa) nie ma własnej energii koniecznej do wydzielenia jej ze złoża. Jedyną energią występującą w złożu ropy naftowej i gazu ziemnego zdolnej do jej przemieszczania w kierunku otworów eksploatacyjnych jest energia potencjalna ciśnienia złożowego.
Energia ta zawarta jest w ściśniętych płynach złożowych i jej wielkość zależy od ciśnienia i siły ciężkości, tj. hydrostatycznego naporu płynów złożowych. Częściowo może ona także gromadzić się w naprężonych skałach tworzących skałę zbiornikową. Warunki złożowe, czyli ruch płynów ze złoża w kierunku otworu wiertniczego zależy od wielkości i ilości nagromadzonej w złożu energii i od jej efektywnego wykorzystania.
Eksploatacja samoczynna złóż ropnych gazowych może odbywać się z jednego lub wielu horyzontów. System eksploatacji gazu ziemnego z jednego horyzontu polega na zapuszczeniu rur wydobywczych o określonej średnicy do stropu tego horyzontu i jego eksploatacji. Wprowadzenie pakerów, umożliwia eksploatację nie tylko jednego ale również kilku horyzontów produktywnych jednocześnie.
Schemat uzbrojenia wgłębnego odwiertu przy eksploatacji gazu/ropy z jednego horyzontu
R1NwRd8xo5RH6
Na zdjęciu widać kolorowy schemat przedstawiający uzbrojenia wgłębnego odwiertu przy eksploatacji gazu lub ropy z jednego horyzontu. Odwiert jest to otwór wiertniczy wykonany w górotworze dla celów badawczych, poszukiwawczych, dokumentacyjnych lub eksploatacyjnych, w którym zakończono prace wiertnicze oraz uzbrojono w głowicę pozwalającą na eksploatację kopaliny. Przedstawiony na schemacie odwiert jest w kształcie probówki czyli cienkiego, podłużnego cylindra o zaokrąglonym dnie. Górę walca stanowi element w kształcie lejka. Kolejnych piętnaście ułożonych na sobie w pionie elementów jest w kształcie walców. Ostatni element jest w kształcie cienkiego walca o zaokrąglonej podstawie przypominającej połowę kuli. Do każdego z elementów przypisana jest cyfra lub liczba. Element oznaczony cyfrą jeden w kształcie przeźroczystego lejka oznacza wieszak rur wydobywczych dwa i siedem ósmych cala. Element oznaczony cyfrą dwa w kształcie przeźroczystego walca oznacza łącznik. Element oznaczony cyfrą trzy w kształcie przeźroczystego walca oznacza łącznik. Element oznaczony cyfrą cztery w kształcie przeźroczystego walca oznacza rury wydobywcze dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony cyfrą pięć w kształcie przeźroczystego walca oznacza rury wydobywcze dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony cyfrą sześć w kształcie zielonego walca w środku którego znajduje się biała pionowa elipsa oznacza tuleję cyrkulacyjną dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony cyfrą siedem w kształcie przeźroczystego podłużnego walca oznacza rury wydobywcze dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony cyfrą osiem w kształcie przeźroczystego walca oznacza łącznik dwa i trzy ósme cala na dwa i siedem ósmych cala. Element oznaczony cyfrą dziewięć w kształcie cienkiego fioletowego walca o średnicy większej od średnicy odwiertu, przez którego punkt znajdujący się na środku wysokości walca biegnie gruba czarna pozioma linia oznacza paker. Element oznaczony liczbą dziesięć w kształcie przeźroczystego walca oznacza łącznik dwa i siedem ósmych cala na dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony liczbą jedenaście w kształcie przeźroczystego podłużnego walca oznacza rurę wydobywczą dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony liczbą dwanaście w kształcie cienkiego brązowego walca oznacza łącznik posadowy dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony liczbą trzynaście w kształcie przeźroczystego walca oznacza rury wydobywcze dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony liczbą czternaście w kształcie niebieskiego walca w którym znajduje się dziesięć nieregularnie rozmieszczonych okręgów przypominających bańki oznacza sito. Element oznaczony liczbą piętnaście w kształcie brązowego walca przez którego punkt znajdujący się na środku wysokości walca przechodzi czarna linia oznacza łącznik posadowy. Element oznaczony liczbąszesnaście w kształcie przeźroczystego podłużnego walca oznacza rury wydobywcze dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony liczbą siedemnaście w kształcie przeźroczystego cienkiego walca o zaokrąglonej podstawie dolnej oznacza but prowadnikowy. Cyfry oraz liczby znajdują się z prawej strony schematu.
Schemat uzbrojenia wgłębnego odwiertu przy eksploatacji gazu/ropy z dwóch horyzontów jednocześnie
R1CwykyhVcaip
Na zdjęciu widać kolorowy schemat przedstawiający uzbrojenia wgłębnego odwiertu przy eksploatacji gazu lub ropy z dwóch horyzontów równocześnie. Odwiert jest to otwór wiertniczy wykonany w górotworze dla celów badawczych, poszukiwawczych, dokumentacyjnych lub eksploatacyjnych, w którym zakończono prace wiertnicze oraz uzbrojono w głowicę pozwalającą na eksploatację kopaliny. Przedstawiony na schemacie odwiert jest w kształcie probówki czyli cienkiego, podłużnego cylindra o zaokrąglonym dnie. Górę walca stanowi element w kształcie lejka. Kolejnych piętnaście ułożonych na sobie w pionie elementów jest w kształcie walców. Ostatni element jest w kształcie cienkiego walca o zaokrąglonej podstawie przypominającej połowę kuli. Równolegle do odwiertu znajdują się cztery małe podłużne walce o sumarycznej długości odpowiadającej długości pierwszych trzech elementów odwiertu. Walce umieszczone są pod podstawą dolnego elementu w kształcie lejka. Do każdego z elementów przypisana jest cyfra lub liczba lub litera rzymska. Element oznaczony cyfrą jeden w kształcie przeźroczystego lejka oznacza wieszak rur wydobywczych dwa i siedem ósmych cala. Element oznaczony cyfrą dwa w kształcie przeźroczystego walca oznacza manipulak. Element oznaczony cyfrą trzy w kształcie przeźroczystego walca przez którego punkt określający środek wysokości walca przebiegają dwie równoległe poziome linie proste oznacza rury wydobywcze dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony cyfrą cztery w kształcie zielonego walca w środku którego znajduje się biała pionowa elipsa oznacza tuleję cyrkulacyjną. Element oznaczony cyfrą pięć w kształcie przeźroczystego podłużnego walca oznacza rury wydobywcze dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony cyfrą sześć w kształcie przeźroczystego walca oznacza łącznik rurowy dwa i trzy ósme cala na dwa i siedem ósmych cala. Element oznaczony cyfrą siedem w kształcie seledynowego cienkiego walca oznacza kotwicę. Element oznaczony cyfrą osiem w kształcie cienkiego fioletowego walca o średnicy większej od średnicy odwiertu, przez którego punkt znajdujący się na środku wysokości walca biegnie gruba czarna pozioma linia oznacza paker. Element oznaczony cyfrą dziewięć w kształcie seledynowego cienkiego walca oznacza łącznik. Element oznaczony liczbą dziesięć w kształcie przeźroczystego walca oznacza łącznik rurowy dwa i siedem ósmych cala na dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony liczbą jedenaście w kształcie przeźroczystego walca oznacza manipulak dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony liczbą dwanaście w kształcie przeźroczystego walca oznacza manipulak dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony liczbą trzynaście w kształcie brązowego walca oznacza łącznik posadowy. Element oznaczony liczbą czternaście w kształcie przeźroczystego walca oznacza manipulak dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony liczbą piętnaście w kształcie niebieskiego walca w którym znajduje się dziesięć nieregularnie rozmieszczonych okręgów przypominających bańki oznacza sito. Element oznaczony liczbą szesnaście w kształcie brązowego walca przez którego punkt znajdujący się na środku wysokości walca przechodzi czarna linia oznacza łącznik posadowy. Element oznaczony liczbą siedemnaście w kształcie przeźroczystego podłużnego walca oznacza rury wydobywcze dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony liczbą osiemnaście w kształcie przeźroczystego cienkiego walca o zaokrąglonej podstawie dolnej oznacza but prowadnikowy. Cyfry oraz liczby znajdują się z prawej strony schematu. Po lewej stronie odwiertu pod pierwszym elementem w kształcie lejka znajdują się trzy przeźroczyste walce z przypisaną liczbą rzymską. Pierwszy element o kształcie lejka ma przypisaną cyfrę jeden oznaczającą wieszak rur wydobywczych selektywnych dwa i trzy ósme cala. Element oznaczony cyfrą dwa oznacza rury wydobywcze pięć czwartych cala. Element oznaczony cyfrą trzy oznacza sito pięć czwartych cala. Element oznaczony cyfrą cztery oznacza but prowadnik pięć czwartych cala. Element opisany cyfrą cztery kończy się na wysokości połowy wysokości odwiertu widocznego po prawej stronie.
Źródło: GroMar Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Przy uzbrajaniu wgłębnym odwiertów wielohoryzontowych tzw. zbrojenie selektywne polega na wytypowaniu do eksploatacji dwóch najlepszych horyzontów i zapięciu pomiędzy nimi pakera eksploatacyjnego. Produkcja w takim przypadku prowadzona jest poprzez rury np. z dolnego horyzontu, natomiast górnego poprzez rury wydobywcze . Zbrojenie takie pozwala na eksploatację dwóch horyzontów równocześnie, co w znacznym stopniu poprawia zdolności wydobywcze odwiertu, a po ich wyeksploatowaniu i wykonaniu rekonstrukcji możliwe jest eksploatowanie dwóch następnych.