Demaskowanie i krytykowanie wad ludzkich ma w literaturze długą tradycję, sięgającą co najmniej bajek Ezopa. Kontynuowali ją i rozwijali twórcy oświeceniowi realizujący założenia racjonalizmu. Ostrze ich krytyki było wymierzone w skłonność ludzkiego umysłu do ulegania fałszowi, przesądom i zabobonom, a jednocześnie do zbyt wysokiego mniemania o własnych możliwościach. W XX wieku do oświeceniowej tradycji filozoficznej krytyki ograniczeń rozumu za pomocą literackich form wyrazu odwołał się Leszek Kołakowski. W swoich 13 bajkach z królestwa Lailonii, łączących cechy gatunkowe bajki i powiastki filozoficznej, wziął pod lupę ludzkie niedoskonałości, które piętnowali jego oświeceniowi poprzednicy – pychę, próżność, pogoń za sławą – równie wyraźnie w XVIII, jak w XX i XXI wieku.
Wyróżnisz cechy gatunkowe powiastki filozoficznej.
Zidentyfikujesz sposoby sygnalizowania ironii w tekście literackim.
Zinterpretujesz obraz kultury współczesnej w powiastce O sławnym człowieku Leszka Kołakowskiego.
Ocenisz postępowanie bohatera literackiego według kryteriów racjonalizmu.
Wskażesz w tekście O sławnym człowieku cechy powiastki filozoficznej.