R1dpUfwQpaaa7
Obraz przedstawia pejzaż morski. W centralnej i prawej części obrazu znajduje się wzburzone morze. Pływają po nim szarpane falami trzy galeony. Po lewej stronie znajduje się wysoki brzeg, na którym stoi kilka osób. Obserwują one, co dzieje się na morzu.

Słowa‑klucze w liryce Eugeniusza Tkaczyszyna‑Dyckiego

Ludolf Bakhuizen, Rozbicie okrętów w czasie sztormu 1‑3 marca 1694 r., ok. 1694
Źródło: Muzeum Narodowe w Warszawie, domena publiczna.

Wśród literaturoznawców panuje obecnie powszechne przekonanie, że lata 90. XX w. to dla rodzimej poezji okres szczególny. Wtedy to na scenie literackiej pojawiło się wielu autorów operujących indywidualnym i wyrazistym językiem poetyckim, których twórczość zaliczana jest dzisiaj do kanonu liryki polskiej. Mowa tu przede wszystkim o Andrzeju Sosnowskim (debiutował w 1992 r. tomem Życie na Korei), Tomaszu Różyckim (Vaterland, 1997), Marcinie Świetlickim (Zimne kraje, 1992) oraz Eugeniuszu Tkaczyszynie‑Dyckim (Nenia i inne wiersze, 1990). Twórczość tego ostatniego niemal natychmiast wzbudziła duże zainteresowanie czytelników oraz krytyków.

Paweł Próchniak Pokolenie przełomu (poezja po roku 1989)

Wspomina się o tym, bowiem to właśnie z tego miejsca, w tym świetle widać dobrze kolejny azymut pisarstwa debiutantów z początku lat 90. Mowa o poezji zorientowanej metafizycznie i – jeśli w tym wypadku wolno tak rzecz ująć – religijnie. Będą to przede wszystkim wiersze Artura Szlosarka i Eugeniusza Tkaczyszyna‑Dyckiego. Wiersze, w których do głosu dochodzi manieryzmmanieryzmmanieryzm wyobraźni i języka. Wiersze silnie zintelektualizowane, skażone konceptemkonceptkonceptem, ale brzmiące niezwykle mocno, przesuwające granicę polszczyzny daleko poza jej dobrze rozpoznane i bezpieczne terytorium.

W Źródło: Paweł Próchniak, Pokolenie przełomu (poezja po roku 1989), [w:] Historia literatury polskiej w dziesięciu tomach. Suplement. Literatura współczesna (1956-2006), red. Anna Skoczek, Bochnia – Kraków – Warszawa 2006, s. 371.
manieryzm
koncept

Żeby nakreślić tematyczną i ideową panoramę liryki Dyckiego, warto przyjrzeć się bliżej słowom‑kluczom, których w bogatym już dorobku poety pojawia się wiele.

Twoje cele

  • Poznasz najistotniejsze cechy twórczości poetyckiej Eugeniusza Tkaczyszyna‑Dyckiego.

  • Wyjaśnisz termin „słowa‑klucze”.

  • Wskażesz najważniejsze słowa‑klucze oraz tematy przewodnie pojawiające się w liryce Eugeniusza Tkaczyszyna‑Dyckiego.

  • Zinterpretujesz znaczenie słów‑kluczy, odwołując się do poszczególnych wierszy Eugeniusza Tkaczyszyna‑Dyckiego.

Przeczytaj