Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Zadanie dla zespołów 2- lub 3‑osobowych.
Zaplanujcie treści na pierwszą stronę gazety.
Przejrzyjcie się wiadomościom zamieszczonym w portalu informacyjnym. Wybierzcie tematy, które uznacie za najważniejsze lub najciekawsze, nadajcie im własne tytuły i umieśćcie je na pierwszej stronie. Przeredagujcie istniejące teksty lub napiszcie własne.
WAŻNE! Nie zapomnijcie o podaniu źródła informacji (autora tekstu, tytułu portalu lub gazety, daty, autora zdjęcia). Pamiętajcie, że kopiowanie cudzych tekstów jest dozwolone tylko pod warunkiem wykorzystania ich do celów edukacyjnych.
Możecie dodać własne tematy: informacje lokalne, kulturalne, sportowe, wydarzenia z życia szkoły itp.
Pamiętajcie o odbiorcach – czytelnikami będą koleżanki i koledzy z klasy. Zadbajcie o to, aby otrzymali informacje o najważniejszych wydarzeniach. Weźcie pod uwagę, że czytelnicy mają różne zainteresowania (filmy, muzyka, gry itd.).
R1H2ysX3e1CLh
Wersja alternatywna: (Uzupełnij) (Uzupełnij) .
Korzystając z dostępnych programów, zaprojektujcie pierwszą stronę waszej gazety.
Polecenie 1
Zaplanuj treści na pierwszą stronę gazety. Napisz kilka krótkich informacji prasowych dotyczących bieżących wydarzeń ze świata, kraju, życia szkoły.
Pamiętaj o odbiorcach – czytelnikami będą koleżanki i koledzy z klasy. Zadbaj o to, aby otrzymali oni informacje o najważniejszych wydarzeniach. Weź pod uwagę, że czytelnicy mają różne zainteresowania (filmy, muzyka, gry itd.).
RRobg0cjp51Wj
(Uzupełnij).
tyAbL4BZSk_0000000K
Od tam‑tamów do smartfona
Czy wyobrażasz sobie życie bez internetu i telefonu komórkowego? W przeszłości przekazywanie informacji nie było tak proste jak dziś. Zobacz, jak sobie radzono bez nowoczesnych technologii.
RBhw9GIeYMfCn
Ilustracja przedstawiająca jaskiniowców - mężczyznę i kobietę, siedzących na ziemi. Mężczyzna pociera o siebie kamienie, by rozpalić ogień. W tle znajdują się drzewa.
Jaskiniowcy wysyłali sygnały dźwiękowe, uderzając w kamienie lub specjalne bębny
Źródło: Margaret A. McIntyre, domena publiczna.
Rx6RxWGegBJaP
Ilustracja w formie szkicu przedstawiająca 2 gołębie pocztowe, z których jeden ma obrączkę na nóżce, drugi - podczepioną informację na karteczce od wewnętrznej strony piór na ogonie.
Gołębie wykorzystywano do przekazywania wieści już w starożytności, np. w Mezopotamii, Egipcie, Grecji, Rzymie
Źródło: a. nn., domena publiczna.
R1KDf1NbQK7Nr
Ilustracja przedstawiająca rzymską drogę Via Appia. Droga jest wyłożona kamieniami. Po obu jej stronach znajdują się drzewa i połacia trawy, zaś w oddali jest las.
W starożytnym cesarstwie rzymskim powstała poczta. Na wyznaczonych postojach przy ważnych szlakach czekali młodzi i silni niewolnicy, których zadaniem było jak najszybsze pokonanie pieszo dystansu do następnej stacji i przekazanie korespondencji kolejnym posłańcom. Ci zaś, niczym biegacze sztafetowi, podawali ją dalej. Fotografia przedstawia starożytną rzymską drogę - Via Appia
Źródło: Paul Hermans, licencja: CC BY-SA 3.0.
RTjFCsHxKBzc3
Ilustracja przedstawiająca 2 Indian przy dymiącym ognisku. Obok ogniska stoją 3 konie, na jednym z nich siedzi Indianin. Na pożółkłej trawie leżą 2 strzelby i rogi zwierzęcia. W tle widnieje niebo.
Indianie porozumiewali się za pomocą sygnałów dymnych: unoszący się dym z ogniska to przytrzymywano, to puszczano tak, aby jego kłęby różniły się wielkością i częstotliwością pojawiania. Znaki dymne widoczne były nawet z kilku kilometrów, niestety wiatr mógł skutecznie uniemożliwić tę komunikację
Ilustracja przedstawiająca obraz z 7 średniowiecznymi trubadurami, którzy grają na różnych instrumentach. Jedna z postaci siedzi na posłaniu. W tle widoczna jest ścianka w kratkę. Dookoła jest gruba drewniana rama.
W średniowiecznej Europie informacje przenosili dobosze, wędrowni mnisi, trubadurzy, muzykanci, kupcy
Źródło: a. nn., domena publiczna.
RzRhcSuo9XYI3
Ilustracja przedstawiająca pierwszych drukarzy przy wykonywaniu pracy drukarskiej. Na pierwszym planie znajduje się stół, na którym leżą druki ułożone w 2 stosy oraz 2 drukarzy w trakcie czynności drukarskich. 2 innych drukarzy w trakcie pracy znajduje się na drugim planie, w dalszej części drukarni.
Genialnie prosty wynalazek ruchomych czcionek, którego dokonał Jan Gutenberg, zakończył średniowiecze i zaczął nowy rozdział w dziejach przekazywania informacji. Książki już nie musiały być pracowicie przepisywane, drukowano ich coraz więcej, stały się znacznie tańsze. Łacina ustąpiła pola językom narodowym
Źródło: Jost Amman, domena publiczna.
RFFK1N1sz5tcS
Ilustracja przedstawiająca dawny powóz pocztowy, z dwoma większymi kołami z przodu i dwoma mniejszymi z tyłu. Na podwoziu osadzona jest kabina i dwie pary drzwi do niej, w środku są miejsca siedzące. Powóz stoi na wybrukowanej drodze. W tle za powozem znajduje się budynek urzędu pocztowego.
W 1558 roku, za czasów Zygmunta Augusta, powstała pierwsza polska linia pocztowa, biegnąca z Krakowa przez Wiedeń do Wenecji
Źródło: a. nn., licencja: CC BY 3.0.
R1SqNmvXacE1W
Ilustracja przedstawiająca człowieka wymachującego flagami sygnalizacyjnymi, który stoi na środku pomostu przy doku portowym.
Pierwszym zaawansowanym sposobem komunikacji był system sygnalizacji flagowej stosowany od połowy XVII wieku
Źródło: Petty Officer 1st Class Aaron Ansarov, U.S. Navy, domena publiczna.
RRSdneC8mtQ9q
Ilustracja przedstawiająca starodawny semafor w wieżyczce o cylindrycznym kształcie. Na dole znajdują się drzwi wejściowe, nad nimi zaś okno. Na dachu wieżyczki jest barierka otaczająca specjalny semafor. W tle rosną drzewa, a przed wieżyczką stoi drewniana tablica informacyjna.
Okres wojen w XVII i XVIII wieku w Europie spowodował rozwój systemów przekazywania informacji. W 1792 roku zastosowano po raz pierwszy telegraf optyczny, oparty na sieci specjalnych semaforów. Przekazywano nim wieści z frontów. Potem ten wynalazek wykorzystywał Napoleon Bonaparte. Telegraf pozwalał na wysłanie wiadomości nawet na odległość kilkuset kilometrów
Źródło: Lokilech, licencja: CC BY-SA 3.0.
RWajPqRXKTQYL
Ilustracja przedstawiająca 3 żołnierzy z czasów I wojny światowej. Jeden z nich trzyma gołębia pocztowego. Drugi zapisuje na kartce ważną informację, którą gołąb będzie musiał dostarczyć. W tle znajduje się trzeci żołnierz, który siedzi i przygląda się całej sytuacji. Za nim widoczny jest las.
W trudnych warunkach, np. w czasie wojen, korzystano z pomocy gołębi. Działo się tak jeszcze w XX wieku, np. w czasie I wojny światowej
Źródło: Swiss Federal Archives, licencja: CC BY-SA 3.0.
RUQIViRKcMac4
Ilustracja w formie szkicu przedstawiająca telegraf. Z przodu widoczna jest stacja nadawcza i wskazówka, która pokazuje litery alfabetu. Tylna część to sporej wielkości pudło ze stacją odbiorczą.
W 1837 roku powstał pierwszy telegraf. Umieszczona w nim wskazówka pokazywała litery alfabetu. Wynalezienie telegrafu uważa się za rozpoczęcie ery telekomunikacyjnej
Źródło: M. Rothen, domena publiczna.
R16pgmYkBgQeI
Ilustracja przedstawiająca Aleksandra Bella w trakcie używania telefonu, siedzącego i trzymającego słuchawkę przy uchu. W tle stoi wielu mężczyzn ubranych w surduty, koszule, a jeden z nich - krawat. Zebrani towarzyszą Aleksandrowi Bellowi w pierwszej rozmowie telefonicznej.
Blisko dwadzieścia lat później, w 1876 roku, odbyła się pierwsza rozmowa telefoniczna – Aleksander Bell powiedział do swego asystenta: „Panie Watson, proszę tutaj przyjść, potrzebuję pana"
Źródło: Gilbert H. Grosvenor Collection, Prints and Photographs Division, Library of Congress., domena publiczna.
RaJ18BypYHZsJ
Ilustracja przedstawiająca Guglielmo Marconiego, siedzącego w pomieszczeniu i używającego radiotelegrafu. Przy lewym uchu trzyma on słuchawkę, odbiera otrzymany sygnał radiowy otrzymany poprzez urządzenie i zapisuje treść komunikatu na kartce papieru. Radiotelegraf złożony jest z zestawu do przesyłania i odbioru wiadomości telegraficznych.
Pod koniec XIX wieku Guglielmo Marconi zbudował radiotelegraf. W 1901 roku autor wynalazku wysłał sygnał radiowy przez Atlantyk
Źródło: Archie Frederick Collins, domena publiczna.
RYp2TR3PMU2jG
Ilustracja przedstawiająca dawny odbiornik radiowy z drewnianą brązową obudową, w środku wycięte koło z ozdobnym jasnym motywem, które przecina 6 drewnianych listewek. Na dole obudowy widoczne są 2 pokrętła do ustawiania stacji radiowych i wyświetlacz z zakresem fal radiowych.
Prawdziwą rewolucją w dziedzinie przekazywania informacji na odległość było skonstruowanie radia. W 1902 roku odbyła się pierwsza transmisja radiowa ludzkiego głosu
Źródło: Robneild, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1VGFUwi0TqzV
Ilustracja przedstawiająca dawny telewizor. Urządzenie ma kształt trapezu równoramiennego, na środku znajduje się niewielki ekran, a pod nim 3 pokrętła do obsługi i regulacji odbiornika.
Pierwsza transmisja telewizyjna – z Londynu do Nowego Jorku – odbyła się w 1928 roku, ale telewizja stała się popularna dopiero po II wojnie światowej (w Polsce w drugiej połowie lat pięćdziesiątych)
Źródło: Loewe AG, licencja: CC BY-SA 3.0.
Rq6JutlwqMYF2
Ilustracja przedstawiająca jeden z pierwszych komputerów - urządzenie ogromnych rozmiarów, złożone z wielu ścian połączonych ze sobą przewodów, lamp elektronowych, przekaźników i oporników. Całość ustawiona jest w kształcie litery "U".
Wynalazkiem, który umożliwił rozwój ery informatycznej, był komputer. Pierwsze urządzenia tego typu powstały w połowie XX w. i służyły przede wszystkim do celów wojskowych. Pierwsze komputery pracowały także w centrach lotów kosmicznych, zajmowały wtedy pomieszczenia wielkości szkolnej klasy
Źródło: U.S. Army Photo, domena publiczna.
R1DC1CTR7a7VY
Ilustracja przedstawiająca serwery internetowe, umożliwiające realizowanie połączeń sieciowych . Są one umieszczone w blokach, przypominających formą szafy.
Za początki internetu uważa się rok 1969. Liczba stron WWW ciągle lawinowo rośnie. Komunikacja, przesyłanie informacji w formie tekstu, zdjęć czy filmów odbywa się na wiele sposobów, np. pocztą e‑mail, przez Skype i portale społecznościowe
Źródło: Steven Walling, licencja: CC BY-SA 3.0.
R1IedUfwVwraD
Ilustracja przedstawiająca Martina Coopera z prototypem telefonu komórkowego. Trzyma on w ręku przy uchu duży bezprzewodowy telefon z antenką. W drugiej ręce ma ładowarkę do tego telefonu. W tle znajduje się ścianka z logami różnych firm komputerowych.
Pierwsza rozmowa przez telefon komórkowy została przeprowadzona w 1973 roku, pierwsze aparaty ważyły prawie kilogram i miały wymiary cegły
Źródło: Rico Shen, licencja: CC BY-SA 3.0.
tyAbL4BZSk_00000036
Różne wizje świata
Polecenie 2
Analiza porównawcza
Porównaj wydania dwóch różnych gazet zawierających wiadomości z jednego dnia. Analizę przeprowadź według podanych pytań.
Jakie tematy znalazły się na czołówce w obu gazetach?
Jakie wydarzenia lub tematy obie gazety umieściły na pierwszej kolumnie (czyli pierwszej stronie)?
Czy są tematy wspólne dla obu gazet?
Porównaj dwa artykuły na ten sam temat. Jak autorzy przedstawiają wydarzenie? Czym różnią się opisy? Zwróć uwagę na wykrzykniki i przymiotniki, wypisz te, które najbardziej zapadają w pamięć. Jaki jest stosunek autora do opisywanych wydarzeń i postaci? Czy opisy budzą w Tobie jakieś emocje?
Dlaczego teksty te różnią się od siebie?
R114dxmSKcboP
(Uzupełnij).
Warto wiedzieć
Tradycyjnie gazety dzieli się na tzw. dzienniki opinii (opiniotwórcze) i popularne, czyli tabloidy. Te drugie, nazywane także bulwarówkami lub brukowcami, posługują się krzykliwymi tytułami, dosadnym językiem. Operują wielkim zdjęciem i krótkim tekstem, bardzo emocjonalnym przekazem. Adresowane są do masowego odbiorcy, wyrażają jego opinie, schlebiają jego gustom, dostarczają sensacji, przekazują wiadomości z życia gwiazd, tropią skandale obyczajowe, czasem wymyślają historie.
Ciekawostka
Nazwa tabloid pochodzi od skompresowanej tabletki produkowanej w końcu XIX w. przez brytyjską firmę farmaceutyczną. Potem nazywano tak różne pomniejszone, skondensowane rzeczy. Do bulwarówek określenie to przylgnęło ze względu na mniejszy format papieru niż w opiniotwórczych gazetach – bardziej poręczny, wygodniejszy do czytania w tramwaju, poczekalni. Dziś większość poważnych dzienników zrezygnowała już z druku na wielkich płachtach. Bulwarówki wciąż skracają teksty, ale królem informacji w pigułce stał się Twitter (140 znaków).
Nie ma tu miejsca na wielostronne analizy ani niuanse. Gazety popularne pełnią jednak ważną rolę w demokracji. Każde zdarzenie, nowe prawo, zjawiska ekonomiczne przedstawiają z punktu widzenia zwykłego człowieka, obliczają skutki dla budżetu domowego najniżej zarabiających. Bezceremonialnie krytykują każdą władzę, patrzą jej na ręce. Wytykają zarobki elitom. Gazety powoli tracą popularność. Internet staje się bardziej bezpośrednim i brutalnym narzędziem wyrażania opinii.
Ciekawostka
Tabloidy podają wiek każdego bohatera tekstu, nawet postaci wspomnianej marginalnie, niezależnie od tego, czy to osoba publiczna, czy to pani Kowalska, której ukradziono torebkę. Okazało się bowiem, że dla czytelników informacja o wieku jest zawsze ciekawa, nawet jeśli nie ma znaczenia dla przebiegu zdarzeń.
tyAbL4BZSk_0000004K
Jak zbudować informację
R1VbM5TvcYokj
Na zdjęciu znajduje się słup ogłoszeniowy z plakatami stanowiącymi uliczną informację lub reklamę zewnętrzną.
Słup ogłoszeniowy
Źródło: Gdaniec, licencja: CC BY 3.0.
Ważne!
Dobrze skonstruowana informacja powinna odpowiedzieć na sześć pytań:
Kto?
Co?
Gdzie?
Kiedy?
Jak?
Dlaczego?
Polecenie 3
Sformułuj wiadomość o wydarzeniu w twojej szkole, okolicy lub o uroczystości rodzinnej.
Przedstaw tę informację w formie zaproszenia, plakatu, ulotki lub reklamy.
Skorzystaj z katalogu sześciu pytań zamieszczonych powyżej.
R14w0Qc0ZaX9j
(Uzupełnij) -.
tyAbL4BZSk_0000005G
Marsjanie atakują ...
RR8v0XHVJHDqY
Na zdjęciu przedstawiono nagranie audycji "Wojna światów" w dawnym radiu. Na pierwszym planie znajduje się 5 redaktorów radiowych: 4 mężczyzn i 1 kobieta. Wszyscy trzymają w rękach kartki i czytają teksty. Jeden z redaktorów stoi przy mikrofonie z napisem "CBS". W tle widoczna jest orkiestra grająca utwór muzyczny oraz 2 śpiewaków ze słuchawkami na uszach, którzy śpiewają. Przed nimi stoją stojaki z nutami. Jeden z muzyków podnosi ręce do góry w trakcie śpiewu. U góry sali wisi zegar.
Audycja w radiu
Źródło: a. nn., licencja: CC BY 3.0.
Z samego faktu ukazania się w mediach informacji nie wynika, że jest ona prawdziwa. Środki masowego przekazu walczą o jak największą liczbę odbiorców, dlatego zdarza im się koloryzować, a nawet konfabulować.
Przekonali się o tym wiele lat temu mieszkańcy New Jersey [czyt.: niu dżerzi] (USA). 30 października 1938 r. stacja radiowa CBS nadała z okazji święta Halloween [czyt.: halołin] słuchowisko radiowe według powieści Herberta G. Wellsa „Wojna światów” o inwazji Marsjan na Ziemię. Reżyser słuchowiska, Orson Welles [czyt.: orson łels], przygotował je tak, jakby była to autentyczna relacja z ataku kosmitów. Radio przerwało koncert muzyki poważnej, aby rozpocząć dramatyczny przekaz…
Następnego dnia gazety pisały o panice, o ludziach, którzy wybiegli na ulice, wypatrywali przybyszów z kosmosu, przygotowywali plany obrony miasta, żądali pomocy od policji. Podobno władze miasta zastanawiały się nad całkowitym zaciemnieniem, aby utrudnić inwazję.
Po latach okazało się, że nie tylko Orson Welles wykreował inwazję Marsjan. Ochoczo włączyli się w to także dziennikarze gazet, koloryzując swoje relacje. W rzeczywistości słuchowisko Wellesa nie było najbardziej popularną audycją tego dnia, a rozmiary paniki zostały przesadzone.
tyAbL4BZSk_0000005R
Manipulacje mediów, czyli – nie wszystko jest prawdą
Przyjrzyj się zdjęciom.
RnmfU4WVtPCa9
Na zdjęciach przedstawiono przykład manipulacji w mediach: Na jednym zdjęciu ujęta jest autentyczna sytuacja (kobieta w burce, obok mężczyzna z małym dzieckiem na rękach owiniętym w becik, zmierzają ulicą, mijając stary budynek popisany sprayem - pismo arabskie), zaś drugie zdjęcie zostało poddane procesowi fotomontażu (te same osoby idące obok ruin miasta - przypomina to krajobraz po wojnie).
Gazeta - manipulacja
Źródło: a. nn., licencja: CC BY 3.0.
Media często starają się wpłynąć na nasze emocje, koloryzując fakty. Manipulacja polega na mieszaniu prawdy z fałszem, przedstawianiu faktów w wygodnym dla wydawców kontekście.
Na przykład w 2012 r. w austriackiej gazecie „Kronen Zeitung” [czyt.: kronen cajtung] ukazało się zdjęcie z ogarniętej wojną domową Syrii. Na fotografii przedstawiającej uciekającą rodzinę w tle dodano zbombardowane osiedle. Fotomontaż miał zapewne spotęgować wrażenie dramatu. Internauci szybko odkryli oszustwo, znaleźli w dużym serwisie fotograficznym oryginalne zdjęcie. Gazeta musiała przeprosić czytelników.
tyAbL4BZSk_00000062
Sprawdź wiedzę
Ćwiczenie 1
RTHVsskBZbL30
zadanie interaktywne
Ogólnopolska gazeta codzienna to:
„Polityka”
„Rzeczpospolita”
„Mówią Wieki”
„Tygodnik Powszechny”
ĆWICZENIE: Jednokrotny wybór
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 2
R1NZXzqTq7XTz
zadanie interaktywne
Publiczna agencja prasowa, jedyna państwowa agencja informacyjna w Polsce, to:
Agencja Sportowa
Katolicka Agencja Informacyjna
Informacyjna Agencja Radiowa
Polska Agencja Prasowa
ĆWICZENIE: Jednokrotny wybór
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
Ćwiczenie 3
R1RXksmoJWcN4
zadanie interaktywne
O którym portalu społecznościowym przeczytamy w Wikipedii następujące informacje: „serwis (...), w ramach którego zarejestrowani użytkownicy mogą tworzyć sieci i grupy, dzielić się wiadomościami (...). W styczniu 2014 liczba użytkowników na całym świecie wynosiła około miliarda, a co miesiąc wgrywanych jest ponad 1 mld zdjęć oraz 10 mln filmów, których obecnie jest 265 miliardów. Średni wiek użytkownika serwisu to 22 lata”.
Classmate.com
GoldenLine.pl
NK.pl/Nasza Klasa
Facebook
ĆWICZENIE: Jednokrotny wybór
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY 3.0.
