RAn9ifleVNWAj
Rysunek przedstawia szkice postaci dwóch kobiet. Wokół nich są odręczne napisy w obcym języku.

Godność i wolność człowieka. Jan Kochanowski Pieśń XIX

Pietro Testa, Alegorie rozumu i mądrości, 1630
Źródło: domena publiczna.

Epoka renesansu przynosi nową koncepcję człowieczeństwa. Myśliciele czasów odrodzenia podkreślają godność człowieka, którego uznają za istotę wyjątkową, najdoskonalszą po Bogu. Pico della Mirandola, renesansowy włoski myśliciel, napisał „w imieniu Boga” do człowieka:

Natura wszystkich innych istot została określona i zawiera się w granicach przez nas ustanowionych. Ciebie zaś, nieskrępowanego żadnymi ograniczeniami, oddaję w twoje własne ręce, abyś swą naturę sam sobie określił zgodnie z twoją wolą.

pico Źródło: Pico della Mirandola, Godność człowieka, [w:] Filozofia włoskiego odrodzenia, red. A. Nowicki, Warszawa 1967, s. 139.

Miano człowieka to powód do dumy – tylko ludzie zostali obdarzeni wolną wolą, dzięki czemu mogą sami o sobie decydować. Twórcze możliwości to szansa na samodoskonalenie, ale także na zmianę otaczającego świata. Tak rozumiane człowieczeństwo jest zatem darem, a jednocześnie obowiązkiem do wypełnienia.

Twoje cele
  • Scharakteryzujesz renesansową koncepcję człowieka zaprezentowaną przez Jana Kochanowskiego w Pieśni XIX.

  • Wskażesz renesansowe idee ujęte w Pieśni XIX Jana Kochanowskiego.

  • Przeanalizujesz związek renesansowych poglądów z ideami antycznymi.

  • Wyjaśnisz, na czym polega perswazyjny charakter Pieśni XIX Jana Kochanowskiego.