R132ywjgLjQc8
Fragment obrazu przedstawia twarz Jezusa Chrystusa. Syn Boży ma na głowie koronę cierniową, która kaleczy jego czoło. Spływają po niej stróżki krwi. Z lewego oka spływa po policzku łza.

Poetyckie domysły na temat Barabasza w wierszu Zbigniewa Herberta

Andrea Solario, Ecce Homo, ok. 1505−1506
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.
Michaił Bułhakow Mistrz i Małgorzata

Doprawdy nieporównywalny jest ciężar przestępstw Bar Rawana i Ha‑Nocri. O ile ten drugi, wyraźnie będący niespełna rozumu, zawinił przez wygłaszanie głupich mów, mącących w głowach mieszkańcom Jeruszalaim, o tyle pierwszy jest obciążony znacznie poważniejszymi występkami. Nie dość, że pozwolił sobie na otwarte wzywanie do buntu, to jeszcze zabił żołnierza podczas próby aresztowania go. Bar Rawan jest znacznie bardziej niebezpieczny aniżeli Ha‑Nocri. W związku z powyższym prokurator prosi arcykapłana o zrewidowanie wyroku i pozostawienia na wolności tego ze skazańców, który jest mniej szkodliwy, a takim niewątpliwie jest Ha‑Nocri. A więc?

Kajfasz popatrzył Piłatowi prosto w oczy i powiedział cichym, ale stanowczym głosem, że Sanhedryn wnikliwie rozpatrzył tę sprawę i po raz wtóry oświadcza, iż zamierza uwolnić Bar Rawana

1 Źródło: Michaił Bułhakow, Mistrz i Małgorzata, tłum. J. Celer, Kraków 2017, s. 40.

W przytoczonym fragmencie Mistrza i Małgorzaty Michaiła Bułhakowa pojawia się postać Bar Rawana, którego pierwowzorem jest znany z Nowego Testamentu Barabasz. Mimo że niewiele wiadomo o tej biblijnej postaci, intryguje ona wielu twórców literatury i kultury XX wieku. Poetyckie domysły na temat współwięźnia Jezusa pojawiają się również w wierszu Zbigniewa Herberta. Nie bez cienia ironii Barabasz jawi się w nim jako pospolity przestępca.

Twoje cele
  • Dowiesz się, jakie funkcje w literaturze XX wieku przypisywano Barabaszowi.

  • Wskażesz środki stylistyczne oraz określisz ich funkcje w wierszu Domysły na temat Barabasza.

  • Wyjaśnisz ironiczny wydźwięk utworu Zbigniewa Herberta.