Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RsmeuT2cbCVJJ

Zależności rosnące, malejące. Proporcjonalność.

Czy to nie ciekawe?

Dajcie mi punkt podparcia, a podniosę Ziemię!” Czy wiesz, komu przypisywane są te słowa?

To słowa Archimedesa, tego samego który wykrzyknął „Eureka”, kiedy odkrył najbardziej chyba popularne prawo fizyki, zwane jego nazwiskiem.

RtTbtLsv5TmEd
„Archimedes podnosi dźwignią Ziemię” Rycina z księgi Varignona (1787) o mechanice. Rysunek z książki: J. Perelman, „Zajmująca fizyka” (1955)

Wśród wielu odkryć i wynalazków, których autorem był Archimedes, do najbardziej znanych, oprócz prawa wyporu, należy działanie dźwigni. Zacytowane tu słowa i załączona rycina ilustrują związaną z tym wizję Archimedesa.

A co jest istotą działania dźwigni? To zależność pomiędzy siłami działającymi po obu jej stronach.

Ta zależność, to… proporcjonalność.

Twoje cele
  • dowiesz się, co do czego jest proporcjonalne u Archimedesa i nie tylko u niego;

  • będziesz wiedzieć, jaka treść kryje się pod zwrotami: proporcjonalny i odwrotnie proporcjonalny;

  • poznasz występujące najczęściej zależności pomiędzy wielkościami opisującymi procesy fizyczne;

  • zrozumiesz znaczenie parametrów opisujących najprostsze zależności rosnące i malejące;

  • poznasz związki praw fizyki z zależnościami rosnącymi i malejącymi;

  • ocenisz, kiedy mamy do czynienia z zależnościami wprost proporcjonalnymi, a kiedy zależności są odwrotnie proporcjonalne.