Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RJhUv0hCikNm9
Rycina przedstawia średniowieczny parlament angielski. Król siedzi na przeciw parlamentarzystów, zasiadających na fotelach ustawionych w kształt podkowy. Obok króla siedzącego na tronie widać księży i możnowładców.

Co tyczy się wszystkich, powinno zostać zatwierdzone przez wszystkich. Przemiany ustrojowe w Anglii i we Francji w XIII–XIV w.

Średniowieczny parlament angielski.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Od końca XII stulecia większość krajów europejskich zaczęła doświadczać znaczących przemian ustrojowych. Prowadziły one z jednej strony do zaniku władztwa patrymonialnego, w którym król traktował państwo jako własną domenę i mógł nią rozporządzać według swojego uznania, a z drugiej do ukształtowania się monarchii stanowej. Średniowieczni władcy pod wpływem różnych okoliczności decydowali się na ograniczenie swojej władzy i dopuszczali do współrządzenia przedstawicieli stanów: możnowładztwa i rycerstwa, duchowieństwa, a czasami nawet mieszczaństwa.

Między XIII a XIV w. we wszystkich państwach europejskich powstały reprezentacje stanowe. Stały się one częścią systemu władzy w ustroju stanowym, współuczestnicząc w podejmowaniu najważniejszych decyzji w państwie, takich jak uchwalanie podatków czy tworzenie prawa.

RoN5LOeOuJGO91
Linia chronologiczna prezentująca wydarzenia między XII a XV wiekiem.  XI‑XII wiek – okres przemian, ukształtowanie się trzech stanów.  1154 – koronowanie Henryka II Plantegeneta na króla Anglii.  1170 – zamordowanie arcybiskupa Tomasza Becketa.  1179 – przejęcie władzy we Francji przez Filipa II Augusta.  1194‑1199 – panowanie Ryszarda Lwie Serce w Anglii.  1215 – wydanie Wielkiej Karty Swobód.  1265 – powstanie pierwszego parlamentu w Anglii.  1285‑1314 – panowanie Filipa IV Pięknego we Francji.  1302 – pierwsze zwołanie Stanów Generalnych we Francji.  XIV‑XV wiek – rozkwitanie monarchii stanowej w Europie.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Udowodnisz, że ustrój w Anglii i Francji w XIII–XIV w., choć różny, spełniał warunki monarchii stanowej.

  • Scharakteryzujesz zasady funkcjonowania parlamentu angielskiego.

  • Ocenisz, ile słuszności jest w stwierdzeniu, że w Anglii i Francji w XIII–XIV w. realizowano zasadę co tyczy się wszystkich, powinno zostać zatwierdzone przez wszystkich.