Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R18mBv2HH0USy
Fotografia przedstawia grupę idących mężczyzn. Dwóch żołnierzy rozmawiających ze sobą. Za nimi dwóch biskupów ubranych w długie szaty kościelne oraz nakrycia głowy i dwóch mężczyzn ubranych w długie płaszcze, koszule i krawaty. Jeden nich trzyma kapelusz w ręku. Za nimi idzie jeszcze jeden biskup. Całość obserwuje zgromadzony wokół tłum ludzi.

Na drodze do zjednoczenia. Kształtowanie się pierwszych ośrodków władzy u progu odzyskania przez Polskę niepodległości

Rada Regencyjna przed złożeniem przysięgi w katedrze, 27 października 1917 r.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Zmieniająca się sytuacja na frontach I wojny światowej oraz zbliżający się rozpad Austro‑Węgier przywróciły Polakom nadzieję na odzyskanie niepodległości po 123 latach zaborów. Kiedy jesienią 1918 r. załamanie militarne państw centralnych stało się faktem, już 7 października Rada Regencyjna, z siedzibą w Warszawie, ogłosiła utworzenie państwa polskiego. Nie uzyskała jednak powszechnej akceptacji, gdyż uważano ją za uzależnioną od zaborców. Na scenę polityczną wkroczyły lokalne ośrodki, które przejmowały władzę po zaborcach. Podział nie przebiegał jedynie według ziem, ale także poglądów politycznych. Co stało na przeszkodzie, aby utworzyć ogólnonarodowy rząd?

RPRkDrY9enHXH1
Linia chronologiczna przedstawia I wojnę światową 1914‑1918. 1795 III rozbiór Polski, 4 VI 1917 Utworzenie Armii Polskiej we Francji, VIII 1917 powołanie Komitetu Narodowego Polski (KNP), X 1917 utworzenie redy regencyjnej, XII 1917 utworzenie pierwszego rządu, 7 X 1918 ogłoszenie utworzenia państwa Polskiego, 10 XI 1918 powrót Józefa Piłsudskiego do Warszawy, 7 XI 1918 utworzenie Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej, 11 XI 1918 odzyskanie niepodległości prze Polskę, 1 IX 1939 rozpoczęcie II wojny światowej.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Wyjaśnisz, dlaczego pod koniec I wojny światowej Polacy tworzyli różne ośrodki władzy, a nie jeden wspólny.

  • Ocenisz, w jaki sposób różnice programowe i poglądy polityczne wpływały na fakt, że pierwsze ośrodki władzy ze sobą rywalizowały, a nie współpracowały.

  • Prześledzisz, jak w praktyce wyglądało przejęcie władzy z rąk zaborców u progu odzyskania niepodległości.