Być może zaskoczy cię to, że okres, w którym żyjemy, jest epoką lodowcową. W wakacje było przecież przyjemnie ciepło!

W dziejach Ziemi okresów, gdy znaczne jej obszary pokryte były lądolodem (lodowcem kontynentalnym), wystąpiło co najmniej kilka. Wiemy o tym dzięki odnajdywanym w różnych częściach Ziemi pozostałościom osadów polodowcowych. Okresy, w których lód zajmował większość lądu, nazywane są glacjałami. Między nimi występowały okresy przejściowe (interglacjały) charakteryzujące się ociepleniem klimatu i wycofywaniem się lądolodu, który jednak nie ustępował w całości. Dokładnie w takim momencie znajdujemy się obecnie. Wycofujący się lądolód występuje na Antarktydzie (13,3 mln km²), Grenlandii (1,7 mln km²) i w Patagonii (16,8 tys. km²), jednak większość Ziemi cechuje klimat sprzyjający rozwojowi życia.

Nie wiemy, dlaczego zlodowacenia powstają i cyklicznie powracają. Przypuszcza się, że główną przyczyną są zmiany nasłonecznienia sięgające 10%, wynikające z periodycznych zmian parametrów orbity ziemskiej. Za inne, towarzyszące uznaje się dryf kontynentów mający wpływ na cyrkulację termohalinowącyrkulacja termohalinowacyrkulację termohalinową w oceanach, zmiany udziału gazów cieplarnianych w atmosferze i albedo powierzchni planety. Te ostatnie towarzyszą hipotezie o tzw. Ziemi śnieżce, która zakłada, że nasza planeta co najmniej raz pokryta była całkowicie lądolodem.

Coraz lepsza znajomość cykli występujących w naturze pozwala przewidywać przyszłe zmiany klimatyczne, a co za tym idzie również okresy zlodowaceń. Współcześnie obraz ten może jednak zostać zaburzony przez tzw. globalne ocieplenie, powodowane przez działalność człowieka i jego gospodarkę.