Wiele estetycznych postulatów twórców przełomu XIX i XX nie mogłoby zostać zaakceptowanych ani przez romantyków, ani przez pozytywistów. Moderniści sprzeciwiali się najważniejszym wartościom, które wyznawali ich poprzednicy – nie chcieli poruszać kwestii narodowych ani pracować na rzecz niższych warstw społecznych. Swoją sztukę kierowali do nielicznego grona wybranych, a jej przesłanie miało charakter skrajnie indywidualny. Artysta schyłku wieku odcinał się od wszystkiego, co przyziemne i pożyteczne, zamykając się w świecie własnych wyobrażeń.