Czy istnienie świata oraz jego właściwości można w pełni wyjaśnić, nie wykraczając poza niego? Rozpatrzymy to na przykładzie jednej z tych właściwości – ruchu. To, że rzeczy w świecie poruszają się, można stwierdzić na przykład drogą obserwacji. Obserwacja poucza nas, że dana rzecz jest w ruchu, przy czym ruch dokonuje się w  czasie. Czy jednak obserwacja może nas zwodzić? Byli filozofowie, na przykład wywodzący się ze szkoły elejskiej, którzy kwestionowali poznawczą wartość obserwacji i według nich ruch nie istniał, rzeczywistość była w istocie niezmienna i zakrzepła w bezruchu. Stanowisko to nazywamy statyzmem. Stanowisko przeciwstawne to na przykład wariabilizm Heraklita, który uważał, że ruch jest fundamentalną cechą bytu. Filozofowie uznający, że ruch istnieje, dostrzegali w tym intrygujący problem, formułowali ciekawe pytania. Najciekawsze z pytań dotyczyły natury ruchu – czy każda zmiana jest ruchem?; przyczyn ruchu – czy ruch jest wieczny, czy też kiedyś powstał?; samoistności ruchu – czy jest w świecie coś, co porusza się samoistnie, czy też ruch jest zawsze zależny?

Filozofem, który wiele uwagi poświęcił zagadnieniu ruchu, był Arystoteles. Tak w jego Fizyce, jak i w Metafizyce, znajdujemy tezy, które miały wyjaśnić pochodzenie i naturę ruchu.