RsLEiga3cYUFs
Zdjęcie przedstawia otwarte książki, które leżą w różnych pozycjach obok siebie. Wypełniają cały kadr zdjęcia.

Prawa przysługujące pokrzywdzonemu, oskarżonemu i świadkowi

Źródło: Patrick Tomasso, domena publiczna.

Każdy, kto znajdzie się w sytuacji pokrzywdzonego, podejrzanego, oskarżonego lub świadka, musi zostać przez organy prowadzące postępowanie (śledztwo, dochodzenie lub postępowanie karne w sądzie) pouczony o przysługujących mu prawach.

Rzecznik Praw Obywatelskich tak mówi o wadze tej zasady:

Adam Bodnar Wystąpienie RPO do ministra sprawiedliwości ws. prawa do informacji w postępowaniu karnym

Ustanowienie skutecznych procedur informowania stron postępowania oraz innych podmiotów w nim uczestniczących o przysługujących im prawach i obowiązkach, stanowi jeden z podstawowych warunków odpowiedniej realizacji podstawowych standardów stawianych współczesnemu procesowi karnemu. Posiadanie wszelkich informacji niezbędnych do swobodnego i świadomego kształtowania własnej roli procesowej jest immanentnym warunkiem rzetelnego postępowania sądowego. Ponadto odpowiednie ukształtowanie regulacji dotyczących prawa do informacji w postępowaniu karnym ma fundamentalne znaczenie dla prawidłowej realizacji zobowiązań ciążących na Rzeczypospolitej Polskiej na mocy aktów prawa międzynarodowego, (…) w szczególności (…) dla skutecznej współpracy wymiarów sprawiedliwości państw członkowskich Unii Europejskiej.

wawa Źródło: Adam Bodnar, Wystąpienie RPO do ministra sprawiedliwości ws. prawa do informacji w postępowaniu karnym, 2016 r., dostępny w internecie: rpo.gov.pl [dostęp 29.12.2019 r.].

Zastanów się, dlaczego przekazanie osobie, która znalazła się w sytuacji pokrzywdzonego, podejrzanego, oskarżonego lub świadka, stosownej informacji o przysługujących jej prawach jest tak istotne. Jakie uprawnienia wynikające z prawa do rzetelnego procesu sądowego przysługują takim osobom?

Twoje cele
  • Scharakteryzujesz prawa przysługujące pokrzywdzonemu, podejrzanemu, oskarżonemu i świadkowi w procesie karnym.

  • Rozważysz znaczenie obowiązywania zasady domniemania niewinności.

  • Przeanalizujesz przykłady praktycznego zastosowania praw przysługujących pokrzywdzonemu, podejrzanemu, oskarżonemu i świadkowi w procesie karnym.