Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RmqRakqqVRXI9
Obraz przedstawia scenę, w której mężczyzna częstuje kobietę winem lub innym napojem. Oboje znajdują się w prawej części obrazu, w pobliżu stołu, nakrytego kolorowym dywanem. Dziewczyna ma na sobie różową suknię, na głowie białą chustę. Siedzi na krześle i pije z kieliszka. Mężczyzna stoi obok niej i obserwuje jej reakcję. Trzyma za ucho karafkę, znajdującą się dokładnie w centrum obrazu. Na drugim krześle leży lutnia, a obok nuty. W tle, na ścianie, wisi obraz. Z lewej strony obrazu znajdują się dwa okna, z których jedno zamknięte jest drewnianą okiennicą i przysłonięte zasłoną, a drugie, witrażowe, jest uchylone.

Malarstwo baroku: sztuka, która inspiruje

Jan Vermeer van Delft, Szklanka wina, ok. 1661

Barok to styl w sztuce europejskiej od końca XVI do połowy XVIII wieku. Należałoby teraz wymienić jego cechy, ale… Z barokiem nie jest łatwo. Nie jest to epoka, w której rozwijał się i utrwalał jednolity, prosty do scharakteryzowania styl artystyczny architektury, malarstwa i rzeźby, choć oczywiście można w nim dostrzec ustalone konwencje. Złożoność baroku wynika z trudnych, burzliwych czasów, w których się kształtował. Przede wszystkim zaś z doświadczenia wojny trzydziestoletniej, kryzysu wiary chrześcijańskiej, reformacji i kontrreformacji, rozłamu między wiarą a rozwijającymi się naukami przyrodniczymi, nowych nurtów filozoficznych – wszystkich zachodzących ówcześnie zmian, które znalazły swoje odbicie w różnych dziedzinach, w tym także w sztuce i w literaturze.

Nie bez znaczenia jest fakt, iż na gruncie estetycznym barok odrzuca wynikajace z tendencji powrotu do wzorców antycznych klasyczne teorie piękna, głosząc ideę względności.

Barok to zatem głównie kontrasty i sprzeczności: racjonalizm i angażujący w poznanie świata wszystkie zmysły empiryzm, blask złota i ciemność, rozkosze hołdujące przyjemnościom ziemskim oraz asceza wynikająca z pamięci o kresie życia, a wreszcie sam triumf śmierci.

Pełen kontrastów styl w sztuce, przez jednych odrzucany z powodów estetycznych, przez innych chwalony za bogactwo stylu i treści, nieustannie fascynuje przedstawicieli świata literackiego.

Twoje cele
  • Scharakteryzujesz styl malarstwa okresu baroku.

  • Wyjaśnisz, do czego odnosi się motyw vanitas.

  • Zilustrujesz typowe cechy stylu barokowego w malarstwie przykładami barokowych i współczesnych utworów literackich.

  • Zinterpretujesz przykłady inspiracji współczesnych poetów malarstwem barokowym.