R1B8Iu48sCQUS
Ilustracja przedstawią grupę mężczyzn ubranych w szlacheckie, kolorowe stroje: długie szaty - żupany i długie kamizelki - kontusze, przepasane szerokimi pasami kontuszowymi. Na głowach mają wysokie białe czapki obszyte futrem - rogatywki, a przy pasach zwisają im lekkie szable - karabele. Mężczyźni ukazani są na tle otwartego namiotu z sztandarami (Orła Białego i Pogoni na czerwonych polach). Bo bokach obrazu widzimy dwa fragmentarycznie przedstawione potężne drzewa z zawieszonymi na nich (po trzy) herbami województw. Kompozycję tę z trzech stron otacza wstęga, na której znajduje się czterdzieści (numerowanych) herbów. Na dole ilustracji, pośrodku, ukazany jest herb Krakowa.

Anarchia i próby reform w czasach Augusta III

Polska szlachta w mundurach wojewódzkich w XVIII w.
Źródło: autor nieznany, Wikimedia Commons, domena publiczna.

„Co jest i jak poznać anarchią i skąd pochodzi? […] Anarchia, to jest stan bez rady i rządu, powoli opanowywała wszystko, a przez anarchią następuje pewny upadek wolności” − pisał Stanisław Konarski w swoim słynnym dziele O skutecznym rad sposobie (1761). Był on jedną z pierwszych osób, które publicznie głosiły potrzebę zniesienia liberum veto i usprawnienia pracy sejmów. Konarski obserwował ich swoisty paraliż w czasie całego panowania Augusta III (1733–1763), kiedy zaledwie jeden sejm zakończył się uchwaleniem ustaw.

RYe9zKDc5CFWD1
Linia chronologiczna przedstawia następujące wydarzenia obejmujące okres wojny o sukcesję austriacką w latach 1740‑1748. Lata 1733‑1736 Wojna o sukcesję polską. 1736 rok Zwołanie sejmu pacyfikacyjnego. 1743 rok Wydanie traktatu politycznego Głos wolny wolność ubezpieczający. 1744 rok Wydanie przez Stanisława Poniatowskiego Listu ziemianina do sąsiada z innego województwa. 1744 rok Wydanie przez Antoniego Potockiego Odezwy do panów utriusque status.1747 rok Założenie Biblioteki Załuskich. 1748 rok Obrady tzw. sejmu boni ordinis. Lata 1756‑1763 Wojna siedmioletnia. 1761 rok Wydanie przez Stanisława Konarskiego traktatu O skutecznym rad sposobie. 6 września 1764 roku Elekcja Stanisława Augusta Poniatowskiego na króla Polski.
Źródło: Contentplus.sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Twoje cele

  • Wskażesz różnice między koterią arystokratyczną a współczesną partią polityczną.

  • Przeanalizujesz, dlaczego czasem nawet ludzie o podobnych poglądach rywalizują ze sobą, zamiast współpracować.

  • Wytłumaczysz znaczenie powiedzenia „Za króla Sasa jedz, pij, popuszczaj pasa”.

Przeczytaj