E-materiały do kształcenia zawodowego

Budowa wózka napędnego

TKO.06.2 Budowa wózka napędnego

bg‑green

Wizualizacja wózka napędnego

WIZUALIZACJA 3D

6

Spis treści

1

Podzespoły wózka

1
RCCyw9xN2Us9B
Wizualizacja modelu 3D - Podzespoły wózka
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Podzespoły wózka przedstawione są w postaci wizualizacji przestrzennej.

  1. Zestaw kołowy
    W klasycznej konstrukcji zaliczyć do niego możemy koła obręczowe lub monoblokowe połączone ze sobą w sposób trwały jedną osią. Występują także zestawy kołowe bez klasycznej osi, czyli z osią wirtualna czy osią portalową. Zestawy kołowe dzielimy na toczne i napędowe. Odpowiadają one za współpracę pojazdu z szynami, a od ich stanu technicznego zależy bezpieczeństwo poruszania się po torze.

  2. Oś zestawu kołowego
    Jest to klasyczny element stanowiący połączenie i zamocowanie kół jezdnych pojazdu kolejowego do siebie. W zależności od typu pojazdu możemy wyróżnić osie drążone (bez wypełnienia w środku, z przekrojem rurowym) oraz osie monolityczne, wypełnione mieszanką metali. Na osi można zamontować również elementy napędowe, tarcze hamulcowe czy bębny hamulca.

  3. Koło jezdne zestawu kołowego
    Element bezpośrednio współpracujący z torem kolejowym. Jego odpowiedni kształt i zachowanie wymaganych wymiarów gwarantuje spokojny bieg pojazdu, właściwe nabieganie koła na główkę szyny, przez co pojazd jest zabezpieczony przed wykolejeniem i może poruszać się z wysokimi prędkościami.

  4. Sprężyna śrubowa walcowa
    Jest to element sprężysty tworzący pierwszy stopień usprężynowania. Stworzony do amortyzacji drgań pochodzących bezpośrednio z kół jezdnych, które przechodzą na zestaw kołowy. Dalsze tłumienie drgań, w szczególności w odniesieniu do pudła realizowane jest za pomocą drugiego stopnia usprężynowania.

  5. Hamulec klockowy
    Jest to hamulec cierny, działający na zasadzie dociśnięcia wstawki hamulcowej do powierzchni tocznej koła obręczowanego. Docisk do siebie elementów wykonywany jest poprzez układ hamulcowy, wykorzystujący sprężone powietrze. Hamulec ten składa się z wstawek hamulcowych, obsady wstawek, uchwytu klocków i sprężyny dociskowej. Wstawki hamulcowe wykonuje się z żeliwa lub materiałów kompozytowych. W zależności od liczby klocków, możemy wyróżnić hamulce jednowstawkowe, dwuwstawkowe oraz trójwstawkowe.

  6. Maźnica
    Jest to element zamocowany na czopie łożyskowym osi. Składa się z łożyska osi oraz kadłuba łożyska, którego puste przestrzenie między elementami wypełnione są smarami w celu zapewnienia odpowiedniego nasmarowania łożyska.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

2

Konstrukcja wózka

1
REfk3lIiPjcJb
Wizualizacja modelu 3D - Konstrukcja wózka
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Konstrukcja wózka przedstawiona jest w postaci wizualizacji przestrzennej.

  1. Sprężyna śrubowa walcowa
    Element odnoszący się do pierwszego stopnia usprężynowania. Jego zadaniem jest tłumienie drgań pochodzących od bezpośredniego poruszania się koła po torze kolejowym i ograniczenie przenoszenia się drgań na ramę wózka. Istnieją także inne rodzaje elementów sprężystych takich jak sprężyny piórowe, naciskowe, metalowo‑gumowe, gumowe oraz pneumatyczne. Drugi stopień usprężynowania jest stosowany w celu tłumienia i amortyzowania drgań przenoszonych z wózka na nadwozie.

  2. Tłumik pionowy
    Element służący do tłumienia niepożądanych ruchów pojazdu. Wskazany tłumik pionowy ma na celu ograniczanie ruchów pionowych i redukcję drgań, stąd jego druga nazwa to tłumik drgań.

  3. Tłumik poziomy
    Element służący do tłumienia niepożądanych ruchów pojazdu. Omawiany tłumik poziomy ma na celu ograniczenie ruchów poprzecznych taboru i zapobieganie wężykowaniu, czyli nierównomiernemu i występującemu okresowo nabieganiu kół na szynę pod większym kątem, co przy dużych prędkościach mogłoby powodować bardzo duży dyskomfort podczas jazdy.

  4. Hamulec tarczowy
    Jest to hamulec cierny, działający na zasadzie dociśnięcia okładziny ciernej do tarczy hamulcowej za pomocą właściwego działania układu hamulcowego. Hamulec tarczowy składa się z tarczy hamulcowej, przekładni, szczęk, cylindrów oraz okładzin ciernych. Tarcza hamulcowa może być montowana na osi lub symetrycznie po obu stronach stronach koła jezdnego (jak na omawianej grafice).

  5. Gniazdo czopa skrętu
    Element łączący nadwozie z wózkiem z wykorzystaniem metalowego czopa. Połączenie takie zapewnia skrętność wózka podczas jazdy a także przenoszenie sił wzdłużnych.

  6. Belka bujakowa
    Element odpowiadający za oparcie nadwozia na wózku, poprzez czop skrętu na środku belki bujakowej. Występuje typowo w zawieszeniu bujakowym. Belka oparta jest symetrycznie na stalowych sprężynach śrubowych naciskowych. Sprężyny te wsparte są w gniazdach kołyski zwanej też wanną bujakową, która jest podwieszona przez przegubowe wieszaki do podłużnic ramy wózka. Siły z wózka poprzez belkę bujakową na nadwozie przenosi gniazdo skrętowe, a ruchy belki w stosunku do ramy ograniczane są przez odbijaki.

  7. Ostoja wózka
    Jest elementem bazowym do zamocowania układów napędowych, układów hamulcowych a także układów oparcia nadwozia. Odpowiedzialna za przenoszenie obciążeń statycznych oraz dynamicznych. Zbudowana z dwóch podłużnic, poprzecznicy oraz może być dodatkowo połączona czołownicami.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

3

Amortyzator piórowy

1
R1TTHgC1ZwQwy
Wizualizacja modelu 3D - Amortyzator piórowy
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Amortyzator piórowy przedstawiony jest w postaci wizualizacji przestrzennej.

  1. Resor piórowy
    Z Zespół elementów sprężystych tworzących usprężynowanie pierwszego stopnia. Służy do amortyzacji drgań pochodzących z zestawów kołowych i wózków jezdnych. Zbudowany jest z elementów sprężystych takich jak sprężyny: piórowe, naciskowe.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

4

Hamulec szynowy

1
R1Gzi0vCRhAFd
Wizualizacja modelu 3D - Amortyzator piórowy
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Hamulec szynowy przedstawiony jest w postaci wizualizacji przestrzennej.

  1. Hamulec szynowy
    Hamulec szynowy jest to hamulec awaryjny stosowany w pojazdach nie przekraczających dwustu osiemdziesięciu kilometrów na godzinę. Składa się z płozy zintegrowanej z cewkami elektrycznymi z rdzeniami. Po załączeniu hamulca, płoza z elektromagnesem przyciągana jest do główki szyny. Hamulec ten nie jest uzależniony od przyczepności zestawów kołowych do szyn.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

5

Hamulec tarczowy

1
R1AoUCmGhiT131
Wizualizacja modelu 3D - Hamulec tarczowy
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Hamulec tarczowy przedstawiony jest w postaci wizualizacji przestrzennej.

  1. Hamulec tarczowy
    Hamulec tarczowy jest to hamulec cierny, działający na zasadzie dociśnięcia okładziny ciernej do tarczy hamulcowej za pomocą sprężonego powietrza. Składa się on z tarczy hamulcowej, przekładni, szczęk, cylindrów oraz okładzin ciernych. Tarcza hamulcowa może być montowana na osi lub symetrycznie po obu stronach stronach koła jezdnego.

Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści

Powiązane ćwiczenia