R1HtFQDG7GfNB
Zdjęcie przedstawia Piłsudskiego ze swoim sztabem. Mężczyźni mają zawieszone na pasach kabury, u boku wiszą im szable.

Orientacje polityczne Polaków przed rokiem 1914 i stosunek zaborców do sprawy polskiej

Pułkownik Józef Piłsudski ze swoim sztabem przed Pałacem Gubernialnym w Kielcach w 1914 roku.
Źródło: Marian Fuks, Wikimedia Commons, domena publiczna.

Przedstawiciele różnych środowisk politycznych na ziemiach polskich liczyli na początku XX w., że zbliżający się konflikt między mocarstwami zaborczymi przyniesie Polsce niepodległość. Jedynie SDKPiL oraz PPS‑Lewica opowiedziały się przeciwko wojnie i oczekiwały światowej rewolucji. W zależności od opcji politycznej, nadejścia niepodległości spodziewano się z różnych stron.

R1bW50N2BobfN1
Linia chronologiczna obejmuje następujące wydarzenia: 1908 rok powstanie Związku Walki Czynnej w Galicji; 28 lipca 1914 roku rozpoczęcie pierwszej wojny światowej; 3 sierpnia 1914 roku utworzenie Pierwszej Kompanii kadrowej przez Piłsudskiego; 1915 rok wyemigrowanie Romana Dmowskiego do Paryża; marzec 1917 roku zmuszenie cara do podpisania aktu abdykacji i powołanie Rządu Tymczasowego; sierpień 1917 roku założenie Komitetu Narodowego Polski przez Romana Dmowskiego; 11 listopada 1918 roku zakończenie pierwszej wojny światowej, odzyskanie przez Polskę niepodległości; 17 listopada 1918 roku przejęcie władzy w Polsce przez Józefa Piłsudskiego; 28 czerwca 1919 roku podpisanie traktatu wersalskiego.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele

  • Przedstawisz stanowiska głównych polskich ugrupowań politycznych w stosunku do zaborców w przeddzień wybuchu I wojny światowej.

  • Scharakteryzujesz stosunek zaborców do sprawy polskiej i zmianę podejścia w miarę upływu czasu (i wojennych zmagań).

  • Wyjaśnisz, jak Polacy skorzystali na konflikcie światowym.

Przeczytaj