Decyzje kongresu wiedeńskiego nie brały pod uwagę panujących w państwach niemieckich nastrojów patriotycznych, które ujawniły się w czasie wojny wyzwoleńczej przeciw Francuzom w 1813 roku. W okresie pokongresowym młodzi Niemcy tworzyli liczne tajne organizacje, których działalność uważnie śledziły władze poszczególnych państw, a których celem było doprowadzenie do liberalnych reform oraz zjednoczenia kraju. Nadzieje te ożywiły się pod wpływem wiadomości o wybuchu rewolucji w Paryżu, kiedy zaś na początku marca 1848 r. bunt wiedeńczyków doprowadził do odsunięcia od władzy kanclerza Klemensa Metternicha, dało to impuls do rozpoczęcia rewolucji w Berlinie. O ile we Francji wydarzenia 1848 r. miały charakter rewolucji liberalnej, o tyle w Niemczech motywy liberalny i narodowy wzajemnie się uzupełniały.