Bezpośrednie doświadczenie poszczególnego człowieka jest dość skromne, składa się na nie to, co osobiście zobaczył, usłyszał, poczuł, dotknął. A jednak wiedza poszczególnego człowieka potrafi zdecydowanie dalej sięgać niż jego bezpośrednie doświadczenie, przekraczać zarówno ograniczenia czasowe, jak i terytorialne.

Zawdzięczamy to językowi. Jego zdolności archiwizowania wrażeń i myśli, a także nieustającej międzyludzkiej wymianie informacji. Ta ostatnia dokonuje się pod rozmaitymi postaciami, ale bardzo często oparta jest na argumentacji, czyli wzajemnym przekonywaniu się ludzi do określonych przekonań.

Przekonania zdobywamy w różny sposób, ale ponieważ są one elementem naszego życia umysłowego, zwykliśmy je uważać za skutek przemyśleń, czyli rozumowań. Oczywistość, z jaką doświadczamy osobistych procesów intelektualnych i pochodzących z nich wniosków, niekoniecznie oznacza ich poprawność lub prawdziwość.

Niemniej ideały nowożytnego racjonalizmu nauczyły nas cenić słowa takie jak „umysł”, „myślenie samodzielne”, „racjonalny” czy „logiczny”. Dlatego być może kultywujemy język afirmujący logiczną kulturę, jakkolwiek rzeczywista kultura logiczna wymaga zarówno wielkiej uwagi, jak też czujności w budowaniu światopoglądu i akceptowaniu jego poszczególnych komponentów.

I jak się czasem okazuje, pragnienie posiadania racji nie musi żadnej racji służyć. Przyjrzysz się kilku sposobom imitowania wnioskowania, które służą nie poszerzaniu bezpośredniego osobistego doświadczenia, ale ograniczaniu cudzego.