W jaskini w Lascaux

1. Cele lekcji

Wiadomości

Uczeń:

• zna rysunki w jaskini w Lascaux

• wie, kiedy i w jaki sposób zostały one wykonane

• wie, jakie wrażenie wywierają na te rysunki na dzisiejszym odbiorcy (Z. Herbert)

Umiejętności

Uczeń:

• szuka różnych możliwości na napisanie tekstu o rysunkach w jaskini

• zadaje pytania, które pozwolą mu zebrać jak najwięcej informacji

• analizuje tekst Zbigniewa Herberta i określa wrażenia, jakie zrobiły na autorze rysunki

2. Metoda i forma pracy

Praca z tekstem

Pokaz

Rozmowa

Praca indywidualna, grupowa i zbiorowa

3. Środki dydaktyczne

Podręcznik, encyklopedie, „Słownik mitów tradycji kultury” W. Kopalińskiego

4. Przebieg lekcji

Faza przygotowawcza

Uczniowie zastanawiają się, kiedy powstała sztuka, od kiedy możemy mówić o twórczości artystycznej. Uczniowie określają, czym różniła się twórczość dawna od współczesnej, wskazują na różnice w tematach, narzędziach, technice wykonywania różnych prac. Uczniowie mówią o swoich wyobrażeniach pierwszych prac.

Faza realizacyjna

Uczniowie oglądają w podręczniku rysunek byka na ścianie w jaskini w Lascaux. Opisują dokładnie rysunek i zastanawiają się, czy można uznać go za dzieło sztuki.

Uczniowie pracują w grupach: wcielają się w postać dziennikarzy. Ich zadanie polega na napisaniu artykułu o rysunkach w jaskini Lascaux. Każdy zespół ma zastanowić się, gdzie będzie szukać informacji o tych rysunkach, z kim porozmawiają i jakie pytania zadadzą danej osobie oraz jaki dokładnie artykuł zdecyduje się napisać. Każdy zespół ma do dyspozycji encyklopedię, „Słownik mitów i tradycji kultury”.

Zespoły prezentują swoje pomysły, czytają pytania i oceniają wzajemnie swoje propozycje: czy byłyby atrakcyjne dla czytelnika, czy czytelnik z przyjemnością zapoznałby się z takim materiałem.

Uczniowie czytają w podręczniku tekst „Artyści z epoki kamiennej tworzyli przy świetle lamp” i każdy zespół szuka w nim odpowiedzi na swoje pytania.

Uczniowie wyobrażają sobie, że autor tekstu jest głównym źródłem informacji potrzebnym do napisania artykułu. Ich zadanie polega na zadaniu jak najbardziej szczegółowych pytań, które pozwolą zebrać jak najwięcej odpowiedzi, np. Kiedy artyści epoki kamienia łupanego rysowali zwierzęta?, W jakich warunkach pracowali?, Skąd mamy informacje o malowaniu przy świetle lamp?

Uczniowie oceniają możliwość wykorzystania tekstu do napisania artykułu: Czy informacje są ciekawe?, Jakie tematy można by poruszyć przy okazji tego tekstu?, Czy zwykły człowiek dowiaduje się z tego tekstu?, Jakie wrażenia robią rysunki?, Jak są odbierane dziś po tysiącach lat od ich wykonania?

Nauczyciel informuje uczniów, że przeczytają tekst człowieka, który kilkadziesiąt lat temu miał okazję widzieć rysunki w jaskini. Uczniowie próbują przewidzieć, jakie wrażenie wywarły na nim te rysunki, jakie refleksje mogły się zrodzić pod wpływem wizyty w tym miejscu.

Uczniowie czytają tekst Zbigniewa Herberta „Jaskinia w Lascaux” i odpowiadają, jakie wrażenie zrobiły na autorze rysunki w jaskini. W tym celu wyszukują wszystkie fragmenty tekstu, które informują czytelnika o opinii autora, np. „piękne sklepienie”, „fantastyczny ten stwór”, „tajemnicza obecność”, „jednym z najpiękniejszych portretów zwierzęcych jest…”

Uczniowie wykonują polecenie 2 ze s. 298 z podręcznika – szukają w tekście odpowiedzi na pytania.

Uczniowie zastanawiają się nad znaczeniem ostatniego akapitu tekstu, odpowiadając na pytania: Na czym polega związek autora ze swoimi przodkami?, Co oznaczają słowa Herberta, że jest „dziedzicem nie tylko Greków i Rzymian, ale prawie nieskończoności”?.

Faza podsumowująca

Uczniowie pracują ponownie w tych samych zespołach redakcyjnych. Na podstawie zgromadzonych informacji korygują swoje propozycje tematów, zastanawiają się też nad szatą graficzną swojego materiału.

5. Bibliografia

A. Łuczak., A. Murdzek, Między nami. Podręcznik dla klasy szóstej szkoły podstawowej, Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, Gdańsk 2003.

6. Załączniki

a) Karta pracy ucznia

brak

b) Zadanie domowe

Napiszcie w swoich grupach teksty do gazety szkolnej na tematy zaproponowane przez was na lekcji. Wyszukajcie w Internecie fotografii, którymi moglibyście się posłużyć, samodzielnie wykonajcie rysunki, aby wasze materiały były atrakcyjne.

7. Czas trwania lekcji

2 x 45 minut

8. Uwagi do scenariusza

Lekcja staje się atrakcyjniejsza, jeśli uczniowie mogą skorzystać z komputerów z dostępem do Internetu. Uczą się wtedy wyszukiwania informacji i segregowania materiału.