R1CJMCYePOODF
Ilustracja przedstawia masywny budynek pięciokondygnacyjny z szeregiem okien ustawionych w równych rzędach, w takich samych odstępach. Na wysuniętym fragmencie fasady, dużo niższej od pozostałej części budynku widnieje wielki napis: Łódzki Bar Mleczny. Przed budynkiem na parkingu ustawione są samochody.

Dobry czy zły? Obraz PRL‑u w polskiej historiografii

Bar mleczny „Łódzki” przy ul. Świerczewskiego (obecnie Piłsudskiego) w Warszawie.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

W gablocie stoją samotnie trzy talerzyki, a na każdym chybotliwie utrzymuje równowagę wysoka wuzetka. Przez szybę widać ściany pokryte lustrami i rzędy krzeseł barowych. To jeden z wielu lokali rodem z czasów PRL‑u. Wiele ich jeszcze zostało, a goście nadal tam zaglądają. W ostatnich latach powstało sporo obiektów, dzięki którym można przenieść się pół wieku wstecz. Na fali nostalgii we współczesnej literaturze, sztuce i języku, ale także w życiu codziennym pojawiły się różne formy nawiązań do PRL‑u.

W połowie lat 90. niemal połowa społeczeństwa z tęsknotą wspominała czasy komunizmu, reszta negatywnie oceniała tamten okres. W kolejnych latach liczba przeciwników byłego systemu wzrosła, wciąż jednak wiele osób pozytywnie wypowiada się o tamtym okresie. Ocena PRL‑u do dziś dzieli Polaków. Spór ten angażował i nadal angażuje polityków, publicystów i historyków.

Rud7SC0DOd2g11
Linia chronologiczna przedstawia następujące wydarzenia: 5 lutego 1947 Wybór Bolesława Bieruta na prezydenta RP. 1952 Zniesienie urzędu prezydenta, ustanowienie PRL. 1953 Śmierć Stalina. 1956 Wygłoszenie tajnego referatu Chruszczowa. 1956-1970 Rządy Władysława Gomułki w PRL. 20 grudnia 1970 Objęcie stanowiska Pierwszego sekretarza KC PZPR przez Edwarda Gierka. 1989 Okrągły Stół. 1997 Uchwalenie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Wyjaśnisz, dlaczego prace badawcze dotyczące dziejów najnowszych Polski, które ukazały się w okresie PRL‑u, brzmiały inaczej niż te wydawane współcześnie, a autorzy publikowali je pod pseudonimami.

  • Omówisz, jakie czynniki i w jaki sposób wpływały i nadal wpływają na to, co się pisze i mówi o czasach PRL‑u.

  • Prześledzisz główne płaszczyzny sporu między tymi, którzy pozytywnie oceniają PRL, a tymi, którzy mają do niego bardziej krytyczny stosunek.