Po klęsce polskiej wojny obronnej na przełomie września i października 1939 r. ziemie polskie znalazły się pod okupacją Związku Sowieckiego i Trzeciej Rzeszy. Hitler ostatecznie postanowił podzielić tereny znajdujące się pod okupacją niemiecką na dwie części: ziemie wcielone do państwa nazistowskiego i tzw. Generalne Gubernatorstwo. W tej pierwszej znalazły się dawne województwa śląskie, poznańskie i pomorskie oraz część województwa białostockiego, krakowskiego, łódzkiego i warszawskiego. Z pozostałych obszarów utworzono Generalne Gubernatorstwo. Pod względem terytorialnym i demograficznym obie części były porównywalne, zajmując obszar niemal 100 tys. km2 zamieszkały przez ponad 20 mln ludności. Ziemie znajdujące się pod bezpośrednią okupacją niemiecką powiększono latem 1941 r. po ataku Niemiec na ZSRS – wówczas dołączono do niego tereny dotychczas będące pod kontrolą sowiecką.

Tereny wcielone do państwa niemieckiego miały zostać zgermanizowane i zintegrowane z resztą Trzeciej Rzeszy, zaś Generalne Gubernatorstwo w założeniu miało stać się rolniczym zapleczem i rezerwuarem taniej siły roboczej dla Niemców. W ogólnych zarysach polityka okupanta hitlerowskiego na obu częściach była zbieżna. Polacy zostali poddani represjom politycznym, ekonomicznym, społecznym i kulturowym na nieznaną dotychczas skalę.