Przeprowadzono doświadczenie w wirtualnym laboratorium chemicznym. Rozwiązano problem badawczy i zweryfikowano hipotezę. W formularzu zapisano obserwacje i wyniki, a następnie sformułowano wnioski. Zapoznaj się z poniższą notatką laboratoryjną, a następnie wykonaj ćwiczenia sprawdzająca.

Analiza doświadczenia:

Utlenianie but-$2$-ynu za pomocą manganianu($\text{VII}$) potasu w środowisku kwasowym oraz obojętnym.

Problem badawczy:

Czy produkty utleniania but-$2$-ynu w obecności manganianu($\text{VII}$) potasu zależą od środowiska reakcji?

Hipoteza:

Produkty utleniania but-$2$-ynu w obecności manganianu($\text{VII}$) potasu zależą od środowiska reakcji.

Sprzęt laboratoryjny:

• dwie probówki z korkami – podłużne U‑kształtne naczynia szklane do przeprowadzania prostych reakcji chemicznych;

• statyw na probówki – prostokątny sprzęt laboratoryjny z rzędami otworów, w których umieszczane są probówki;

• pipety Pasteura – wąskie rurki służące do pobierania i przenoszenia niewielkiej ilości cieczy przy pomocy ssawki.

Odczynniki:

but-$2$-yn; roztwór manganianu($\text{VII}$) potasu o stężeniu $\mathrm{0,2}$ mol na decymetr sześcienny; kwas siarkowy($\text{VI}$) o stężeniu $4$ mole na decymetr sześcienny.

Przebieg doświadczenia – praca pod dygestorium:

1. Do obu probówek wprowadzono po jednym centymetrze sześciennym roztworu manganianu($\text{VII}$) potasu za pomocą pipety Pasteura.

2. Do pierwszej dodano kilka kropli kwasu siarkowego($\text{VI}$) o stężeniu $4$ mole na decymetr sześcienny. Następnie do obu probówek wprowadzono po jednym centymetrze sześciennym but-$2$-ynu za pomocą pipety Pasteura (pamiętając, aby użyć innej niż w punkcie pierwszym).

3. Probówki zamknięto korkami i energicznie wytrząśnięto. Odłożono probówki do statywu i obserwowano zmiany.

Obserwacje:

W probówce pierwszej następuje odbarwienie roztworu, wyczuwalny jest charakterystyczny zapach octu. W probówce drugiej następuje wytrącenie brunatnego osadu i odbarwienie roztworu, wyczuwalny jest charakterystyczny, drażniący zapach, podobny do zapachu chloru.

Wyniki:

But-$2$-yn uległ reakcji z manganianem($\text{VII}$) potasu zarówno w środowisku kwasowym, jak i obojętnym. W wyniku reakcji manganianu($\text{VII}$) potasu z but-$2$-ynem w środowisku kwasowym powstaje związek o charakterystycznym zapachu octu, a w warunkach obojętnych, w wyniku reakcji tych dwóch związków, powstaje brunatny osad oraz związek o drażniącym zapachu, zbliżonym do zapachu chloru.

Wnioski:

W probówce pierwszej nastąpiło utlenienie but-$2$-ynu z utworzeniem kwasu etanowego. Jednocześnie doszło do redukcji jonów manganianowych($\text{VII}$) do kationów manganu($\text{II}$). W probówce drugiej nastąpiło utlenienie but-$2$-ynu do butano-$2$,$3$-dionu. Jednocześnie doszło do redukcji jonów manganianowych($\text{VII}$) do tlenku manganu($\text{IV}$).