Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
R1dPxEHANiGVD
Na zdjęciu znajduje się ściana z dwoma tablicami nazwy ulica. Na dolnej tablicy widnieje napis: Ulica Małgorzaty Fornalskiej. Jest on zaklejony czerwoną taśmą. Nad nim znajduje się druga tablica z napisem: Ulica Stanisława Staszica.

Kontrowersje wokół dekomunizacji i lustracji

Zmiana nazwy ulicy Małgorzaty Fornalskiej na Stanisława Staszica w Kamiennej Górze.
Źródło: Aw58, Wikimedia Commons, licencja: CC BY-SA 4.0.

W dniu 4 czerwca 1992 r. o godz. 10 rano na sali obrad parlamentarnych pojawił się ówczesny minister spraw wewnętrznych Antoni Macierewicz. Przyniósł ze sobą dwie zalakowane koperty. Jedna z nich zawierała nazwiska 64 osób: członków rządu, senatorów, posłów, którzy w czasach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej współpracując ze służbami bezpieczeństwa, donosiły na swoich znajomych, członków rodziny, sąsiadów i otrzymywały za to gratyfikacje finansowe. Druga koperta zawierała dwa nazwiska – osób, które jak się wyrażono, miały szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa państwa: Lecha Wałęsy i Wiesława Chrzanowskiego, ówczesnego marszałka Sejmu. Nazwiska obu polityków znalazły się w archiwalnych dokumentach i zostali oni zewidencjonowani przez SB jako tajni współpracownicy. Wałęsa w odpowiedzi zwołał nocną naradę, która w konsekwencji przesądziła o odwołaniu rządu Jana Olszewskiego. Stało się to zaledwie 15 godzin po ujawnieniu listy z nazwiskami współpracowników. Wydarzenia te zyskały miano „nocy teczek” lub „nocnej zmiany”.

R1RrUht7Q02tJ1
Linia chronologiczna przedstawia następujące wydarzenia. 1989 rok, Obrady Okrągłego Stołu w Polsce. 1989 rok, obalenie muru berlińskiego. 1 listopada 1993 roku, powstanie Unii Europejskiej.  1995 rok, Aleksander Kwaśniewski prezydentem Polski. 1997 rok, uchwalenie ustawy lustracyjnej. 12 marca 1999 roku, wstąpienie Polski do NATO. 1 maja 2004 roku, przystąpienie Polski do Unii Europejskiej.
Źródło: Contentplus.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele
  • Wyjaśnisz, dlaczego po roku 1990 w wielu miastach zmieniono nazwy ulic.

  • Omówisz stwierdzenie premiera Jana Olszewskiego, które padło w telewizyjnym wystąpieniu w czerwcu 1992 r.: Wolnym narodem nie mogą rządzić ludzie zniewoleni.

  • Wytłumaczysz, dlaczego sprawa lustracji jest jedną z najbardziej kontrowersyjnych, jeśli chodzi o rozliczenie z komunistyczną przeszłością, oraz przytoczysz argumenty jej przeciwników i zwolenników.