R19IEgMhZ9zO3
Ilustracja przedstawia salę, w której duchowny w czarnej sutannie stoi na środku pomieszczenia. Wokół księdza zgromadzeni są słuchacze, są to mężczyźni ubrani w szaty książęce. Wśród nich są także duchowni. Duchowny w czarnej sutannie przemawia. Prawą dłoń trzyma na wysokości piersi. Przemawia przed mężczyzną siedzącym w ozdobnym fotelu na podwyższeniu, do którego prowadzą cztery schody. Schody przykryte są czerwonym materiałem.

Geneza i początek reformacji.

Anton von Werner, Marcin Luter na sejmie w Wormacji, 1877 r.
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Wiek XV to trudny okres w historii Kościoła. Od schyłku XIV w. trwała schizma zachodnia, która podzieliła Kościół katolicki na dwie części (obediencje): rzymską i awiniońską. Próba zażegnania tego kryzysu zapoczątkowała ruch soborowy, w ramach którego toczył się ostry spór między koncyliarystami, czyli zwolennikami wyższości soboru nad papieżem, a kurialistami – uznającymi prymat papieża. Zanim udało się rozwiązać ten spór i zakończyć schizmę, w Czechach Jan Hus zapoczątkował nowy ruch religijny – husytyzm. Mnożyły się liczne herezje, z których największy zasięg osiągnęły wspólnoty waldensów i ruch lollardów, kontynuatorów idei Jana Wiklefa, zgodnie występujących przeciwko władzy i bogactwu Kościoła. Choć Kościół katolicki zdołał przezwyciężyć kryzys i przywrócił jedność, nie rozwiązał kluczowych problemów wewnętrznych. U progu epoki nowożytnej stanął w obliczu nowego i potężnego zagrożenia.

R1X4InDumxfLv1
Linia chronologiczna przedstawia następujące wydarzenia: Czternasty wiek Początek schizmy zachodniej. 1498 rok Skazanie na śmierć dominikanina Girolamo Savonaroli. 1502 rok Wydanie Podręcznika żołnierza przez Erazma z Rotterdamu. 1516 rok Wydanie nowego przekładu Nowego Testamentu. 1517 rok Ogłoszenie dziewięćdziesięciu pięciu tez Marcina Lutra. 1520 rok Wydanie papieskiej bulli nakazującej Lutrowi odwołanie błędów. 1534 rok Wystąpienie Jana Kalwina z kościoła rzymskokatolickiego.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Opiszesz kryzysową sytuację Kościoła katolickiego na przełomie średniowiecza i renesansu.

  • Scharakteryzujesz postać Marcina Lutra i wyjaśnisz motywy jego działania.

  • Omówisz rosnący konflikt ideowy między Kościołem katolickim a Marcinem Lutrem i jego zwolennikami.

  • Przeanalizujesz główne założenia luteranizmu.