Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R4NOjkvJemfe0
Zdjęcie przedstawia dolinę U kształtną. Jest to podłużny twór, który z dwóch boków otoczony jest stromymi ścianami. Ściany są pokryte głównie trawami. Dno doliny jest również pokryte trawą oraz lasem iglastym. Po dnie doliny płynie kręta rzeka.

Powstawanie doliny U-kształtnej

Źródło: Pixabay License, https://pixabay.com/pl/service/terms/#license, dostępny w internecie: https://pixabay.com.

Współczesna technologia pozwala na coraz lepsze poznawanie świata. Dzięki zdjęciom satelitarnym możemy z łatwością zobaczyć lasy Amazonii lub pustynie Półwyspu Arabskiego. Jednak są jeszcze miejsca, których skali i ogromu fotografie nie oddają; gdzie warto samemu sprawdzić, jak naprawdę wyglądają. Są to lodowce i to, co pozostaje po ich zaniku, czyli polodowcowe formy terenu. Jedną z najbardziej spektakularnych form pozostałych po deglacjacji jest dolina U‑kształtna (tzw. żłób lodowcowy). Tego typu dolina podobna jest do doliny fluwialnej – czyli rzecznej - z której powstała. Różnią się one kilkoma ważnymi cechami: profilem poprzecznym, podłużnym oraz sposobem łączenia się z dolinami bocznymi. Cechy te od początku XX w. były przedmiotem badań wielu geomorfologów. By zrozumieć mechanizmy, które kształtują doliny U‑kształtne, sięgnięto po niecodzienne metody badawcze, takie jak drążenie tuneli pod poruszającym się lodowcem i zaawansowane modele matematyczne. Wyniki tych badań pozwoliły poznać przyczyny powstania żłobów lodowcowych, jak i lepiej zrozumieć procesy zachodzące wewnątrz lodowca.

Twoje cele
  • Opiszesz, jak wygląda dolina U‑kształtna.

  • Poznasz procesy mające wpływ na jej powstanie.

  • Uzasadnisz wpływ parametrów lodowca i jego otoczenia na formy terenu.