RFcL1qT9WOffZ
Zdjęcie przedstawia taflę wodę, na której unoszą się jasnozielone liście kształtem przypominające serca. Jeden liść jest jeszcze zwinięty w kulkę. W wodzie odbijają się drzewa, chmury oraz niebieskie niebo. Pod powierzchnią wody widoczne są łodygi.

Plan batymetryczny misy jeziora a jego typ genetyczny

Źródło: dostępny w internecie: pixabay.com, domena publiczna.

Jezioro to naturalne zagłębienie terenu wypełnione wodą, którego brzegi formowane i kształtowane są przez działanie falowania oraz prądów wodnych. Powstanie jeziora warunkowane jest przez procesy rzeźbotwórcze tworzące misę, warunki klimatyczne (dostateczna ilość opadów) oraz cechy podłoża (mała infiltracja wody). Misa jeziorna powstaje w wyniku działania czynników endogenicznych, wywołujących ruchy tektoniczne i wulkaniczne (nie występują współcześnie na obszarze Polski), a także czynników egzogenicznych, takich jak np. działalność lodowców i lądolodów, zjawiska krasowe, erozja rzeczna, działalność akumulacyjna fal morskich. Wypełniona wodą misa jeziorna charakteryzuje się specyficzną dla danego typu genetycznego podwodną rzeźbą dna. Ukształtowanie dna misy jeziora przedstawiane jest w formie planu batymetrycznego, czyli układu izobat, a więc linii łączących punkty o jednakowej głębokości liczonej od poziomu zwierciadła wody. Znajomość batymetrii, czyli rzeźby dna misy jeziora, pozwala obliczyć objętość wody jeziora i jego średnią głębokość. Dane batymetryczne pozwalają m.in. ocenić udział procentowy poszczególnych warstw termicznych w jeziorze, w tym szczególnie hypolimnionu, obejmującego najgłębszą strefę wody o najniższej wyrównanej temperaturze (poniżej 10°C) w okresie letnim.

Twoje cele
  • Wyjaśnisz, czym jest plan batymetryczny i jak jest wykonywany.

  • Przeanalizujesz podstawowe elementy misy jeziornej.

  • Omówisz typologię genetyczną mis jeziornych w Polsce.