Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R4urNno0wngNE
Grafika przedstawia torfowca nastroszonego. Jest to zielony mech o długich łodyżkach wyrastających z jednego miejsca, tworzący zbite darnie. Liście gałązkowe z okrągławą nasadą obejmującą łodyżkę, wyżej nagle zwężają się w odgięty ku tyłowi kończyk przez co silnie odstają od gałązki.

Przegląd systematyczny i znaczenie mszaków

Mszaki jako organizmy pionierskie zasiedlają środowiska niedostępne dla innych roślin i przyczyniają się do zapoczątkowania procesu glebotwórczego. Do tej grupy roślin należy widoczny na zdjęciu torfowiec nastroszony (Sphagnum squarrosum).
Źródło: Bernd Haynold , Wikimedia Commons, licencja: CC BY 2.5.

Około 400 milionów lat temu pierwsze rośliny zaczęły porastać ląd. Były to ryniofity o izomorficznej przemianie pokoleń. Ich ewolucja przebiegała na dwa sposoby, wiążąc się z redukcją jednego z pokoleń – sporofitu lub gametofitu – w cyklu życiowym. Jedna linia ewolucyjna poprowadziła do mszaków, u których doszło do ograniczenia sporofitu i dominacji gametofitu, druga zapoczątkowała rośliny naczyniowe, u których to gametofit został zredukowany, a dominuje sporofit. Mszaki nie stanowią odrębnego taksonu – to grupa ekologiczna, do której należą spokrewnione ze sobą gromady: mchy (Bryophyta), wątrobowce (Hepaticophyta) i glewiki (Anthocerotophyta). Są to rośliny lądowe, preferujące zacienione i wilgotne środowiska. Występuje u nich heteromorficzna przemiana pokoleń z dominacją haploidalnego gametofitu, co jest wyjątkiem wśród roślin telomowych, u których obserwuje się dominację sporofitu. Sporofit mszaków jest nietrwały, bezzieleniowy i żyje kosztem gametofitu (tylko sporofit glewików ma chloroplasty).

Twoje cele
  • Dokonasz podziału systematycznego mszaków.

  • Omówisz różnice w budowie gametofitów i sporofitów mszaków.

  • Przedstawisz znaczenie mszaków dla przyrody i człowieka.