Kalceotyka (od łac. Calceus – but), jako jeden z aspektów szeroko rozumianego zaopatrzenia ortopedycznego, obejmuje działania, których celem jest wspomaganie rozwiązywania problemów zdrowotnych w obrębie stóp.

Na poziomie lekarskim dokonuje się rozpoznania choroby, wyboru sposobu leczenia i zaleceń profilaktycznych – w celu poprawienia, utrzymania bądź powrotu do prawidłowego stanu stóp. Obok metod farmakologicznych, operacyjnych czy fizjoterapeutycznych lekarz może włączyć w plan leczenia możliwości, jakie oferuje technika ortopedyczna.

W zakresie kalceotyki pacjent może zostać zaopatrzony w:

1. Obuwie ortopedyczne.

2. Wkładki ortopedyczne.

3. Obuwie standardowe dostosowane do potrzeb ortopedycznych.

   Nie każdy przypadek dysfunkcji stóp wymaga wykonania dla pacjenta obuwia ortopedycznego. Przy odpowiednim doborze do danego przypadku obuwia dostępnego w handlu – można zastosować w nim elementy wspomagające funkcjonowanie stóp. Takie rozwiązanie spotyka się ze zdecydowanie większą akceptacją chorego. Przykładem może być wyrównywanie skrócenia kończyny dolnej wewnątrz buta lub na zewnątrz (zdjęcie 1) albo w obu częściach jednocześnie.

   R10tsss48efnD

   Zdjęcie przedstawia but z wysoką cholewką i sznurowaniem, który pod podeszwą ma swoje przedłużenie w formie korkowego koturnu.

   

   Ponadto można zastosować wkładki różnego przeznaczenia, których parametry pozwolą na umieszczenie ich w bucie. Dotyczy to nawet wkładek dostosowywanych do niewielkiego zniekształcenia stopy. W zależności od potrzeby w części spodowej obuwia zwykłego można wykonać również nadbicia podeszew (rys. 4).

   Występują one m.in. w postaci:

   • obcasów ortopedycznych (rys. 4.1),

   • klinów unoszących bocznie lub przyśrodkowo tylko obcasy (rys. 4.2) albo całą podeszwę (rys. 4.3),

   • półkolistych lub prostych pasów śródstopnych (rys. 4.4).

ROFr7ANvBSPTO

Rys. 4. Nadbicia w podeszwach obuwia gotowego

Grafika przedstawia kształt podeszwy buta z zakreślonym obszarem pięty.

Grafika przedstawia kształt podeszwy buta z zakreślonym w połowie obszarem pięty.

Grafika przedstawia kształt podeszwy buta z w połowie zakreśloną połową względem osi pionowej.

Grafika przedstawia kształt podeszwy buta z zakreślonym, półkolistym obszarem w miejscu śródstopia.

4. Konstrukcje protezowe wyrównujące duże skrócenia kończyny dolnej powyżej 18 cm (zdjęcie 2).

   RubQzHWylsoVC

   Zdjęcie przedstawia nogi od pasa w dół w konstrukcjach protezowych, zaczynających się od połowy uda, z wiązaniami.

   

5. Uzupełnienia protezowe dla amputacji lub wrodzonych niedorozwojów w obrębie stóp (zdjęcie 3).

   R1M2uiGy81n2A

   Zdjęcie przedstawia odlewy niedorozwoju stóp, do których dopasowane są płaskie uzupełnienia w kształcie podeszwy buta.

   

6. Konstrukcje ortotyczne obejmujące stopy (zdjęcie 4).

   R6rqspBb4ikDX

   Zdjęcie przedstawia but ortopedyczny, do którego przymocowane są szyny i opaski na wysokość całej kończyny dolnej.

   

Ze względu na brak ujednolicenia terminologii mianem obuwia ortopedycznego obecnie często określa się obuwie, które spełnia funkcje lecznicze, profilaktyczne i terapeutyczne. Zwyczajowo termin obuwie ortopedyczne odnoszony jest do obuwia ortopedycznego wykonywanego na zamówienie dla pacjenta indywidualnego. Współczesny rynek oferuje również szeroką gamę obuwia dla osób, których stan zdrowia nie wymaga wykonawstwa indywidualnego obuwia na miarę. Jak donosi literatura przedmiotu, bez względu na metodę wytwarzania obuwie to można połączyć w jedną grupę, definiowaną jako obuwie terapeutyczne. Jednak zdania zainteresowanych środowisk są w tym zakresie podzielone. Obuwie bardzo ogólnie można uporządkować według różnych kryteriów (tabela 1).

Aby uszczegółowić systematykę obuwia, można dokonać podziału według metod ich wytwarzania (tabela 2).

W większości wytypowanych butów stosuje się wkładki ortopedyczne odpowiadające rodzajowi obuwia. Ich zadaniem jest uzupełnienie i wspomaganie konstrukcji buta oraz jak najlepsze rozwiązanie problemu zdrowotnego, szczególnie przy wkładkach i obuwiu wykonywanych na zamówienie.

W zakresie kalceotyki lekarz prowadzący terapię pacjenta ma do wyboru wiele rozwiązań. Właściwe zaopatrzenie chorego wymaga jednak ścisłej współpracy lekarza i technika ortopedy czy obuwnika ortopedycznego. Zwłaszcza, że dostępne techniki można stosować osobno albo je łączyć. Każdy przypadek wymaga szczególnego podejścia, wymiany wiedzy, doświadczeń i informacji nie tylko na linii lekarz – technik. Pacjent, jako użytkownik obuwia, ma również swoje preferencje, życzenia, wymagania, które należy uwzględniać. Często walory kosmetyczne i maskujące inwalidztwo są dla pacjenta najważniejsze. Nie zawsze jednak da się je pogodzić z wygodą, komfortem i co najważniejsze – z pełnym zastosowaniem elementów leczniczych w obuwiu. Wtedy większego znaczenia nabiera aspekt psychologiczny, a pacjent może mieć problem z aprobatą obuwia. Nierzadko przedłuża się etap akceptacji i przygotowania obuwia do pełnego użytkowania.

Powrót do spisu treściDNOypJtB5Powrót do spisu treści