Dwoma podstawowymi i najczęściej stosowanymi w praktyce schematami wnioskowań są wnioskowanie indukcyjne i dedukcyjne. Różnią się one zasadniczo – swą zawodnością/niezawodnością, zastosowaniem zdań ogólnych i szczegółowych. W obu rodzajach wnioskowania musimy zachować jednak prawidłowość postępowania – zgodnie z obowiązującym schematem oraz zadbać o prawdziwość występujących w nich przesłanek.