Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R2dy1oc0Dn9v8
Zdjęcie przedstawia plansze do gry w Scrabble. Na planszy leżą poukładane słowa z klocków z literami.

Stare wyrazy, nowe znaczenia. O neosemantyzmach w języku

Źródło: Pixabay, domena publiczna.

Znaczenia wyrazów nie są dane raz na zawsze. Z upływem czasu mogą ulegać zmianom. Wiele znanych nam współcześnie słów ma inne znaczenia niż we wcześniejszych epokach bądź zyskało znaczenia oboczne do starych. Na przykład pierwotnie wyraz pospólstwo znaczył ‘społeczeństwo’; dopiero później wykształciło się drugie, pejoratywne znaczenie - ‘pospolity tłum, motłoch, gawiedź’, które wyparło dawniejsze.

Takich przykładów dostarcza nie tylko dawna polszczyzna. Neosemantyzmy, czyli istniejące już w języku wyrazy, które zaczynają być używane w nowych znaczeniach, powstają cały czas, my zaś nieustannie jesteśmy – świadomymi lub nie – świadkami ich rozwoju.

Twoje cele
  • Zapoznasz się z różnymi typami neologizmów.

  • Ocenisz rolę neosemantyzmów w systemie języka polskiego.

  • Wyjaśnisz mechanizmy powstawania nowych znaczeń starych wyrazów.

  • Zastosujesz pojęcia metaforyzacji i metonimizacji w odniesieniu do sposobów nadawania wyrazom nowych znaczeń.

  • Poznasz dawne i współczesne wyrazy, które zyskały nowe znaczenia.