Zapoznaj się ze spacerem wirtualnym i wykonaj ćwiczenie.
R1Rzo6FJ0DTod1
Wirtualny spacer zaczyna się od przedstawienia budynku Teatru imienia Juliusza Słowackiego w Krakowie i jego otoczenia. Budynek teatru jest duży, dwukondygnacyjny, utrzymany w stylu eklektycznym z przewagą neobaroku. Na froncie znajdują się trzy pary wysokich drzwi, a nad nimi trzy duże balkony, pomiędzy którymi znajdują się kolumny. Na szczycie fasady teatru umieszczono figury odnoszące się do Mickiewiczowskiego eposu – Tadeusza i Zosię w scenie „Poloneza czas zacząć”. Attyka elewacji jest wzorowana na attyce krakowskich Sukiennic. Po bokach budynku znajdują się dwie niewielkie wieżyczki zwieńczone kopułami. Przed każdą z nich trzy rzeźby kobiece. Przed budynkiem duży klomb obsadzony kwiatami i żywotnikami. W tle zabudowania miejskie. Pozostałe obrazy: 1. Poezja, Dramat i Komedia. Zdjęcie przedstawia lewy fragment zwieńczenia budynku teatru, a na nim grupę trzech rzeźb. To postacie siedzących kobiet w długich sukniach uosabiające poezję, dramat i komedię. Tekst: Są to rzeźby, personifikacje wykonane według wizji Tadeusza Błotnickiego, znajdujące się na lewym zwieńczeniu fasady teatru. Uosabiają one formy literackie zaliczane do kultury elitarnej, wysokiej. Poezja, zwykle przeciwstawiana prozie, jest dziedziną twórczości literackiej zajmującej się utworami wierszowanymi. Często zamiennie używa się terminu „liryka”, choć nie są to pojęcia tożsame. Dramat, jeden z trzech rodzajów literackich, jest rodzajem sztuki z pogranicza literatury i teatru. Jest to zwykle utwór fabularny przeznaczony do realizacji scenicznej. Komedia jest gatunkiem literackim zaliczanym do gatunków dramatycznych. Komedię cechuje pogodny nastrój, nierzadko żywa akcja i pomyślne zakończenia, a jego podstawową właściwością jest komizm. 2. Tadeusz i Zosia. Zdjęcie przedstawia rzeźbę stojące postaci męskiej ubranej w kontusz szlachecki. Tekst: Postaci Tadeusza i Zosi, bohaterów epopei narodowej „Pan Tadeusz”, znalazły się na zwieńczeniu fasady teatru całkiem przypadkowo. Architekt Jan Zawiejski zaplanował tam postaci Apollo i Ateny, ale nie znalazł się artysty, który chciałby wykonać te posągi. Wówczas Odo Bujwid przekazał dwie figury ze swojej domowej kolekcji, które miały tam stanąć tymczasowo, ale pozostały do dziś. 3. Tadeusz i Zosia. Zdjęcie przedstawia rzeźbę stojącej postaci młodej kobiety ubranej w długą suknię. Tekst: Postaci Tadeusza i Zosi, bohaterów epopei narodowej „Pan Tadeusz”, znalazły się na zwieńczeniu fasady teatru całkiem przypadkowo. Architekt Jan Zawiejski zaplanował tam postaci Apollo i Ateny, ale nie znalazł się artysty, który chciałby wykonać te posągi. Wówczas Odo Bujwid przekazał dwie figury ze swojej domowej kolekcji, które miały tam stanąć tymczasowo, ale pozostały do dziś. 4. Muzyka, Opera i Operetka. Zdjęcie przedstawia scenę teatralną podczas trwania spektaklu, są na niej artyści. Tekst: Są to rzeźby, personifikacje wykonane przez Alfreda Dauna, znajdujące się na prawym zwieńczeniu fasady teatru. Nawiązują one, podobnie jak Poezja, Dramat i Komedia, do sztuki elitarnej. Muzyka wpływa bowiem na człowieka, jego psychikę, przez dźwięki. Jest przejawem ludzkiej kultury. Opera i operetka wykorzystują muzykę. Obie są dziełami wokalno‑instrumentalnymi, w których muzyka współgra z akcją. Różnica polega na tym, że operetka jest utworem lżejszym, z melodyjną muzyką i lekką, komediową akcją. Źródło: Inscenizacja opery „Straszny dwór”, Henri Musielak, pl.wikimedia.org, CC BY 3.0. 5. Radość i Smutek. Zdjęcie przedstawia fragment elewacji. Nad oknem rzeźba popiersia z diademem na głowie, zwieńczonym gwiazdą. Przedstawienia teatralne wywołują u ludzi różne emocje. Dwie spośród nich, radość i smutek, przedstawiono na fasadzie Teatru im. J. Słowackiego. Znajdują się one pod personifikacjami Dramatu, Poezji i Komedii z jednej strony, i Muzyki, Opery i Operetki z drugiej strony. Radość na głowie ma diadem z motywem gwiazdy, natomiast Smutek – węża. 6. „Kraków narodowej sztuce”. Zdjęcie przedstawia fragment frontonu gmachu teatru, a na nim napis Kraków. 7. Radość i Smutek. Zdjęcie przedstawia fragment elewacji. Nad oknem rzeźba popiersia z diademem na głowie. Diadem oplata wąż. Przedstawienia teatralne wywołują u ludzi różne emocje. Dwie spośród nich, radość i smutek, przedstawiono na fasadzie Teatru im. J. Słowackiego. Znajdują się one pod personifikacjami Dramatu, Poezji i Komedii z jednej strony, i Muzyki, Opery i Operetki z drugiej strony. Radość na głowie ma diadem z motywem gwiazdy, natomiast Smutek – węża. 8. Kultura wysoka w teatrze imienia Juliusza Słowackiego. Zdjęcie przedstawia fragment sceny teatralnej z opuszczoną kurtyną, na której znajduje się antyczna scena rodzajowa. Widoczny jest też fragment widowni z pustymi fotelami oraz balkony umieszczone na trzech kondygnacjach. Sala ma neobarokowy wystrój. Na ścianach, między balkonami znajdują się liczne płaskorzeźby i zdobienia. Tekst: W Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie od samego wejścia można spotkać się z kulturą elitarną. Dotyczy to zarówno samego wyglądu wnętrza, na które nie szczędzono pieniędzy, jak i wystawianych spektakli. Klatka schodowa, w stylu eklektycznym, prowadzi do pięknego foyer. Dekoracje stiukowe wykonali Józef Kulesza i Michał Szczyrbata, natomiast malowidła w stylu pompejańskim Antoni Tuch. Liczne popiersia przedstawiają twórców polskiego teatru: Wojciecha Bogusławskiego, Aleksandra Fredrę czy Jana Nepomucena Kamińskiego. Kurtynę w sali widowiskowej wykonał natomiast Henryk Siemiradzki. Nawiązuje ona do starożytnego Rzymu i jest pełna alegorii. Autorami wystawianych w teatrze sztuk byli Stanisław Wyspiański (w teatrze odbyła się m.in. premiera „Wesela”), Michał Bałucki czy Stanisław Przybyszewski. Ze współczesnych twórców warto wymienić reżyserów: m.in. Maję Kleczewską, Barbarę Sass, Katarzynę Deszcz, Tadeusza Bradeckiego, Rudolfa Zioło czy Macieja Sobocińskiego. Źródło: Widownia wraz z kurtyną namalowaną przez Henryka Siemiradzkiego, Bartosz Cygan, pl.wikimedia.org, CC BY‑SA 4.0. 9. Teatr. Zdjęcie przedstawia prawy bok budynku teatru imienia Juliusza Słowackiego z licznymi płaskorzeźbami, rzeźbami. Tekst: Sam termin „teatr” wykorzystywany jest w trzech znaczeniach: określa się nim spektakl teatralny, budynek, w którym ten spektakl jest wystawiany oraz instytucję życia kulturalnego. Kolebką teatru jest starożytna Grecja. W XIX w. teatr uznano za sztukę samodzielną, a reżyserowi przyznano rolę twórcy spektaklu teatralnego. Była to tzw. Wielka Reforma Teatru. Do czasów pojawienia się kina teatr mocno wpływał na społeczeństwo. Aktorzy teatralni traktowani byli jak dzisiejsi celebryci. Na spektakle teatralne z udziałem najsłynniejszych ustawiały się kolejki przed kasami, a i tak nie wystarczało na widowni miejsc dla wszystkich chętnych. O przedstawieniach teatralnych pisała prasa i dyskutowano zarówno w salonach arystokracji, jak i na ulicy. Źródło: Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, widok z Placu św. Ducha, Mach240390, pl.wikimedia.org, CC BY 4.0. 10. Juliusz Słowacki. Obraz przedstawia portret młodego mężczyzny. Jego twarz jest pociągła, oczy głęboko osadzone, usta małe. Mężczyzna ma krótkie włosy zaczesane ku górze. Ubrany jest w koszulę ze dużym kołnierzem. Tekst: Teatr po inauguracji w roku 1893 przez kilkanaście lat nie miał swojego patrona. W Krakowie spierano się o to, kto ma nim być: Aleksander Fredro, którego popiersie znajduje się przed teatrem, zmarły w 1907 r. Stanisław Wyspiański, który swego czasu chciał być dyrektorem Teatru Miejskiego, Michał Bałucki, także komediopisarz, który niedaleko na Plantach popełnił samobójstwo, czy też Juliusz Słowacki. Decyzję podjął ówczesny dyrektor teatru, Ludwik Solski, który wykorzystał setną rocznicę urodzin polskiego wieszcza, aby jego imię nadać gmachowi 16 października 1909 r. Źródło: Juliusz Słowacki, rycina Jamesa Hopwooda, pl.wikimedia.org, domena publiczna. 11. Aleksander Fredro. Obraz przedstawia starszego mężczyznę. Jego twarz jest pociągła, z wyraźnie zaznaczonymi zmarszczkami. Mężczyzna ma niewielki nos, siwe włosy i brodę hiszpankę oraz wąsy. Siedzi na krześle. Ubrany jest w marynarkę, koszulę i krawatkę. Tekst: Przed gmachem w roku 1900 ustawiono popiersie Aleksandra Fredry (1793–1876), najwybitniejszego polskiego komediopisarza, ale także oficera, poety i pamiętnikarza. Do najbardziej znanych sztuk Aleksandra Fredry należą „Zemsta”, „Damy i huzary”, „Śluby panieńskie”, „Mąż i żona” czy „Pan Jowialski”. Źródło: Aleksander Raczyński, Portret Aleksandra Fredro, pl.wikimedia.org, domena publiczna. 12. Ciekawostka. Zdjęcie przedstawia duży skwer z kompozycjami kwietnymi, a w jego tle kościół z wieżyczką i kamienice. Tekst: Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie oficjalnie mieści się przy placu św. Ducha 1, ale w praktyce znajduje się przy ul. Szpitalnej, z wejściem przy skwerze Jacka Woźniakowskiego. Dodatkowo przed teatrem znajduje się pomnik Aleksandra Fredry, niedaleko zaś pomnik Michała Bałuckiego. Ponadto pobliski skwer na Plantach nosi imię Andrzeja Wajdy. Podobizny Słowackiego próżno tam szukać... Źródło: Plac św. Ducha, widok z zachodu, Zygmunt Put, pl.wikimedia.org, CC BY‑SA 4.0.
Wirtualny spacer zaczyna się od przedstawienia budynku Teatru imienia Juliusza Słowackiego w Krakowie i jego otoczenia. Budynek teatru jest duży, dwukondygnacyjny, utrzymany w stylu eklektycznym z przewagą neobaroku. Na froncie znajdują się trzy pary wysokich drzwi, a nad nimi trzy duże balkony, pomiędzy którymi znajdują się kolumny. Na szczycie fasady teatru umieszczono figury odnoszące się do Mickiewiczowskiego eposu – Tadeusza i Zosię w scenie „Poloneza czas zacząć”. Attyka elewacji jest wzorowana na attyce krakowskich Sukiennic. Po bokach budynku znajdują się dwie niewielkie wieżyczki zwieńczone kopułami. Przed każdą z nich trzy rzeźby kobiece. Przed budynkiem duży klomb obsadzony kwiatami i żywotnikami. W tle zabudowania miejskie. Pozostałe obrazy: 1. Poezja, Dramat i Komedia. Zdjęcie przedstawia lewy fragment zwieńczenia budynku teatru, a na nim grupę trzech rzeźb. To postacie siedzących kobiet w długich sukniach uosabiające poezję, dramat i komedię. Tekst: Są to rzeźby, personifikacje wykonane według wizji Tadeusza Błotnickiego, znajdujące się na lewym zwieńczeniu fasady teatru. Uosabiają one formy literackie zaliczane do kultury elitarnej, wysokiej. Poezja, zwykle przeciwstawiana prozie, jest dziedziną twórczości literackiej zajmującej się utworami wierszowanymi. Często zamiennie używa się terminu „liryka”, choć nie są to pojęcia tożsame. Dramat, jeden z trzech rodzajów literackich, jest rodzajem sztuki z pogranicza literatury i teatru. Jest to zwykle utwór fabularny przeznaczony do realizacji scenicznej. Komedia jest gatunkiem literackim zaliczanym do gatunków dramatycznych. Komedię cechuje pogodny nastrój, nierzadko żywa akcja i pomyślne zakończenia, a jego podstawową właściwością jest komizm. 2. Tadeusz i Zosia. Zdjęcie przedstawia rzeźbę stojące postaci męskiej ubranej w kontusz szlachecki. Tekst: Postaci Tadeusza i Zosi, bohaterów epopei narodowej „Pan Tadeusz”, znalazły się na zwieńczeniu fasady teatru całkiem przypadkowo. Architekt Jan Zawiejski zaplanował tam postaci Apollo i Ateny, ale nie znalazł się artysty, który chciałby wykonać te posągi. Wówczas Odo Bujwid przekazał dwie figury ze swojej domowej kolekcji, które miały tam stanąć tymczasowo, ale pozostały do dziś. 3. Tadeusz i Zosia. Zdjęcie przedstawia rzeźbę stojącej postaci młodej kobiety ubranej w długą suknię. Tekst: Postaci Tadeusza i Zosi, bohaterów epopei narodowej „Pan Tadeusz”, znalazły się na zwieńczeniu fasady teatru całkiem przypadkowo. Architekt Jan Zawiejski zaplanował tam postaci Apollo i Ateny, ale nie znalazł się artysty, który chciałby wykonać te posągi. Wówczas Odo Bujwid przekazał dwie figury ze swojej domowej kolekcji, które miały tam stanąć tymczasowo, ale pozostały do dziś. 4. Muzyka, Opera i Operetka. Zdjęcie przedstawia scenę teatralną podczas trwania spektaklu, są na niej artyści. Tekst: Są to rzeźby, personifikacje wykonane przez Alfreda Dauna, znajdujące się na prawym zwieńczeniu fasady teatru. Nawiązują one, podobnie jak Poezja, Dramat i Komedia, do sztuki elitarnej. Muzyka wpływa bowiem na człowieka, jego psychikę, przez dźwięki. Jest przejawem ludzkiej kultury. Opera i operetka wykorzystują muzykę. Obie są dziełami wokalno‑instrumentalnymi, w których muzyka współgra z akcją. Różnica polega na tym, że operetka jest utworem lżejszym, z melodyjną muzyką i lekką, komediową akcją. Źródło: Inscenizacja opery „Straszny dwór”, Henri Musielak, pl.wikimedia.org, CC BY 3.0. 5. Radość i Smutek. Zdjęcie przedstawia fragment elewacji. Nad oknem rzeźba popiersia z diademem na głowie, zwieńczonym gwiazdą. Przedstawienia teatralne wywołują u ludzi różne emocje. Dwie spośród nich, radość i smutek, przedstawiono na fasadzie Teatru im. J. Słowackiego. Znajdują się one pod personifikacjami Dramatu, Poezji i Komedii z jednej strony, i Muzyki, Opery i Operetki z drugiej strony. Radość na głowie ma diadem z motywem gwiazdy, natomiast Smutek – węża. 6. „Kraków narodowej sztuce”. Zdjęcie przedstawia fragment frontonu gmachu teatru, a na nim napis Kraków. 7. Radość i Smutek. Zdjęcie przedstawia fragment elewacji. Nad oknem rzeźba popiersia z diademem na głowie. Diadem oplata wąż. Przedstawienia teatralne wywołują u ludzi różne emocje. Dwie spośród nich, radość i smutek, przedstawiono na fasadzie Teatru im. J. Słowackiego. Znajdują się one pod personifikacjami Dramatu, Poezji i Komedii z jednej strony, i Muzyki, Opery i Operetki z drugiej strony. Radość na głowie ma diadem z motywem gwiazdy, natomiast Smutek – węża. 8. Kultura wysoka w teatrze imienia Juliusza Słowackiego. Zdjęcie przedstawia fragment sceny teatralnej z opuszczoną kurtyną, na której znajduje się antyczna scena rodzajowa. Widoczny jest też fragment widowni z pustymi fotelami oraz balkony umieszczone na trzech kondygnacjach. Sala ma neobarokowy wystrój. Na ścianach, między balkonami znajdują się liczne płaskorzeźby i zdobienia. Tekst: W Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie od samego wejścia można spotkać się z kulturą elitarną. Dotyczy to zarówno samego wyglądu wnętrza, na które nie szczędzono pieniędzy, jak i wystawianych spektakli. Klatka schodowa, w stylu eklektycznym, prowadzi do pięknego foyer. Dekoracje stiukowe wykonali Józef Kulesza i Michał Szczyrbata, natomiast malowidła w stylu pompejańskim Antoni Tuch. Liczne popiersia przedstawiają twórców polskiego teatru: Wojciecha Bogusławskiego, Aleksandra Fredrę czy Jana Nepomucena Kamińskiego. Kurtynę w sali widowiskowej wykonał natomiast Henryk Siemiradzki. Nawiązuje ona do starożytnego Rzymu i jest pełna alegorii. Autorami wystawianych w teatrze sztuk byli Stanisław Wyspiański (w teatrze odbyła się m.in. premiera „Wesela”), Michał Bałucki czy Stanisław Przybyszewski. Ze współczesnych twórców warto wymienić reżyserów: m.in. Maję Kleczewską, Barbarę Sass, Katarzynę Deszcz, Tadeusza Bradeckiego, Rudolfa Zioło czy Macieja Sobocińskiego. Źródło: Widownia wraz z kurtyną namalowaną przez Henryka Siemiradzkiego, Bartosz Cygan, pl.wikimedia.org, CC BY‑SA 4.0. 9. Teatr. Zdjęcie przedstawia prawy bok budynku teatru imienia Juliusza Słowackiego z licznymi płaskorzeźbami, rzeźbami. Tekst: Sam termin „teatr” wykorzystywany jest w trzech znaczeniach: określa się nim spektakl teatralny, budynek, w którym ten spektakl jest wystawiany oraz instytucję życia kulturalnego. Kolebką teatru jest starożytna Grecja. W XIX w. teatr uznano za sztukę samodzielną, a reżyserowi przyznano rolę twórcy spektaklu teatralnego. Była to tzw. Wielka Reforma Teatru. Do czasów pojawienia się kina teatr mocno wpływał na społeczeństwo. Aktorzy teatralni traktowani byli jak dzisiejsi celebryci. Na spektakle teatralne z udziałem najsłynniejszych ustawiały się kolejki przed kasami, a i tak nie wystarczało na widowni miejsc dla wszystkich chętnych. O przedstawieniach teatralnych pisała prasa i dyskutowano zarówno w salonach arystokracji, jak i na ulicy. Źródło: Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, widok z Placu św. Ducha, Mach240390, pl.wikimedia.org, CC BY 4.0. 10. Juliusz Słowacki. Obraz przedstawia portret młodego mężczyzny. Jego twarz jest pociągła, oczy głęboko osadzone, usta małe. Mężczyzna ma krótkie włosy zaczesane ku górze. Ubrany jest w koszulę ze dużym kołnierzem. Tekst: Teatr po inauguracji w roku 1893 przez kilkanaście lat nie miał swojego patrona. W Krakowie spierano się o to, kto ma nim być: Aleksander Fredro, którego popiersie znajduje się przed teatrem, zmarły w 1907 r. Stanisław Wyspiański, który swego czasu chciał być dyrektorem Teatru Miejskiego, Michał Bałucki, także komediopisarz, który niedaleko na Plantach popełnił samobójstwo, czy też Juliusz Słowacki. Decyzję podjął ówczesny dyrektor teatru, Ludwik Solski, który wykorzystał setną rocznicę urodzin polskiego wieszcza, aby jego imię nadać gmachowi 16 października 1909 r. Źródło: Juliusz Słowacki, rycina Jamesa Hopwooda, pl.wikimedia.org, domena publiczna. 11. Aleksander Fredro. Obraz przedstawia starszego mężczyznę. Jego twarz jest pociągła, z wyraźnie zaznaczonymi zmarszczkami. Mężczyzna ma niewielki nos, siwe włosy i brodę hiszpankę oraz wąsy. Siedzi na krześle. Ubrany jest w marynarkę, koszulę i krawatkę. Tekst: Przed gmachem w roku 1900 ustawiono popiersie Aleksandra Fredry (1793–1876), najwybitniejszego polskiego komediopisarza, ale także oficera, poety i pamiętnikarza. Do najbardziej znanych sztuk Aleksandra Fredry należą „Zemsta”, „Damy i huzary”, „Śluby panieńskie”, „Mąż i żona” czy „Pan Jowialski”. Źródło: Aleksander Raczyński, Portret Aleksandra Fredro, pl.wikimedia.org, domena publiczna. 12. Ciekawostka. Zdjęcie przedstawia duży skwer z kompozycjami kwietnymi, a w jego tle kościół z wieżyczką i kamienice. Tekst: Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie oficjalnie mieści się przy placu św. Ducha 1, ale w praktyce znajduje się przy ul. Szpitalnej, z wejściem przy skwerze Jacka Woźniakowskiego. Dodatkowo przed teatrem znajduje się pomnik Aleksandra Fredry, niedaleko zaś pomnik Michała Bałuckiego. Ponadto pobliski skwer na Plantach nosi imię Andrzeja Wajdy. Podobizny Słowackiego próżno tam szukać... Źródło: Plac św. Ducha, widok z zachodu, Zygmunt Put, pl.wikimedia.org, CC BY‑SA 4.0.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 1
R1TfLiyvHufF3
Zastanów się, czy dziś instytucje kultury są równie bogato zdobione. Jaki cel chcieli osiągnąc twórcy, umieszczając na fasadzie teatru właśnie tego typu dekoracje? Podaj dwa argumenty na uzasadnienie swojej tezy. (Uzupełnij).
Polecenie 2
Wysłuchaj tekstu audiobooka i wykonaj ćwiczenie.
Zapoznaj się z treścią tekstu audiobooka i wykonaj ćwiczenie.
Pierre Bourdieu o gustach
RxLomJCSZLA38
Nagranie dźwiękowe z fragmentem tekstu Pierre'a Bourdieu o gustach.
Nagranie dźwiękowe z fragmentem tekstu Pierre'a Bourdieu o gustach.
Gusta (to znaczy przejawiane preferencje) stanowią praktyczne potwierdzenie nieuniknionej różnicy. To nie przypadek, że gdy szukają dla siebie uzasadnienia, utwierdzają się w sposób doskonale negatywny, poprzez odrzucenie innych gustów; w dziedzinie gustu, bardziej niż gdziekolwiek indziej, wszelka determinacja jest negatywna. I niewątpliwie smak stanowi przede wszystkim niesmak, owoc wstrętu bądź organicznej nietolerancji (to mnie przyprawia o mdłości) wobec innych gustów, gustów innych. O gustach i kolorach się nie dyskutuje: nie dlatego, że każdy ma swój gust, ale dlatego, że każdy gust uważa, iż jest ufundowany w naturze – jest habitusem; w efekcie odrzuca inny jako skandal wynaturzenia. (…) Nietolerancja estetyczna wywiera straszliwą przemoc. Niechęć do innych stylów życia prawdopodobnie stanowi jedną z najsilniejszych barier pomiędzy klasami, o czym najdobitniej świadczy endogamia. A dla tych, którzy uważają się za posiadaczy gustu prawomocnego, najbardziej nieznośne jest przede wszystkim świętokradcze połączenie takich gustów, które gust nakazuje rozdzielić.
(…) Obiektywne i subiektywne zajmowanie stanowisk estetycznych, jak na przykład pielęgnacja ciała, ubiór, wystrój wnętrz to okazja do doświadczenia bądź potwierdzania pozycji zajmowanej w przestrzeni społecznej jako rangi do podtrzymywania bądź dystansu do utrzymywania. Nie ulega wątpliwości, że nie wszystkie klasy społeczne są równie chętne i równie przygotowane do wejście w tę grę odrzuceń odrzucających inne odrzucenia, przekroczeń przekraczających inne przekroczenia. Nie ulega też wątpliwości, że strategie zmierzające do przekształcenia fundamentalnych dyspozycji określonego stylu życia w system zasad estetycznych, obiektywnych różnic w rozróżnienia dokonywane z opcji pasywnych, ukonstytuowanych zewnętrznie przez logikę relacji dystynktywnych – w świadome i wolne stanowiska, w wybory estetyczne, są w rzeczywistości zarezerwowane dla członków klasy dominującej, a nawet wielkiej burżuazji, bądź dla wynalazców i profesjonalistów „stylizacji życia”, jakimi są artyści – jedyni zdolni do uczynienia z własnej sztuki życia jednej ze sztuk pięknych.
(…) Tymczasem wkroczenie drobnego mieszczaństwa w grę dystynkcji przejawia się między innymi niepokojem, wywołującym poczucie, że jest się narażonym na klasyfikację przez ujawnienie wobec gustów innych ludzi jednoznacznych wskaźników własnego gustu, jak ubrania i meble, a nawet zwykła para foteli. (…) Jeśli zaś chodzi o klasy ludowe, to bez wątpienia nie spełniają one innych funkcji w systemie przyjmowanych stanowisk estetycznych poza odstręczaniem, stanowieniem negatywnego punktu odniesienia, w stosunku do którego określają się, od negacji do negacji, wszelkie „estetyki”. Zapoznając bądź odrzucając manierę i styl, „estetyka” (w sobie) klas ludowych i „estetyka” najuboższych kulturowo klas średnich uznaje za „ładne”, „miłe”, „urocze” (raczej niż „piękne”) to wszystko co zostało już ukonstytuowane jako takie w estetyce pocztowych kalendarzy oraz pocztówek, na przykład zachód słońca lub dziewczynka bawiąca się z kotem, taniec ludowy, obraz mistrza, pierwsza komunia lub procesja dziecięca. Intencja dystynkcji pojawia się wraz z drobnomieszczańskim estetyzmem, który delektując się marnymi substytutami wytwornych przedmiotów i wytwornych praktyk, takich jak „przedmioty z toczonego drewna” i „malowane morskie kamyki”, „rotang i rafia”, rzemiosło i fotografia artystyczna, określa się przeciwko „estetyce” klas ludowych. Odrzuca ona bowiem ulubione przedmioty tej „estetyki”, stanowiące temat „landszaftów”, takie jak górskie pejzaże, zachody słońca nad morzem lub zdjęcia pamiątkowe, pierwsza komunia, pomnik lub znane płótno).
Źródło cytatu: Pierre Bourdieu, Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, Warszawa 2005, s. 74–77.
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ćwiczenie 2
R1L8BDHMOkwuS
Zastosuj analizę P. Bourdieu do współczesnego społeczeństwa polskiego. Wyodrębnij w tym celu wielkie grupy społeczne, które uznajesz za odmienne klasy i – odwołując się do swojego doświadczenia – opisz różnice w ich dominujących gustach w zakresie kultury. (Uzupełnij).
