Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1LSt46jelMqs
Obraz przedstawia biblijną scenę rodzajową. Na pierwszym planie widać młodego chłopca. Jest on w samej przepasce na biodrach. Ma zawiązane oczy. Klęczy na lewym kolanie, a jego głowa przyparta jest do kamienia przez starego mężczyznę. Mężczyzna trzymający chłopca to Abraham. Jest łysy, siwobrody. Przytrzymuje chłopca i jednocześnie zamierza się sztyletem w jego bok. Rękę starca przytrzymuje anioł. Patrzy w oczy Abrahamowi. Tuż obok anioła stoi owca.

Czy można poświęcić „człowieka” w imię „Człowieka”? Spojrzenie Hegla na relację jednostki i społeczności

Pedro Orrente,, Ofiara Izaaka, 1616.
Źródło: domena publiczna.

Motyw poświęcania jednostki dla dobra ogółu jest w naszej kulturze wszechobecny. Zapewne jest ci znany z historii, malarstwa, literatury, a nawet z filmów, w których często pada sakramentalne: „Idźcie, ja go zatrzymam!”. Oczywiście taka postawa jest analizowana także w filozofii, gdyż wiążą się z nią ważne pytania moralne i egzystencjalne. Czy możemy poświęcić jednostkę (lub jednostki) dla dobra ogółu? Jeśli tak, to w jakich sytuacjach? A nade wszystko: w jaki sposób i w jakich kategoriach oceniać ich poświęcenie?

Akurat pod tym względem stanowisko wręcz skrajne zajął Hegel, którego historiozofia jest niczym innym, jak ustawicznym poświęcaniem wszystkich ludzi, jacy kiedykolwiek przyszli na świat.

Twoje cele
  • Poznasz kluczowe pojęcia Heglowskiej historiozofii.

  • Przeanalizujesz poszczególne fazy Heglowskiej filozofii dziejów jako procesu racjonalnego i koniecznego.

  • Ocenisz rolę jednostki w ogólnie rozumianym procesie dziejów.

  • Przedstawisz Heglowskie argumenty na rzecz konieczności poświęcenia człowieka dla dobra ogółu, czyli rozważania Hegla na temat relacji pomiędzy jednostką a ogółem.