Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1FTjAonvLi9T
Ilustracja przedstawia młodych chłopców, którzy grają w piłkę nożną na trawiastym boisku. Podzieleni są na dwie drużyny — jedna ubrana jest w białe koszulki i niebieskie spodnie, a druga w białe spodnie, czerwone koszulki w paski i czapki. Grę oglądają widzowie. Są to mężczyźni w surdutach i cylindrach oraz kobiety w sukniach z kwiecistymi kapeluszami. W tle widać stojących widzów oraz kilka budynków.

Kultura masowa i upowszechnienie sportu

Obraz z końca XIX w. przedstawiający mecz piłki nożnej między Dresden Football Club (gdzie grali cudzoziemcy, głównie Anglicy pracujący w Niemczech ) a Deutscher Fußballbund (zespołem niemieckim).
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Korzeni idei kultury masowej można doszukiwać się już w starożytności, gdzie twórczości patronowali Apollo i Dionizos – reprezentanci odpowiednio jasnego i mrocznego nurtu poezji; konwencji i jej zaprzeczenia. Zdecydowane potępienie smaku publiczności pojawiło się jednak dopiero między epoką oświecenia i romantyzmu, kiedy to wzmogła się różnica pomiędzy rozumem i uczuciem, kanony klasycystyczne straciły swoje znaczenie a skutkiem tego piękno i jego odbiór przestały być traktowane jak coś obiektywnego i uznano je za przynależne do sfery subiektywnej. W takim kontekście artystom przypadła rola geniuszy uczucia. Za artystycznymi geniuszami nie nadążała jednak ich publiczność. Dzięki upowszechnieniu szkolnictwa w drugiej połowie XIX wieku spadła liczba analfabetów. Rynek czytelniczy rósł. Przybyło odbiorców, szukających taniej rozrywki. Pojawiła się literatura popularna, tzw. groszowa bądź wagonowa, o tematyce sensacyjnej, romansowej i science‑fiction. Przyspieszyło umasowienie prasy. Ogromną popularność zyskały goniące za sensacją brukowce, skierowane do klasy robotniczej. U progu XX wieku narodziły się też nowe środki masowego przekazu, które zrewolucjonizowały kulturę – radio i film.

RxDxW0kXlg1rM1
Linia chronologiczna. 1877: wynalezienie fonografu przez Thomasa Edisona. 1879: opatentowanie żarówki przez Thomasa Edisona. 1887: skonstruowanie gramofonu przez Emila Berlinera. 1895: pierwszy seans filmowy braci Lumière. 1896: pierwsza nowożytna, letnia olimpiada w Atenach. 1896: przesłanie bezprzewodowo sygnały nadanego alfabetem Morse'a. 1914–1918: I wojna światowa. 1922: powstanie pierwszej publicznej stacji radiowej w Wielkiej Brytanii — BBC.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Przeanalizujesz, jak zmieniły się obyczaje i rozrywki na przełomie wieków.

  • Wyjaśnisz znaczenie nowych wynalazków technicznych dla powstania kultury masowej.

  • Scharakteryzujesz rolę sportu dla budowania tożsamości narodowej.