Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RxWmXSRoTZTs1
Zdjęcie okładkowe (poglądowe) przedstawia aparaturę Canberra, stosowaną do identyfikacji oraz pomiarów ilościowych nuklidów gamma i alfa promieniotwórczych otrzymywanych sztucznie w cyklotronie. Na tle zdjęcia umieszczono tytuł "Błąd przypadkowy, błąd systematyczny".

Błąd przypadkowy, błąd systematyczny

Źródło: Politechnika Warszawska, Wydział Fizyki, Tomasz Wójcik, licencja: CC BY 4.0.

Czy to nie ciekawe?

W Genewie przy Rue du Mont‑Blanc znajduje się sklep z pamiątkami, gdzie na ścianie zawieszonych jest mnóstwo tykających zegarów, wydających wspólnie niepowtarzalny szmer. Spójrz na zamieszczone poniżej zdjęcie - szkoda, że nie możesz tego usłyszeć.

RGL25WycZZuho
Rys. a. Zegary.
Źródło: dostępny w internecie: https://www.maxpixel.net/Coo-Coo-Clocks-Selection-Range-Precision-2272302 [dostęp 19.02.2022 r.], domena publiczna.

Turysta, patrząc na te zegary, mówi do sprzedawcy:

- Po co panu tyle zegarów, skoro i tak każdy z nich pokazuje inną godzinę?

- Drogi panie - odpowiada sprzedawca - gdyby wszystkie miały pokazywać tę samą godzinę, wystarczyłby mi jeden.

Twoje cele

Dzięki lekturze tego tekstu:

  • dowiesz się, jakie są przyczyny występowania w pomiarach błędów przypadkowych i systematycznych,

  • będziesz wiedzieć, kiedy dany pomiar obarczony jest błędami przypadkowymi, a kiedy systematycznymi,

  • wyjaśnisz różnicę między błędami i niepewnościami pomiarowymi,

  • dowiesz się, czym jest błąd paralaksy i w jakich sytuacjach trzeba się z nim liczyć, a także wyjaśnisz, w jaki sposób można go uniknąć,

  • dowiesz się, jak unikać występowania w pomiarach błędów systematycznych i co zrobić, jeśli stwierdzisz występowanie błędu systematycznego w pomiarze.