R53HF14a98Qv5
Ilustracja przedstawia młodego mężczyznę opierającego się o kamienny postument. Młodzieniec ma owalną twarz. Prezentuje ją w całości. Ma czoło zasłonięte grzywką, głęboko osadzone oczy oraz niewielki nos i usta. Jego włosy są krótkie. Ma nagi tors. W prawej dłoni trzyma włócznię. Jego biodra opasa marszczona tkanina. Na skale leży pół kobieta, pół pantera. Przytula prawy policzek do lewego policzka młodzieńca. Postać ukazuje lewy półprofil. Jej twarz jest owalna. Ma cienkie brwi, zamknięte oczy, mały nos i wąskie usta. W tle ukazana jest pustynia.

Wizerunek femme fatale w poezji i sztuce przełomu XIX i XX wieku

Fernand Khnopff, Pieszczoty (Sfinks), 1896
Źródło: Wikimedia Commons, domena publiczna.

Okres Młodej Polski to czas kulturowych zderzeń i niejednoznaczności. Bywa nazywany modernizmem z uwagi na pojawienie się nowych, dotąd niespotykanych tendencji oraz wzorców artystycznych, inni widzą w nim neoromantyzm. Na pograniczu stuleci spotkały się tradycja z dążeniem do otwarcia się na Europę i pierwszymi zwiastunami nowoczesności.

Obraz kobiet w literaturze i sztuce tego okresu był równie niejednoznaczny. Z jednej strony był związany ze współczesnym życiem: jego rytmem, tempem i rozmachem; z drugiej – odzwierciedlał zmęczenie i niepewność końca wieku. Wśród wielu typów młodych dziewcząt, pięknych kobiet czy starych matron, które stały się podmiotami europejskiej i polskiej twórczości artystycznej końca stulecia, znalazł się także typ kobiety fatalnej – femme fatale. Typ kontrowersyjny, ale też fascynujący.

Twoje cele
  • Poznasz różne typy postaci kobiety fatalnej w poezji i sztuce przełomu XIX i XX wieku.

  • Określisz cechy kobiety fatalnej.

  • Wyjaśnisz popularność kobiecych postaci hybrydycznych w literaturze i sztuce.

  • Porównasz poetycki i malarski wizerunek postaci kobiety fatalnej.

  • Zinterpretujesz poetycką ekfrazę obrazu Gustava Moreau Salome.