Pasożyt to organizm cudzożywny, który żyje i rozwija się kosztem innego organizmu – żywiciela. Wchodzi z nim w stały lub czasowy związek i wykorzystuje jako środowisko życia i źródło pokarmu. Związek ten, nazywany pasożytnictwem, przynosi korzyść jedynie pasożytowi. Żywiciel ponosi straty m.in. w postaci destrukcji tkanek, niedoboru substancji pokarmowych czy zatrucia produktami przemiany materii pasożyta. Pasożyt może więc doprowadzić organizm gospodarza do wyniszczenia, a nawet śmierci.

Ze względu na miejsce bytowania pasożytów dzieli się je na zewnętrzne i wewnętrzne.

• Pasożyty zewnętrzne przytwierdzają się do powierzchni ciała żywiciela za pomocą przyssawek lub haczykowatych odnóży i przy użyciu wyspecjalizowanych aparatów gębowych żywią się jego tkankami (np. krwią). Należą do nich: pijawki, wszy, pchły, pluskwy, kleszcze i grzyby.

• Pasożyty wewnętrzne występują między- lub wewnątrztkankowo: w naczyniach krwionośnych, w świetle i ściankach jelit, w przewodach żółciowych oraz różnych tkankach (np. mięśniowej, nerwowej), a także wewnątrz komórek. Wyposażone są w narządy czepne, dzięki którym przytwierdzają się do danej powierzchni. Odżywiają się strawionym przez żywiciela pokarmem. Do pasożytów tych należą: przywry, tasiemce, wiele gatunków nicieni, pierwotniaków, bakterii i grzybów.

Badaniem pasożytów oraz zjawisk pasożytnictwa zajmuje się parazytologia. Nauka ta bierze również udział w diagnozowaniu chorób wywołanych przez pasożyty. Jednym z podstawowych badań parazytologicznych jest badanie mikroskopowe. Służy ono do określenia rodzaju i formy rozwojowej pasożyta oraz szacowania liczebności pasożytów w badanej próbie przy zastosowaniu wystandaryzowanych współczynników. Materiałem diagnostycznym mogą być: krew, kał, płyny i wydzieliny ustrojowe, materiał tkankowy, po wcześniejszym wykonaniu z nich preparatów stałych. Odpowiednio dobrane i opracowane techniki ich barwienia pozwalają na identyfikację pasożyta.