RPMlIOuZ6Ov1m
Zdjęcie przedstawia dużą kartę papieru. Widnieje na nim odręczny, kaligraficzny zapis w języku angielskim oraz liczne podpisy.

Demokracja – podstawowe akty prawne w Europie i koloniach

Podpisy pod oryginałem Konstytucji USA
Źródło: domena publiczna.
Thomas Jefferson

Gdy idzie o władzę, nie mówmy więcej, że wystarczy zaufanie wobec tego, który ją sprawuje. Skrępujcie go zatem łańcuchami konstytucji po to, by nie mógł czynić zła.

1 Źródło: Thomas Jefferson. Cytat za: Agata Czarnacka, Cytując Jeffersona, Tusk powinien był dodać: „Byliśmy głupi”, 8.07.2016 r., dostępny w internecie: polityka.pl [dostęp 22.09.2020 r.].

Te słowa wypowiedział jeden z twórców amerykańskiej konstytucji, Tomasz Jefferson. Oddają one znaczenie aktów konstytucyjnych w nowożytnych państwach. Konstytucje jako akty prawne pojawiły się w okresie oświecenia, kiedy społeczeństwa europejskie postanowiły zdobyć udział w sprawowaniu władzy i ograniczyć władzę tradycyjną. Emancypacja obywatelska związana była nierozerwalnie z nowymi prądami filozoficznymi, które wynikały z przemian społecznych i kulturowych. Grupą, która sięgnęła po władzę, była burżuazja bogacąca się po odkryciach geograficznych – grupa społeczna, która według słów Emmanuela-Josepha Sieyèsa była niczym, a chciała być wszystkim. Konstytucje realizowały zasady umowy społecznej, dawały poczucie wpływu na politykę państwa szerszym grupom społecznym i gwarantowały ochronę praw mniejszości, która nie rządziła w danym momencie. Idee oświeceniowe wpisane w konstytucję upodmiotowiały jednostki, dając im prawa obywatelskie i poczucie wpływu na wspólne sprawy.

Twoje cele
  • Ocenisz znaczenie konstytucji dla funkcjonowania państwa demokratycznego.

  • Scharakteryzujesz różne akty konstytucyjne powstałe w przeszłości.

  • Uzasadnisz znaczenie konstytucji dla uporządkowania prawa wewnętrznego i ochrony praw jednostki.

  • Wyszczególnisz podobieństwa w poszczególnych aktach konstytucyjnych.