Demokracja – podstawowe akty prawne w Europie i koloniach
Gdy idzie o władzę, nie mówmy więcej, że wystarczy zaufanie wobec tego, który ją sprawuje. Skrępujcie go zatem łańcuchami konstytucji po to, by nie mógł czynić zła.
Źródło: Thomas Jefferson. Cytat za: Agata Czarnacka, Cytując Jeffersona, Tusk powinien był dodać: „Byliśmy głupi”, 8.07.2016 r., dostępny w internecie: polityka.pl [dostęp 22.09.2020 r.].
Te słowa wypowiedział jeden z twórców amerykańskiej konstytucji, Tomasz Jefferson. Oddają one znaczenie aktów konstytucyjnych w nowożytnych państwach. Konstytucje jako akty prawne pojawiły się w okresie oświecenia, kiedy społeczeństwa europejskie postanowiły zdobyć udział w sprawowaniu władzy i ograniczyć władzę tradycyjną. Emancypacja obywatelska związana była nierozerwalnie z nowymi prądami filozoficznymi, które wynikały z przemian społecznych i kulturowych. Grupą, która sięgnęła po władzę, była burżuazja bogacąca się po odkryciach geograficznych – grupa społeczna, która według słów Emmanuela-Josepha Sieyèsa była niczym, a chciała być wszystkim. Konstytucje realizowały zasady umowy społecznej, dawały poczucie wpływu na politykę państwa szerszym grupom społecznym i gwarantowały ochronę praw mniejszości, która nie rządziła w danym momencie. Idee oświeceniowe wpisane w konstytucję upodmiotowiały jednostki, dając im prawa obywatelskie i poczucie wpływu na wspólne sprawy.
Ocenisz znaczenie konstytucji dla funkcjonowania państwa demokratycznego.
Scharakteryzujesz różne akty konstytucyjne powstałe w przeszłości.
Uzasadnisz znaczenie konstytucji dla uporządkowania prawa wewnętrznego i ochrony praw jednostki.
Wyszczególnisz podobieństwa w poszczególnych aktach konstytucyjnych.
