Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Oceń projekt
RsJtB9nBBcBvc
Obraz przedstawia portret dojrzałego mężczyzny. Jego twarz jest pociągła, oczy głęboko osadzone, nos zapadnięty u nasady, niesymetryczny. Wokół oczu znajdują się zmarszczki. Twarz mężczyzny zdaje się być asymetryczna i zdeformowana, lewe oko jest większe od prawego. Mężczyzna ma długie, jasne, układające się włosy. Na jego głowie znajduje się kapelusz z szerokim rondem. Mężczyzna ubrany jest w ciemny kaftan, na który wyłożony jest duży, jasny kołnierz.

Wirtualny mikroskop. Bakterie chorobotwórcze

Portret Gérarda de Lairesse’a (autorstwa Rembrandta, ok. 1665–1667, olej na płótnie). De Lairesse – malarz i teoretyk sztuki – miał wrodzoną kiłę, która zdeformowała jego twarz i wcześnie go oślepiła.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Pod koniec XIX w. wiele mikroorganizmów zostało zidentyfikowanych jako patogeny, czyli czynniki chorobotwórcze. Należą do nich bakterie, które powodują szereg chorób człowieka, np.: gruźlicę, tężec, infekcje dróg oddechowych czy zakażenia pokarmowe.

Dla zainteresowanych
RHzjM7WloeS7q1
Rysunek przedstawia strój lekarski. To siedemnastowieczne ubranie składa się z długiej sukni i maski. Maska posiada charakterystyczny, przypominający ostry, długi ptasi dziób. Lekarz ma także okulary z czarnymi, okrągłymi szkłami i duży, niewysoki kapelusz z szerokim okrągłym rondem. Na jego stopach są sznurowane, eleganckie buty na niedużym kwadratowym obcasie. W ręce trzyma długi, wąski rapier. Na rycinie znajdują się napisy w języku niemieckim. Są zapisane odręcznie, czarnym tuszem. W tle rysunku po prawej stronie znajdują się budynki mieszkalne. To kamienice. Zabudowania tworzą niewielkie miasteczko. A po lewej stronie znajduje się sześć ludzkich postaci w ruchu, na trawniku. Są niedaleko drzewa. Za nimi podąża inny lekarz w opisanym ubraniu ochronnym z rapierem w lewym ręku. Ludzie uciekają przed lekarzem.
Strój lekarzy w czasie epidemii miał ich chronić przed zarażeniem. Rycina z XVII w.
Źródło: I. Columbina, Paul Fürst, Wikimedia Commons, domena publiczna.

W dawnych epokach w chwilach największego kryzysu, związanego np. z epidemią, większość lekarzy zazwyczaj nagle znikała, żeby uniknąć niebezpieczeństwa. Do walki z zarazą przystępowała garstka najodważniejszych chirurgów, którzy przed zarażeniem chronili się za pomocą oryginalnych masek, przypominających ptasie głowy z długimi, sięgającymi 45 cm dziobami. Stąd często nazywano ich „dziobatymi lekarzami”. Owe „dzioby” były najważniejszą częścią maski. Napełniano je aromatycznymi ziołami i przyprawami, co miało tłumić nieznośny odór morowego powietrza. Żeby odwrócić od lekarzy zły urok, otwory na oczy w maskach zakrywano barwionym na czerwono szkłem.

Nieodzownym atrybutem dziobatego lekarza była także laska, którą nazywano „kijem do łaskotania”. Służyła medykowi do utrzymywania odpowiedniego dystansu od pacjenta.

Indeks górny Oprac. na podstawie: Nathan Belofsky, Jak dawniej leczono, czyli plomby z mchu i inne historie, tłum. G. Siwek, Wydawnictwo RM, Warszawa 2014, s. 61. Indeks górny koniec

W celu wykluczenia obecności chorób przenoszonych przez bakterie wykonuje się różne badania – zwykle są to badania mikroskopowe krwi oraz wymazy w kierunku wykrycia określonych mikroorganizmów.

Twoje cele

  • Przeanalizujesz zasady przygotowania preparatu mikroskopowego.

  • Dokonasz obserwacji mikroskopowej bakterii.

  • Scharakteryzujesz etapy barwienia metodą Grama.

  • Rozpoznasz wybrane bakterie na preparacie mikroskopowym.

Przeczytaj