Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1O9SFaK56bmq
Ilustracja przedstawia dwóch dojrzałych mężczyzn ukazanych od piersi w górę. Postaci są zwrócone przodem do siebie. Szlachcice mają wydatne brwi i sumiaste wąsy. Mężczyźni ubrani są w kontusze. Jeden, ten stojący po lewej stronie, unosi czapkę.

Jaką funkcję pełnią przedmioty w Panu Tadeuszu Adama Mickiewicza?

Edward Błotnicki, Dwóch szlachciców, II poł. XIX w.
Źródło: ze zbiorów Muzeum Narodowego w Krakowie, domena publiczna.
Święty Graal
Excalibur
czaszka Yoricka
magdalenka
olej

Historia literatury notuje wiele przedmiotów, które wpłynęły na losy wyobrażonego świata i jego bohaterów. Święty GraalŚwięty GraalŚwięty Graal, ExcaliburExcaliburExcalibur, czaszka Yorickaczaszka Yorickaczaszka Yoricka, ale też butelka olejuolejbutelka oleju albo ciastko magdalenkamagdalenkaciastko magdalenka. Mieszkańcy Europy szybko rozszyfrują symboliczne znaczenie tych przedmiotów, łączy nas bowiem kod kulturowy, w którym materialne rekwizyty mają niebagatelne znaczenie.

Polacy doskonale znają pewien cytat:

Adam Mickiewicz Pan Tadeusz

Natenczas Wojski chwycił na taśmie przypięty
Swój róg bawoli, długi, cętkowany, kręty
Jak wąż boa, oburącz do ust go przycisnął, (...)
I zagrał (...).

róg Źródło: Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz, Wrocław 1968, s. 239.

Bawoli róg rozbrzmiewa podczas polowania w IV księdze Pana Tadeusza zatytułowanej Dyplomatyka i łowy. Znaczących przedmiotów jest w epopei Mickiewicza znacznie więcej. Jaką odgrywają rolę?

Twoje cele
  • Dowiesz się, w jaki sposób Adam Mickiewicz odtwarza w Panu Tadeuszu realia „kraju lat dziecinnych”.

  • Wyjaśnisz, jakie funkcje pełnią przedmioty opisane w epopei Mickiewicza.

  • Scharakteryzujesz rolę dworku szlacheckiego jako centrum polskości w czasach zaborów.