Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Ru1PdlitBZ6PC
Zdjęcie przedstawia otwartą starą księgę, która obsypana jest płatkami kwiatów.

Słownik filozoficzny: uniwersalia

Źródło: Pixabay, domena publiczna.

Czy miłość jest bytem rzeczywistym? Czy pojęcia ogólne istnieją tylko w umyśle czy też istnieją poza nim? To fundamentalne pytanie o status ontyczny uniwersaliów.

Spór o uniwersalia trwał od starożytności, a na nowo rozgorzał w średniowieczu, w wyniku przywołania stanowiska Arystotelesa, który w odróżnieniu od Platona uważał, że pojęcia ogólne nie istnieją jako byty niezależne, a jedynie w powiązaniu z konkretnymi rzeczami. Stoicy całkowicie kwestionowali rzeczywiste istnienie pojęć, uznając je za wytwór językowy. W XII w. średniowieczny filozof i poeta Piotr Abelard uznał uniwersalia za wypowiedzi posiadające znaczenie, ujmujące formę wspólną przedmiotów. Ale spór dotyczył też fundamentalnej dla średniowiecza kwestii: w jaki sposób Bóg stworzył świat?

Twoje cele
  • Poznasz historię sporu o uniwersalia.

  • Zastanowisz się, dlaczego ludzki umysł dokonuje uogólnień.

  • Przeanalizujesz rolę języka w procesie tworzenia pojęć ogólnych.

  • Dowiesz się, co to jest skrajny realizm, umiarkowany realizm i nominalizm.