Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RPC1nMVbI9xx6
Kolaż złożony z dwóch zdjęć. Zdjęcie po lewej stronie przedstawia dworek, nad wejściem widnieje data: 1724. Zewnętrzne ściany budynku są w kolorze jasny beż, okna drewniane, w oknach doniczki z kwiatami. Dach spadzisty w kolorze brązowym. Dworek oświetlają promienie słoneczne. Zdjęcie po prawej stronie przedstawia pole, na środku którego stoi samotne drzewo. Niebo pokrywają ciemne chmury kłębiaste, oświetlane przez słońce.

„Na pole” czy „na dwór”? Polszczyzna regionalna na wybranych przykładach

Źródło: Pixabay, domena publiczna.
RZOfIq264USXs1
Mątewka, czyli kołotuszka, firlejka, fyrtak
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Czy zdarzyło ci się nie zrozumieć, co mówi ktoś, kto pochodzi z innego regionu Polski niż ty? Albo osoba ze starszego pokolenia, posługująca się słowami, które tobie są obce? Polszczyzna nie jest jednolita. W niektórych regionach naszego kraju można spotkać się ze specyficznymi cechami językowymi, niewystępującymi w ogólnej, tzw. literackiej polszczyźnie.

Czy wiesz na przykład, co to jest mątewka? A firlejka albo kołotuszka? A fyrtak? Być może znasz tylko jedno z tych określeń, a może żadnego. Tymczasem wszystkie one nazywają prosty kuchenny przyrząd, służący do mieszania albo ucierania. Nazwy pochodzą z różnych regionów dawnej i współczesnej Polski.

Twoje cele
  • Dowiesz się, czym się różni polszczyzna regionalna od dialektów.

  • Poznasz odmiany regionalne polszczyzny.

  • Wskażesz regionalizmy krakowskie, poznańskie i warszawskie.

  • Ocenisz, czy warto dbać o zachowanie regionalnych odmian polszczyzny.