Zapoznaj się z opisem doświadczenia, w którym metodą chromatografii kolumnowej rozdzielono mieszaninę $o$-nitrofenol i $p$-nitrofenolu. Jako eluent zastosowano dichlorometan. Rozwiąż problem badawczy i zweryfikuj hipotezę. W formularzu zapisz swoje wyniki, a następnie sformułuj wnioski.

Analiza doświadczenia:

Chromatografia kolumnowa.

Problem badawczy:

Czy za pomocą chromatografii kolumnowej można rozdzielić $o$-nitrofenol oraz $p$-nitrofenol?

Hipoteza:

Za pomocą chromatografii kolumnowej można rozdzielić $o$-nitrofenol oraz $p$-nitrofenol.

Sprzęt laboratoryjny:

• statyw – pionowy pręt ze stabilną podstawą, umożliwiający mocowanie na wybranej wysokości, na przykład szkła laboratoryjnego umieszczonego w łapie;

• łapa – rodzaj narzędzia, wykorzystywanego w laboratorium do trzymania, na przykład kolb;

• szklana kolumna chromatograficzna – szklana rurka zakończona u dołu kranikiem;

• kolby stożkowe – szklane naczynia laboratoryjne o kształcie stożka z płaskim dnem i wąską szyjką;

• lejek – szkło w kształcie odwróconego stożka, ze zwężającą się rurką, służący do przelewania cieczy lub sączenia;

• zlewka – naczynie szklane o kształcie cylindrycznym, stosowane do przeprowadzania prostych reakcji chemicznych;

• cylinder miarowy – podłużne szklane naczynie laboratoryjne w kształcie walca, z umieszczoną na ściance podziałką objętości, służące do odmierzania cieczy;

• łyżeczka – długi trzonek wykonany ze szkła, porcelany lub metalu, zakończony z jednej strony łyżeczką;

• bagietka szklana – szklany pręt laboratoryjny służący do mieszania;

• pipeta – wąska rurka służąca do pobierania i przenoszenia niewielkiej ilości cieczy przy pomocy ssawki.

Odczynniki chemiczne:

mieszanina $p$-nitrofenolu i $o$-nitrofenolu, dichlorometan, silikażel

Przebieg doświadczenia:

1. Do zlewki dodano pięć łyżek silikażelu, a następnie około $50$ mililitrów dichlorometanu. Zawartość dokładnie wymieszano przy pomocy szklanej bagietki.

2. Przygotowany silikażel wraz z dichlorometanem przeniesiono do kolumny z wykorzystaniem lejka.

3. Łyżeczkę mieszaniny nitrofenoli rozpuszczono w jak najmniejszej ilości dichlorometanu i naniesiono na kolumnę przy pomocy pipety, lejąc bardzo powoli po ściankach kolumny.

4. Kolejno dokonano rozdziału mieszaniny, używając jako eluentu dichlorometanu, który w miarę przepływu fazy ruchomej uzupełniano tak, by jego poziom zawsze znajdował się ponad fazą stacjonarną.

5. Z zebranych frakcji odparowano rozpuszczalnik przy pomocy wyparki laboratoryjnej.

Obserwacje:

Po wprowadzeniu mieszaniny dwóch związków na kolumnę chromatograficzną, barwna smuga przesuwa się po silikażelu, a następnie rozdziela się w miarę postępującej elucji.

Wyniki: W wyniku przeprowadzenia chromatografii kolumnowej, mieszaniny $o$-nitrofenolu oraz $p$-nitrofenolu, otrzymano dwa czyste związki: $o$-nitrofenol oraz $p$-nitrofenol.

Wnioski: Chromatografia kolumnowa pozwala na rozdział badanej mieszaniny dwóch związków.
Hipoteza została potwierdzona.