RAOwQKWGefs28
Ilustracja przedstawia jeźdźców na polnej drodze. Są to umundurowani mężczyźni. W dłoniach trzymają strzelby. Na głowach mają rogatywki. Zatrzymują się obok włóczęgi. Mężczyzna jest ubrany w sukmanę chłopską. Ma przewieszoną przez piersi torbę. Opiera się o kij. Wokół drogi rosną krzaki. W tle ukazane jest niebo przysłonięte kłębiastymi chmurami.

Pozytywizm – powtórzenie wiadomości cz. 2

Maksymilian Gierymski, Patrol powstańczy, 1872–1873
Źródło: Muzeum Narodowe w Warszawie, domena publiczna.

Powstanie styczniowe w 1863 r. zbiegło się w Polsce z procesem uświadamiania tych przemian duchowych i społecznych, które dokonywały się w Europie od połowy XIX wieku.

Bogdan Suchodolski, polski filozof, historyk nauki i kultury wyjaśniał, że

Bogdan Suchodolski Polskie tradycje demokratyczne

Polegały one na wzroście realnego znaczenia warstwy mieszczańskiej w stosunku do dawnej arystokracji, na formowaniu się świadomej swej pozycji warstwy proletariackiej, na kształtowaniu się grupy inteligenckiej. Polegały one na wielkim rozwoju nauk, zwłaszcza przyrodniczych i socjologiczno‑psychologicznych, otwierających perspektywy dla nowej syntezy światopoglądowej. Polegały wreszcie na fascynującym rozkwicie techniki przekształcającej do gruntu formy produkcji w sensie jakościowym i ilościowym, zmieniającym warunki i charakter pracy ludzkiej przebudowującej życie codzienne człowieka.

such Źródło: Bogdan Suchodolski, Polskie tradycje demokratyczne, Wrocław 1946, s. 110.
Twoje cele
  • Wyjaśnisz, czym jest praca organiczna i praca u podstaw.

  • Wymienisz zasługi pozytywistów.

  • Omówisz, na przykładzie fragmentu Lalki Bolesława Prusa, zróżnicowanie warstw społecznych.