Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
ROMUjIuKSm92F
Obraz przedstawia młodą kobietę, leżącą tyłem do widza na srebrzystej tkaninie podkreślającej biel i aksamitność skóry modelki. Dziewczyna spogląda w lustro podtrzymywane przez Kupidyna – dziecko ze skrzydłami. Kupidyn ma skrzyżowane dłonie oplecione szarfą do zawieszenia lustra. Klęczy na jednym kolanie. W tle jest czerwona zasłona.

Koncept i kunszt poezji barokowej. Twórczość Jana Andrzeja Morsztyna

Diego Velázquez, Wenus przed lustrem, 1644
Źródło: domena publiczna.
Raki

Cnota cię rządzi nie pragniesz pieniędzy;
Złota dosyć masz nie boisz się nędzy;
Czystości służysz nie swojej chciwości;
W skrytości mieszkasz nie przywabiasz gości:
Szyciem zarabiasz nie wygrawasz w karty:
Piciem się brzydzisz nie bawisz się żarty:
Matki się boisz, nie chybiasz kościoła;
Gładki to anioł nie zła dziewka zgoła;
Szumnie ważysz mnie nie srebro w kieszeni;
U mnie wprzód rozum niż miłość się zmieni

cytat Źródło: Raki, [w:] Jan Andrzej Morsztyn, Lutnia.

– pisał Jan Andrzej Morsztyn w wierszu Raki, pochodzącym ze zbioru Lutnia. Poeta nawiązał do fraszki Jana Kochanowskiego o tym samym tytule, zapraszając w ten sposób do zabawy literackiej. Wiersz Morsztyna, podobnie jak fraszkę Jana z Czarnolasu, można przecież czytać wspak. Wyrafinowana gra słów była charakterystyczna dla barokowego konceptyzmu, którego przedstawicielem w literaturze polskiej był autor słynnego sonetu Do trupa.

Twoje cele
  • Wyjaśnisz, na czym polegały barokowe koncepty Jana Andrzeja Morsztyna.

  • Przeanalizujesz występowanie motywów barokowych w wybranych wierszach Jana Andrzeja Morsztyna.

  • Określisz funkcje środków stylistycznych typowych dla poezji baroku.

  • Scharakteryzujesz język poezji Jana Andrzeja Morsztyna.

  • Wskażesz nawiązania do poezji barokowej w wierszu Do Pani Stanisława Grochowiaka.