R6XDx0IsKzZ99
Fotografia przedstawia osobę trzymającą plik książek, związany paskiem od spodni.

Systemy wyborcze w wyborach parlamentarnych w Polsce w latach 1989–2019

Źródło: domena publiczna.

Materiał jest częścią serii „Repetytorium”.

System wyborczy ma bezpośredni wpływ na kształtowanie się systemu partyjnego w państwach demokratycznych. Polska weszła na drogę tworzenia się demokracji liberalnej w 1989 r. Jednym z nowych doświadczeń Polaków w tym okresie było pojawienie się dużej liczby partii politycznych, które starały się odzwierciedlać wszelkie poglądy polityczne wszystkich grup społecznych. Jednak duża liczba partii działających na scenie politycznej powoduje niestabilność systemu politycznego i problem z budowaniem efektywnej władzy wykonawczej. Najlepiej można to było zauważyć w roku 1991, kiedy parlament został wybrany z wykorzystaniem formuły Hare'a‑Niemeyera, co doprowadziło do rozdrobnienia parlamentu i trudności w stworzeniu trwałego rządu. Dlatego doszło do zmian w formułach wyborczych i wprowadzenia klauzuli zaporowej, co doprowadziło do ustabilizowania parlamentu i ukształtowania się polskiej sceny politycznej w formie trwającej do dziś.

Twoje cele
  • Przeanalizujesz genezę zmian w polskim systemie wyborczym i wskażesz skutki tych zmian.

  • Scharakteryzujesz różne skutki wykorzystania formuł wyborczych dla stabilności parlamentu i władzy wykonawczej.

  • Ocenisz znaczenie klauzuli zaporowej dla możliwości uzyskiwania mandatów przez małe partie.