Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RtSYXiPWbC5MT
Zdjęcie okładkowe (poglądowe) przedstawia linie pola magnetycznego wytworzonego przez prąd płynący w solenoidzie (cewce). Na tle zdjęcia umieszczono tytuł "Opisujemy jakościowo oddziaływanie pola magnetycznego na przewodniki z prądem".

Opisujemy jakościowo oddziaływanie pola magnetycznego na przewodniki z prądem

Źródło: Paul Nylander, dostępny w internecie: http://bugman123.com/Physics/Solenoid-large.jpg [dostęp 15.07.2022].

Czy to nie ciekawe?

Zapewne wiesz, że w wielu urządzeniach gospodarstwa domowego, w takich jak odkurzacz, pralka, zmywarka, wiertarka, znajduje się silnik elektryczny. Bez tego elementu te urządzenia nie mogłyby działać. Coraz bardziej popularne są również silniki elektryczne pracujące w pojazdach – samochodach, rowerach, hulajnogach, a także w łodziach motorowych.

R129ao2IjGeX1
Rys. a. Elektryczny silnik rowerowy.
Źródło: Ken962, dostępny w internecie: https://commons.wikimedia.org/wiki/File:BLDCBicycleHubMotor.jpg [dostęp 15.07.2022], licencja: CC BY-SA 3.0. https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/.

Oczywiście nie miejsce tu na szczegółowy opis silnika, ale trzeba wiedzieć, że silnik elektryczny działa dzięki sile działającej na przewodnik z prądem ze strony pola magnetycznego. To tak zwana siła elektrodynamiczna

RNST1VGf5pdiR
Rys. b. Ramka z prądem w polu magnatycznym
Źródło: Politechnika Warszawska Wydział Fizyki, licencja: CC BY 4.0. https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.pl.

Jeśli wyobrazisz sobie obwód z prądem w kształcie ramki osadzonej na osi, to jeśli umieścisz tę ramkę w polu magnetycznym o liniach jak na Rys. b, to ramka obróci się. No i to jest podstawa działania silnika! Więcej o sile elektrodynamicznej dowiesz się studiując ten e‑materiał.

Twoje cele

W tym e‑materiale:

  • dowiesz się, kiedy działa siła elektrodynamiczna,

  • określisz, od czego zależy wartość siły elektrodynamicznej,

  • wyznaczysz kierunek i zwrot siły elektrodynamicznej za pomocą reguły lewej dłoni.