R1ElqgVEW6jHw
Ilustracja przedstawia scenę wjazdu Wacława II do miasta. W centralnej części obrazka widoczny jest jeździec na białym koniu. Koń ma długą grzywę oraz biało-szary ogon, przyozdobiony jest czerwoną uprzężą a pod siodłem ma czerwoną derkę. Siedzący na nim władca ubrany jest jasnozieloną szatę sięgającą do połowy uda oraz białe, przylegające do ciała spodnie. Na ramionach ma czerwony płaszcz przyozdobiony u góry białym futrem, a na głowie czerwoną czapkę z takim samym futrem, spod której wystają sięgające do ramion, ciemne włosy. Za nim podąża gromada rycerzy i szlachty na koniach. Szlachcic na pierwszym planie jedzie na brązowym koniu, ma na głowie czapkę futrzaną, jego twarz posiada ostre rysy oraz brodę i wąsy. Za nim widoczni są rycerze –jeden z nich dosiada jasnobrązowego konia z czarną grzywą i nogami. Rycerze są ubrani w zbroję, białe płaszcze i hełmy na głowach. Witają ich mieszkańcy miasta ubrani w długie, sięgające do ziemi szaty i płaszcze na ramionach. Niektórzy z nich podnoszą do góry ręce i machają kapeluszami, niektórzy trzymają w dłoniach chorągwie na drzewcach. W tle widoczne są zabudowania miasta - mur obronny z wykuszami oraz fragment bramy miejskiej. Zza muru wyglądają dachy domów i wieże.

Pierwsze próby zjednoczenia

Wacław II wjeżdżający do miasta.
Źródło: Joseph Mathauser, Wikimedia Commons, domena publiczna.

Obce najazdy, których skutki w XIII w. odczuły wszystkie grupy ludności podzielonej Polski, unaoczniały fatalny stan kraju. Źródeł klęsk słusznie upatrywano w politycznym rozdrobnieniu Polski. Cały czas żywa była tradycja Królestwa Polskiego i jego potęgi, przypadającej na szczególnie wychwalane czasy Bolesława Chrobrego. Polaków łączyła również jedność polskiej prowincji kościelnej (metropolii gnieźnieńskiej), której granice obejmowały ziemie znajdujące się niegdyś pod bezpośrednim panowaniem Bolesława Krzywoustego. Wreszcie zwornikiem polskiego społeczeństwa było także wspólne dla wszystkich dzielnic prawo zwyczajowe.

RfUSsb2vEM2FP1
Na linii chronologicznej zaznaczone są występujące wydarzenia: 1079 r. - śmierć świętego Stanisława ze Szczepanowa, 1138 r. – rozpoczęcie rozbicia dzielnicowego Polski, 1207 – 1217 r. - Wincenty Kadłubek biskupem krakowskim, 1243 r. - wypędzenie Konrada Mazowieckiego z Krakowa, 1279 r. - śmierć księcia Bolesława Wstydliwego, 1300 r. – koronowanie Wacława II na króla Polski, 1306 r. - wygaśnięcie unii polsko – czeskiej, 1308 r. – utrata przez Polskę Pomorza Gdańskiego, 20 stycznia 1320 r. – koronowanie Władysława Łokietka na króla Polski, koniec rozbicia dzielnicowego.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Wyjaśnisz, na czym polegały „układy na przeżycie” zawierane między książętami piastowskimi i w jaki sposób wspierały one próby zjednoczenia ziem polskich.

  • Opiszesz etapy jednoczenia ziem polskich w drugiej połowie XIII w.

  • Scharakteryzujesz, jaką rolę w próbach zjednoczenia odgrywał Kościół katolicki i kult świętych.

  • Przeanalizujesz, na jakiej podstawie królowie czescy rościli sobie prawo do korony polskiej.